Nga - Mỹ đối đầu trực diện nếu tên lửa Tomahawk được chuyển cho Ukraine?

(Dân trí) - Các chuyên gia nhận định việc Mỹ cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine có thể khiến căng thẳng Nga - Mỹ leo thang và không làm thay đổi cục diện chiến trường.

Trong cuộc phỏng vấn với hãng tin Tass (Nga), ông Andrew Napolitano, cựu thẩm phán tòa án tối cao New Jersey, nhà phân tích và blogger người Mỹ, cho rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump khó có thể chuyển giao tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine, vì cho đến nay vẫn chưa rõ liệu Washington có hệ thống tên lửa mới nào sẵn sàng để xuất khẩu hay không.

Bình luận về khả năng Washington cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk cho Kiev, ông Napolitano lưu ý rằng chính quyền Tổng thống Trump đã nhận ra rằng "một khi Tomahawk được sử dụng, điều đó sẽ bị coi là một hành động chiến tranh".

"Mặt khác, tôi không tin (Mỹ) có sẵn những tên lửa này, việc chế tạo chúng tốn rất nhiều thời gian và tiền bạc. Tôi không nghĩ vấn đề này nghiêm trọng như mọi người lo ngại", ông Napolitano lưu ý.

Chuyên gia chỉ ra rằng Tomahawk là loại vũ khí mang tính tấn công và "Mỹ không thể cung cấp chúng cho Ukraine".

"Nếu họ làm vậy, sẽ cần đến các kỹ thuật viên và quân nhân Mỹ để vận hành chúng. Điều này sẽ cho phép Tổng thống (Nga Vladimir) Putin coi đó là một hành động chiến tranh của Mỹ chống lại Nga. Tổng thống Donald Trump không mong muốn như vậy", chuyên gia Napolitano nhận định.

Vào ngày 17/10, trong cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ cũng cần tên lửa Tomahawk và các vũ khí khác mà Kiev muốn sở hữu.

Axios dẫn các nguồn tin cho biết, Tổng thống Trump nói với Tổng thống Zelensky rằng Mỹ hiện không có ý định cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine. Tổng thống Trump dường như nhấn mạnh rằng ưu tiên hiện tại của ông là ngoại giao, và việc cung cấp những tên lửa như Tomahawk có thể làm suy yếu các nỗ lực ngoại giao của Mỹ.

Trước đó, vào ngày 6/10, Tổng thống Trump tuyên bố về cơ bản ông đã đi đến quyết định về việc chuyển giao tên lửa Tomahawk cho Ukraine, mặc dù ông không tiết lộ thông tin cụ thể.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cảnh báo rằng việc sử dụng tên lửa Tomahawk mà không có sự tham gia trực tiếp của quân nhân Mỹ là điều bất khả thi. Ông Putin cũng cảnh báo việc Mỹ cấp Tomahawk cho Ukraine sẽ đánh dấu một "giai đoạn leo thang hoàn toàn mới", ảnh hưởng đến quan hệ Nga - Mỹ.

Tham mưu trưởng Lục quân Pháp, Tướng Pierre Schill, cho biết việc Mỹ chuyển giao tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine sẽ không đóng vai trò quyết định trong cuộc xung đột.

"Tất nhiên, tên lửa Tomahawk sẽ là một lợi thế bổ sung. Nhưng tôi không nghĩ rằng chúng là công cụ để có thể thay đổi tình hình. Điều quan trọng nhất đối với Ukraine là sự hỗ trợ của Mỹ", ông Schill nói với kênh truyền hình LCI.

Nguy cơ căng thẳng Nga - Mỹ leo thang?

Eldar Mamedov, chuyên gia chính trị quốc tế, đã nhận định trong một bài báo đăng trên tạp chí American Conservative rằng việc chuyển giao tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ cho Ukraine có thể dẫn đến xung đột giữa Washington và Moscow.

“Động thái đó không phải là con đường dẫn đến hòa bình, mà là bước đi tiếp theo hướng tới cuộc xung đột Mỹ - Nga mà phe diều hâu mong muốn từ lâu. Vì lợi ích của Mỹ, câu hỏi đặt ra không phải là liệu Ukraine có thể tấn công Moscow hay không, mà là tại sao Mỹ lại nghiêng về nguy cơ xảy ra chiến tranh hạt nhân trong một cuộc xung đột không đe dọa chủ quyền của họ”, chuyên gia Mamedov nói.

“Chính sách Nước Mỹ trên hết (của Tổng thống Trump) sẽ bác bỏ sự leo thang này, ưu tiên ngoại giao và chấm dứt ảo tưởng nguy hiểm rằng an ninh của Mỹ được thúc đẩy bằng cách trở thành một bên tham gia trực tiếp vào một cuộc chiến tranh tàn khốc ở châu Âu", chuyên gia nói thêm.

Theo ông Mamedov, việc cung cấp tên lửa Tomahawk không hoàn toàn làm thay đổi cục diện chiến trường, nơi Nga đang "tiến quân chậm nhưng chắc". Ông cho rằng việc sử dụng những tên lửa hành trình này "hoàn toàn phụ thuộc vào tình báo, khả năng nhắm mục tiêu và hỗ trợ kỹ thuật của Mỹ".

“Tình huống như vậy chắc chắn sẽ đánh dấu một bước đi dẫn tới cuộc đối đầu trực tiếp giữa Mỹ và Nga", chuyên gia cảnh báo.

Chuyên gia Jennifer Kavanagh của Defense Priorities cho rằng kho dự trữ tên lửa Tomahawk của Mỹ không phải là vô hạn, ước tính chưa có đến 4.000 tên lửa. Chuyên gia nghi ngờ việc Mỹ “sẵn sàng chia sẻ vũ khí và công nghệ nhạy cảm với Ukraine, đặc biệt là với nguy cơ tên lửa hoặc tàn dư của vũ khí có thể rơi vào tay Nga”.

Washington Post dẫn lời một nhà ngoại giao châu Âu nhận định việc cấp tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ cho Ukraine sẽ không làm thay đổi tiến trình xung đột ở Ukraine. Theo nhà ngoại giao này, mặc dù động thái như vậy sẽ gửi đi một tín hiệu chính trị mạnh mẽ tới Moscow, nhưng nó sẽ không mang tính quyết định về mặt quân sự.

Một quan chức cấp cao của NATO cũng đưa ra đánh giá tương tự, cho rằng Kiev sẽ có thêm hỏa lực nếu được chuyển giao tên lửa, nhưng chúng chỉ là sự bổ sung cho năng lực hiện có của Ukraine.

Washington Post cũng dẫn lời "một số quan chức châu Âu" cho rằng việc chuyển giao tên lửa Tomahawk sẽ "mang tính biểu tượng hơn là thực tế", thể hiện một động thái hỗ trợ bổ sung của phương Tây dành cho Kiev hơn là một bước đi thay đổi cục diện trên chiến trường.

Theo nhà kinh tế học, giáo sư và giám đốc Trung tâm Phát triển Bền vững tại Đại học Columbia Jeffrey Sachs, việc chuyển giao tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ cho Kiev sẽ dẫn đến leo thang căng thẳng và gây tổn hại đến tiến trình hòa bình.

"Những người theo đường lối cứng rắn của Mỹ và tổ hợp công nghiệp quân sự muốn leo thang căng thẳng, và điều này rất nguy hiểm. Nó sẽ làm tổn hại đến tiến trình hòa bình. Tiến trình hòa bình gần như không tồn tại ngay bây giờ bởi vì châu Âu đang hiếu chiến và Mỹ không theo đuổi ngoại giao tích cực", chuyên gia Sachs cho biết thêm.

Giáo sư cho rằng tiến trình hòa bình phải dựa trên nguyên tắc trung lập của Ukraine. Ông viện dẫn mong muốn mở rộng NATO, được Mỹ và châu Âu ủng hộ, là nguyên nhân của cuộc xung đột.

"Cho đến nay, phương Tây, cả Mỹ lẫn châu Âu, vẫn chưa có động thái trung thực nào để ngăn chặn việc mở rộng NATO. Hãy để Ukraine giữ thái độ trung lập, và khi đó cuộc chiến này có thể kết thúc", ông Sachs nói thêm.