Nền 'công nghiệp hoa hậu' của Philippines

Các cuộc thi sắc đẹp tại Philippines đã trở thành nét văn hóa ăn sâu đời sống, tạo nên một nền công nghiệp sôi động với nhiều thí sinh liên tục ghi dấu trên bản đồ sắc đẹp toàn cầu.

Hoa hậu Hoàn vũ Philippines 2025 Ahtisa Manalo trở thành Á hậu 3 trong cuộc thi Miss Universe 2025. Ảnh: INFO.

Khi Ahtisa Manalo bước lên sân khấu đêm chung kết Miss Universe năm nay, hàng triệu người Philippines nín thở dõi theo từng cử chỉ của cô. Là đại diện quốc gia, người đẹp 28 tuổi từ lâu đã quen với áp lực từ một đất nước “cuồng” thi sắc đẹp - nơi mọi cuộc thi lớn nhỏ đều là một phần của đời sống văn hóa đại chúng.

“Ở Philippines, người ta thường dừng mọi việc để xem ba thứ: ba chữ B”, Manalo chia sẻ trước đêm thi. “Họ xem Boxing khi Manny Pacquiao thượng đài. Basketball - sân bóng rổ có ở khắp nơi. Và beauty pageants - các cuộc thi sắc đẹp”.

“Các hoa hậu luôn là nguồn cảm hứng, là những câu chuyện đẹp. Chúng tôi vẫn là một quốc gia đang phát triển. Chúng tôi thích những câu chuyện khiến mình muốn cố gắng và nỗ lực hơn”, cô nói.

Manalo lọt top 5 của Miss Universe, trở thành Á hậu 3 trong tổng số 120 thí sinh - thêm một minh chứng cho “đế chế hoa hậu” mà Philippines đã xây dựng suốt nhiều thập niên.

Ở Philippines, thi sắc đẹp là một “hoạt động quốc dân”. Hàng trăm, thậm chí hàng nghìn cuộc thi được tổ chức quanh năm: từ trường học, quảng trường cho đến hội trường làng, gắn liền với lễ hội và sinh hoạt tôn giáo. Ở cấp quốc gia và quốc tế, cuộc cạnh tranh trở nên khốc liệt hơn, và những “lò luyện hoa hậu” mọc lên khắp nơi để đào tạo thế hệ ứng viên mới.

Số lượng cuộc thi khổng lồ này tạo nên cả một ngành công nghiệp hái ra tiền - nơi quy tụ huấn luyện viên, nhà thiết kế, nghệ nhân làm trang phục, người làm nội dung mạng xã hội và nhiều bộ phận khác.

“Tạo ra một hoa hậu là công việc của cả một tập thể. Rất nhiều người sống nhờ vào ngành này”, Jonas Gaffud, CEO kiêm Chủ tịch Miss Universe Philippines, người được mệnh danh là “Queenmaker”, nói với CNN.

Đam mê quốc gia của Philippines

Tại Lamot Dos, một ngôi làng nhỏ thuộc tỉnh Laguna, không khí tại cuộc thi “Mister & Miss Lamot Dos” nóng hơn nhiều so với quy mô của nó. Nhưng chính những sân chơi cộng đồng như vậy lại là nơi nhiều hoa hậu tương lai lần đầu tỏa sáng.

Cả làng đổ ra sân bóng rổ có mái che. Tiếng kèn nhựa và tiếng hò hét vang dội, những tấm bảng khổ lớn in hình thí sinh được giơ cao.

Khung cảnh ở hậu trường là một mê cung của dây điện, máy uốn tóc, chuyên gia trang điểm và nhà tạo mẫu chạy ngược chạy xuôi. Các thí sinh tranh thủ tập bài diễn thuyết trên điện thoại, thay trang phục rực rỡ chỉ trong vài phút.

“Đây là cuộc thi đầu tiên của em. Em muốn chứng minh bản thân với gia đình”, Mark Glenn Cosico, 21 tuổi, nói trong bộ trang phục lông vũ mô phỏng lễ hội “Ibon-Ebon” (Lễ hội Chim và Trứng).

Trong bộ váy vàng lấp lánh, Uricah Mae Latayan, 17 tuổi, kể rằng các cuộc thi đã giúp cô tự tin hơn. “Em muốn chiến thắng. Đó là niềm tự hào.”

Tinh thần dân tộc và bản sắc Philippines được lồng ghép xuyên suốt sự kiện. Trước màn catwalk khai mạc, mọi người cùng cầu nguyện rồi theo dõi video giới thiệu những cảnh đẹp nhất của đất nước. Khi bài hát “Tagumpay Nating Lahat” của Lea Salonga vang lên, khán giả lặng đi, nhiều người đặt tay lên ngực.

Cuộc thi kéo dài nhiều giờ, đầy hào hứng và sôi động.

Hai Hoa hậu Hoàn vũ trước đó của Philippines là Pia Wurtzbach và Catriona Gray. Ảnh: Reuters.

Ngày nay, Philippines đứng thứ tư thế giới về số lượng vương miện Miss Universe, với hai hoa hậu Catriona Gray và Pia Wurtzbach trong thập niên gần đây. Ở Philippines, tên họ trở thành biểu tượng văn hóa, thậm chí được đặt cho nhiều bé gái.

Ngoài Miss Universe, Philippines còn đạt thành tích cao tại Miss World, Miss International và Miss Earth - “Big Four” của các cuộc thi sắc đẹp.

Khoảng 10 triệu kiều dân sống ở nước ngoài tiếp tục lan tỏa niềm đam mê này. Với nhiều gia đình Philippines xa quê, Miss Universe quen thuộc chẳng kém gì trận chung kết giải NBA.

“Không có nhiều lĩnh vực mà người Philippines thống trị. Các hoa hậu phá nhiều kỷ lục, nên người dân càng có lý do để tự hào”, Clutario nói.

Hoa hậu cũng thay đổi cùng thời đại

Dù được yêu thích, các cuộc thi sắc đẹp thường bị chỉ trích vì duy trì tiêu chuẩn lỗi thời, mang tính trọng nam khinh nữ hoặc thiên vị vẻ đẹp kiểu Âu. Chúng cũng góp phần duy trì phân biệt màu da, vốn bắt nguồn từ thời thuộc địa.

Ayn Bernos, thí sinh Miss Universe Philippines 2021, kể rằng việc tham gia cuộc thi khiến cô rơi vào cuộc khủng hoảng hình ảnh bản thân khi liên tục bị bình phẩm ác ý trên mạng.

Những cụm từ như “Barbie arms” (tay gầy kiểu búp bê Barbie) trở thành thước đo ngoại hình, khiến cô phải chịu sức ép giảm cân. Một người còn khuyên cô nên “gọt bớt” đôi má bầu bĩnh - điều cô từng yêu thích vì trông trẻ trung.

Bernos nói cô học được cách yêu bản thân và nhận thấy xã hội đang thay đổi.

Những thí sinh tham gia các cuộc thi hoa hậu cũng từng chịu áp lực nặng nề vì tiêu chuẩn cái đẹp. Ảnh: CNN.

Năm ngoái, Chelsea Manalo trở thành người phụ nữ gốc Phi đầu tiên đăng quang Miss Universe Philippines. Sự kiện này được ca ngợi như một cú đánh vỡ “chuẩn mực sắc đẹp truyền thống”.

Áp lực sau dải sash danh giá

Tổ chức tại Bangkok (Thái Lan), Miss Universe năm nay đánh dấu cuộc thi thứ 18, và cũng là cuối cùng trong hành trình của Ahtisa Manalo.

Suốt sự nghiệp, Manalo đã vượt qua không ít trở ngại. Trên hành trình đăng quang Miss Universe Philippines hồi tháng 5, cô từng vấp ngã trong phần trình diễn trang phục dạ hội.

“Khi đó, tôi thề là cả khán phòng im phăng phắc. Tôi không biết là họ còn có thể hét lớn đến thế. Tôi cảm nhận được cả rung động của đám đông”, cô nhớ lại. Nhưng Manalo nhanh chóng lấy lại bình tĩnh, mỉm cười đứng dậy, khiến khán giả bùng nổ cổ vũ dữ dội hơn.

Hoa hậu Hoàn vũ Philippines Ahtisa Manalo tập luyện để tham dự cuộc thi Miss Universe 2025 vào tháng 11. Ảnh: CNN.

Kể từ khi trở thành Hoa hậu Hoàn vũ Philippines cách đây nửa năm, lịch trình của Manalo “rối như tơ vò”. Mỗi ngày kéo dài từ 12 đến 16 tiếng với lịch chụp hình cho tạp chí và các thương hiệu, phỏng vấn truyền hình, sự kiện và tất nhiên là vô số buổi luyện tập.

Và mỗi khi kiệt sức, Manalo lại tự nhắc mình về kỳ vọng mà đất nước đặt vào cô.

“Lúc nào bạn cũng cảm nhận được áp lực vì mang trên mình dải sash Philippines và bởi những người phụ nữ đi trước đã làm quá tốt. Điều đó đồng nghĩa với việc bạn cũng phải làm thật tốt. Bạn phải khiến Philippines tự hào”, cô nói.

“Nhưng chính áp lực ấy lại trở thành động lực cho những hoa hậu như tôi, vì nó đến từ sự ủng hộ. Nó có nghĩa là mọi người đang dõi theo, đang đặt niềm tin vào những gì bạn làm”, Manalo chia sẻ.