Ngành chip Trung Quốc sẽ ra sao khi Nvidia trở lại?

Các chuyên gia nhận định việc Nvidia trở lại Trung Quốc có thể làm chậm nỗ lực chip trong nước của Bắc Kinh. Tuy nhiên, đây cũng có thể là cơ hội để các ông lớn công nghệ Trung Quốc vươn lên.

Trong vài năm qua, khi chất bán dẫn trở thành một vấn đề địa chính trị nóng bỏng, không có gì ngạc nhiên khi Nvidia, công ty dẫn đầu về chip AI, đã bị cuốn vào vòng xoáy căng thẳng leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.
Sau nhiều tháng bị cấm bán chip AI do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu từ Washington, Nvidia cho biết đã nhận được tín hiệu tích cực từ chính quyền Mỹ khi cho phép nối lại hoạt động thương mại.
Sự trở lại này đã gây ra một cuộc tranh luận về những ý nghĩa chiến lược đối với sự thống trị của Mỹ với AI và trọng tâm của Trung Quốc trong việc thúc đẩy ngành công nghiệp chip cùng công nghệ trong nước.
Lợi ích chiến lược của nước Mỹ
CNBC trích lời từ các chuyên gia nhận định việc Nvidia trở lại có thể giúp củng cố sức mạnh của Mỹ trong AI toàn cầu.
Trong khi đó, đối với Trung Quốc, điều này có thể giúp đất nước tỷ dân có thêm thời gian khi tiếp tục con đường tự xây dựng các đối thủ của Nvidia và theo kịp sự phát triển phần mềm AI. Nói cách khác, đây là một mối quan hệ phức tạp, làm nổi bật tầm quan trọng chiến lược của các đơn vị xử lý đồ họa (GPU) mà Nvidia thiết kế và đang là nền tảng của AI thế giới.
"Mối quan hệ này mang tính cộng sinh nhưng tôi tin rằng Trung Quốc cần công nghệ của Mỹ hơn vào thời điểm này", Daniel Newman, CEO của Futurum nói với CNBC.
Đây cũng là một cú hích lớn về doanh thu cho Nvidia. Trước đó, khi Bộ Thương mại Mỹ áp đặt lệnh hạn chế xuất khẩu chip vào tháng 4, quyết định này đã khiến nhà sán xuất linh kiện bán dẫn mất đi hàng tỷ USD doanh thu tiềm năng.
![]() |
CEO Nvidia muốn nối lại hoạt động bán chip AI tiên tiến cho thị trường Trung Quốc. Ảnh: Reuters. |
Nvidia đã đạt được vị trí vững chắc trên thị trường chất bán dẫn cần thiết để đào tạo và chạy các ứng dụng AI, không chỉ vì phần cứng mà còn nhờ sự phổ biến của nền tảng phần mềm CUDA để các nhà phát triển xây dựng trên đó. Điều này tạo ra một "hệ sinh thái" xung quanh các sản phẩm của Nvidia đã được chứng minh là rất gắn kết đối với người dùng.
Ở chiều ngược lại, việc con chip H20 trở lại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sẽ cho thêm thời gian để Trung Quốc thúc đẩy ngành công nghiệp trong nước, theo Pranay Kotasthane, phó giám đốc tại Viện Takshashila.
"Ngoài ra, nó cũng sẽ giúp các công ty Mỹ có một chút thời gian nghỉ ngơi. Trung Quốc là thị trường lớn nhất của Nvidia và là nơi có 50% các nhà phát triển AI theo Jensen Huang. Nếu con đường đó bị đóng hoàn toàn, các công ty Mỹ như Nvidia sẽ khó tăng doanh thu và tái đầu tư vào vòng nghiên cứu và phát triển tiếp theo", Kotasthane nói.
Thách thức và cơ hội cho chip Trung Quốc
Huawei từ lâu đã là nhà cung cấp hàng đầu của Trung Quốc trong việc phát triển các chip tập trung vào AI khi phần lớn công ty công nghệ của nước này đang sử dụng một số phần cứng của Huawei.
Lệnh cấm hồi tháng 4 của nước Mỹ đã đẩy nhanh các nỗ lực nội địa của Trung Quốc trong việc tìm cách thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn trong nước với sự tập trung đặc biệt vào chip AI. Kết quả, đã có rất nhiều startup đang nghiên cứu các sản phẩm mới trong nước.
Tuy nhiên, việc Nvidia trở lại Trung Quốc có thể làm chậm tiến độ đó. "Nếu chip của Nvidia được cung cấp cho các công ty Trung Quốc, nó có thể làm suy yếu động lực đằng sau các dự án chip trong nước, cắt đứt vốn và trì hoãn tiến độ phần cứng nội địa. Điều này góp phần duy trì ảnh hưởng công nghệ của Mỹ đối với các tuyến AI toàn cầu", Tejas Dessai, giám đốc nghiên cứu tại Global X ETFs nói với CNBC.
Sau cùng, tất cả đều quay trở lại phần mềm của Nvidia, thứ giữ các nhà phát triển gắn bó với phần cứng của họ.
"Các nhà phát triển mô hình Trung Quốc vẫn thích sử dụng phần cứng của Nvidia, bởi vì AI stack thay thế trong nước, đặc biệt là môi trường phát triển phần mềm từ Huawei vẫn khó sử dụng và thiếu độ sâu cũng như tính linh hoạt so với sản phẩm Nvidia", Paul Triolo, một đối tác tại DGA-Albright Stonebridge Group nhận định.
![]() |
Nvidia được cấp phép bán chip H20 tại thị trường Trung Quốc. Ảnh: Reuters. |
AI stack là tập hợp các công nghệ, công cụ, và khung phần mềm (framework) được sử dụng để phát triển, triển khai, và vận hành các hệ thống AI. Theo Triolo, định hướng của Trung Quốc và nỗ lực tìm kiếm các nhà cung cấp chip AI trong nước khó có thể thay đổi. Chuyên gia này cho rằng các nhà phát triển mô hình AI tại đất nước tỷ dân cuối cùng vẫn phải chuyển sang sử dụng AI stack sản xuất trong nước.
Chip của Nvidia đã tỏ ra rất hiệu quả trong việc đào tạo các mô hình AI khổng lồ đòi hỏi lượng lớn dữ liệu để xử lý. Sau đó, việc chạy thực tế các mô hình AI đó trong những sản phẩm như chatbot được gọi là suy luận (inferencing).
Đây có thể là cơ hội của Trung Quốc khi quá trình này có thể yêu cầu một loại chip khác mà các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc cũng như các startup tại nước này đang nghiên cứu.
"Trong lĩnh vực chip, cơ hội của Trung Quốc có thể đến khi trọng tâm chuyển sang suy luận. Đó là lúc nhu cầu về các bộ xử lý hiệu quả, chi phí thấp có thể tăng lên, và chúng tôi tin rằng các chương trình chip tùy chỉnh từ những công ty công nghệ lớn của Trung Quốc cuối cùng có thể đáp ứng nhu cầu đó", Dessai nhận định.
NVIDIA từng được cứu bởi cộng đồng game thủ
Ngay cả khi giá cổ phiếu rơi xuống đáy, NVIDIA vẫn xuất xưởng những con chip silicon phức tạp nhất từng được chế tạo. Những con chip này kết hợp sự bùng nổ của internet băng thông rộng tại gia và sự phát triển của máy tính đa phương tiện gia đình đã mở ra điều mà một số nhà phê bình sau này gọi là Thời kỳ Hoàng kim của game PC.
Cuốn sách NVIDIA - Cỗ máy tư duy vĩ đại thuật lại câu chuyện đầy lôi cuốn của Jensen Huang và NVIDIA và cách ông dẫn dắt công ty trở thành một đế chế công nghệ.