Nghệ nhân U.90 vẽ hơn 50.000 tranh Bác Hồ, Bác Tôn bằng lá thốt nốt

Từ lá thốt nốt, nghệ nhân Võ Văn Tạng (83 tuổi, ngụ xã Thoại Sơn, tỉnh An Giang) đã khắc họa hình ảnh Bác Hồ và Bác Tôn qua hơn 50.000 bức tranh sống động.

Từ bao đời nay, cây thốt nốt được xem là biểu tượng đặc trưng của vùng Bảy Núi (An Giang). Đồng bào Khmer nơi đây chủ yếu khai thác nước và trái thốt nốt. Thế nhưng, với đôi mắt tinh tế và bàn tay khéo léo, nghệ nhân Võ Văn Tạng đã biến lá thốt nốt thành những bức tranh độc đáo.

"Duyên nợ" với lá thốt nốt của nghệ nhân 83 tuổi

Nghệ nhân Võ Văn Tạng nguyên là cán bộ ngân hàng, nhưng có niềm đam mê hội họa. Một lần công tác tại H.Tri Tôn, An Giang (cũ), ông phát hiện sự bền chắc và màu sắc đặc biệt của lá thốt nốt non. Từ đó, ông ấp ủ ý tưởng sử dụng loại lá này làm chất liệu hội họa.

Ban đầu, thử nghiệm với màu nước bị thất bại vì nhanh phai, ông Tạng suýt bỏ cuộc. Sau đó, nhân chuyến đi Đà Lạt, chứng kiến nghệ nhân vẽ tranh bút lửa trên gỗ, ông chợt nghĩ ra hướng đi mới cho mình là dùng bút lửa vẽ trên lá thốt nốt. Sau một năm miệt mài thử nghiệm, ông đã làm chủ kỹ thuật và cho ra đời những bức tranh đầu tiên sống động.

Năm 1999, khi nghỉ hưu, ông Tạng dành trọn thời gian làm nghề vẽ tranh bút lửa. Những bức tranh phong cảnh quê hương như cánh đồng thốt nốt, rừng tràm Trà Sư, núi Cấm, núi Sam… nhanh chóng gây ấn tượng mạnh. Đến năm 2003, ông bắt đầu thử sức với tranh chân dung, trong đó 2 tác phẩm đầu tiên là Bác Hồ và Bác Tôn. "Ngày hoàn thành, tôi vui đến mất ngủ vì tác phẩm sống động đến ngỡ ngàng", ông Tạng nhớ lại.

Kể từ đó, ông Tạng được nhiều cơ quan, đơn vị ở An Giang đặt làm tranh biểu trưng làm quà tặng. Năm 2010, ông được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục "Nghệ nhân làm tranh bằng lá thốt nốt nhiều nhất Việt Nam" và "Bức tranh di chúc Bác Hồ bằng lá thốt nốt lớn nhất Việt Nam".

Lưu giữ tinh hoa làng nghề

Đến nay, xưởng tranh của nghệ nhân Võ Văn Tạng đã sản xuất trên 100.000 bức tranh, trong đó hơn 50.000 bức về Bác Hồ và Bác Tôn. Tác phẩm lớn có kích thước 2m x 2,5m, được bán với giá 40 triệu đồng. Dù vậy, có bức ông nhất quyết không bán, kể cả khi có người trả hàng chục triệu đồng, bởi ông xem đó là "tác phẩm vô giá" của mình.

Xưởng tranh hiện có 12 thợ tay nghề cao, thu nhập ổn định từ 6 - 10 triệu đồng/tháng. Ông đã truyền nghề cho hơn 100 học viên, song chỉ khoảng 20 người gắn bó lâu dài. Các sản phẩm tranh lá thốt nốt của ông được tiêu thụ khắp cả nước và năm 2020 được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao, khẳng định giá trị văn hóa, nghệ thuật độc đáo của nghề.

Thành công là vậy, nhưng nghệ nhân Võ Văn Tạng vẫn đau đáu, làm thế nào để đưa sản phẩm tranh lá thốt nốt trở thành đặc sản văn hóa, du lịch của An Giang. "Tôi mong nhiều du khách biết đến hơn, để nghề không chỉ được giữ gìn mà còn tạo thêm việc làm cho bà con địa phương", ông Tạng bày tỏ.