Ngân hàng Nhà nước đã có danh sách hơn 350.000 tài khoản nghi ngờ gian lận, lừa đảo: Kẻ xấu sắp hết thời lừa đảo chuyển khoản?

Theo kế hoạch, đến cuối năm 2025, tất cả ngân hàng thuơng mại và tổ chức trung gian thanh toán tại Việt Nam sẽ tích hợp tính năng cảnh báo vào ứng dụng chuyển tiền, đồng thời kết nối dữ liệu với Trung tâm Phòng chống gian lận tài chính (Anti-Fraud Hub) của Ngân hàng Nhà nước.

Theo thông tin từ Vụ Thanh toán (NHNN), từ đầu năm 2024, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ về đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia; NHNN đã xây dựng đề án Trung tâm Phòng chống gian lận tài chính (Anti-Fraud Hub).

Đến giữa năm 2025, hệ thống này bước đầu đã hoàn tất phần khung dữ liệu chung. Theo đó, các dữ liệu tổng hợp từ các NHTM, cơ quan điều tra và các nguồn đáng tin cậy được tích hợp phân tích bằng trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (machine learning) và phân tích dữ liệu lớn để xác định các mẫu hành vi bất thường, xây dựng danh sách cảnh báo tập trung.

Theo Vụ Thanh toán, tính đến giữa năm 2025, kho dữ liệu làm nền tảng cho hệ thống cảnh báo đã ghi nhận hơn 350.000 tài khoản nghi ngờ gian lận. Ngoài các tài khoản do cơ quan công an xác định, các ngân hàng cũng chủ động cập nhật những trường hợp bị người dùng phản ánh, có dấu hiệu lừa đảo hoặc hoạt động bất thường.

Dữ liệu này được chia sẻ chéo giữa các ngân hàng thông qua cơ chế kết nối định danh tập trung. Theo kế hoạch, đến cuối năm 2025, tất cả NHTM và tổ chức trung gian thanh toán tại Việt Nam sẽ tích hợp tính năng cảnh báo vào ứng dụng chuyển tiền, đồng thời kết nối dữ liệu với Anti-Fraud Hub.

Về mặt kỹ thuật, hệ thống cảnh báo tài khoản nghi ngờ gian lận về cơ bản không yêu cầu quá cao về tích hợp công nghệ nên quá trình kết nối hệ thống với các NHTM sẽ diễn ra thuận lợi và nhanh chóng. Dữ liệu đầu vào là nền tảng quan trọng để hệ thống Anti-Fraud Hub phân tích, phân loại và đưa ra các cảnh báo phù hợp.

Dựa trên các cảnh báo này, các ngân hàng sẽ đối chiếu số tài khoản đích trong mỗi giao dịch chuyển tiền với danh sách tài khoản nghi ngờ từ kho dữ liệu tập trung. Nếu phát hiện trùng khớp, ứng dụng ngân hàng sẽ hiển thị thông báo cảnh báo (nội dung tùy theo mức độ rủi ro và loại hình gian lận mà tài khoản đích từng dính nghi vấn).

Thực tế, một số ngân hàng tích hợp tính năng cho phép người dùng bấm vào để xem lý do cảnh báo hoặc liên hệ tổng đài xác minh.

Tháng 4/2025, BIDV là ngân hàng đầu tiên được NHNN thí điểm triển khai thử nghiệm tính năng cảnh báo tài khoản nghi ngờ gian lận dựa trên dữ liệu do Trung tâm Anti-Fraud Hub và Bộ Công an cung cấp. Kết quả từ BIDV cho thấy, chỉ sau hơn một tháng vận hành, toàn hệ thống ngân hàng này đã ghi nhận hơn 40.000 giao dịch đáng ngờ, với tổng giá trị khoảng 160 tỷ đồng. Đáng chú ý là hơn 100 tỷ đồng trong số đó đã được khách hàng chủ động hủy chuyển sau khi nhận cảnh báo.

Vietcombank cũng đã triển khai tính năng này kể từ ngày 30/6. Ngày 4/7, VietinBank triển khai trên VietinBank iPay. Ngân hàng MB, sau thời gian thử nghiệm hiệu quả, sẽ chính thức triển khai từ ngày 14/7.

Một số ngân hàng khác như ACB, Techcombank, Sacombank, MSB… hiện cũng đang gấp rút nâng cấp hệ thống, dự kiến sẽ triển khai trong quý III và IV năm nay

Như vậy, với việc triển khai tính năng cảnh báo tài khoản nghi ngờ gian lận, các NHTM hiện nay đã chủ động hơn trong việc bảo vệ người dùng bằng các biện pháp phòng ngừa sớm.