Nan giải dẹp nạn 'cò' bệnh viện

Những tấm bảng cảnh giác về nạn "cò" được treo ngay cổng bệnh viện. Tiếng loa vẫn phát liên tục nhắc nhở bệnh nhân. Vì sao "cò" vẫn lôi kéo, dụ dỗ người bệnh ở trước cổng và bên trong các bệnh viện công TP.HCM, Hà Nội?

Thực tế từ các bệnh viện đa khoa và chuyên khoa công lập ở TP.HCM, Hà Nội cho thấy có hai loại "cò" chính là "cò" nội viện và "cò" ngoại viện.

Tùy chuyên khoa đặc thù của mỗi bệnh viện mà có các loại "cò" khác nhau như: "cò" lấy số thứ tự, "cò" lôi kéo khám bên ngoài, "cò" xe lăn, xe đưa đón...

Tuổi Trẻ trích đăng ý kiến xung quanh việc các biện pháp nào ngăn chặn "cò" bệnh viện.

- Anh DƯƠNG VĂN TÙNG (Hưng Yên):

Cần giải pháp mạnh tay với "cò" bệnh viện

Đầu tháng 7 tôi đưa mẹ (70 tuổi) đến Hà Nội khám phụ khoa tại một bệnh viện. Vừa xuống xe ở cổng viện, hai mẹ con chưa kịp bước vào trong thì một người đàn ông mặc áo giống nhân viên bảo vệ đến hỏi: "Bác đi khám gì? Hôm nay bệnh viện đông lắm, khám cả ngày chưa chắc tới lượt. Bác sĩ trưởng khoa bên ngoài có phòng khám riêng, bác vào đó khám nhanh hơn mà lại chu đáo hơn".

Lo mẹ mệt vì tuổi cao, tôi đồng ý. Người đàn ông này nhanh chóng vẫy một xe ôm tới và "dẫn đường" đến một phòng khám cách viện vài trăm mét. Tại đây bác sĩ chỉ khám sơ qua rồi kê đơn thuốc gần 5 triệu đồng, chưa kể tiền "dịch vụ đặc biệt". Thấy có gì đó bất thường, sau khi về nhà kiểm tra thì mới biết đây không phải bác sĩ của bệnh viện và thuốc được bán với giá cao gấp nhiều lần.

Chúng tôi, những người từ quê lên, rất lúng túng và dễ bị lừa. Bên cạnh đó các bệnh viện tuyến trung ương thường quá tải, bệnh nhân thường phải chờ lâu, người bệnh khi đến khám ở tuyến trung ương nên chuẩn bị sẵn sàng tâm lý không để các đối tượng lôi kéo.

Ngoài ra, bệnh viện nên có bảng hướng dẫn lớn bằng cả chữ và hình minh họa ngay cổng bệnh viện. Những ai bị phát hiện lôi kéo bệnh nhân cần bị xử lý thật nghiêm, không chỉ phạt hành chính mà phải có hình thức mạnh hơn, thậm chí hình sự nếu mức lừa đảo nhiều tiền.

- Bà  NGUYỄN THỊ PHAN THUÝ (giám đốc Bệnh viện Da liễu TP.HCM):

"Cò" đứng ngã tư chặn bệnh nhân

Trước đây "cò" thường đứng tập trung bên ngoài bệnh viện để chèo kéo bệnh nhân đến các phòng khám xung quanh bệnh viện. Hiện nay, tình trạng "cò" đứng công khai ngoài bệnh viện đã giảm đáng kể so với trước. 

Tuy nhiên đã phát sinh một hình thức "cò" tinh vi hơn khi họ không còn tập trung ở phía ngoài bệnh viện mà tản ra đứng ở các ngã tư dẫn đến bệnh viện để chặn bệnh nhân từ các tỉnh trên đường đến bệnh viện.

Để giảm thiểu tình trạng "cò", bệnh viện đã tăng cường an ninh, đảm bảo khu vực khám bệnh luôn thông thoáng, không để "cò" tập trung hoặc tụ tập bán hàng rong. Đồng thời tăng cường an ninh tuần tra giờ cao điểm và khu vực đông người, đặc biệt là ngay cổng bệnh viện. Nếu phát hiện cán bộ, nhân viên y tế liên quan đến "cò" sẽ xử lý nghiêm theo quy trình.

Song đó truyền thông cảnh giác "cò" bằng cách treo bảng trước cổng bệnh viện, thông tin thêm trên website, fanpage và công khai số đường dây nóng của Sở Y tế, Bộ Y tế. 

Bệnh viện cũng cải tiến quy trình và nâng cao chất lượng dịch vụ bằng cách đẩy mạnh khám online, đặt lịch hẹn trước, không dùng tiền mặt. Tuy nhiên hiện số lượng bệnh nhân đăng ký khám theo cách này chỉ chiếm 1/10 trong tổng số 2.000 - 2.200 lượt khám tại bệnh viện.

Trong thời gian cao điểm, bệnh viện tăng cường nhân sự và triển khai khám thông tầm. Niêm yết và công khai giá khám bệnh, lịch khám bệnh, quy trình khám bệnh trên trang web và tại những vị trí dễ thấy trong bệnh viện. Bố trí đủ nhân sự chăm sóc khách hàng tại khu vực đông người để hỗ trợ bệnh nhân từ khâu tiếp đón đến khâu làm thủ tục, giúp bệnh nhân cảm thấy an tâm.

- Ông DIỆP BẢO TUẤN (giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM):

"Cò" ngày càng tinh vi

So với trước đây tình trạng "cò" tại bệnh viện đã giảm rất nhiều. Hiện mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận khoảng 4.800 - 5.300 lượt khám ngoại trú. Bệnh viện có khoảng 84% bệnh nhân ở tỉnh, họ đến từ rất sớm, có khi 12h đêm đã tới bệnh viện. 

Đây là điểm "cò" lợi dụng người bệnh để dẫn dắt ra phòng khám bên ngoài nhưng nói là phòng khám vệ tinh của Bệnh viện Ung bướu. Nhiều khi người nhà bệnh nhân chịu chung chi, tin cậy đưa cả CCCD cho "cò".

Bệnh viện chúng tôi từng suy nghĩ phương án chỉ có người bệnh mới được lấy số thứ tự, tuy nhiên điều này không khả thi khi những người bệnh lớn tuổi, bệnh tật yếu phải nhờ con cháu. Trước tình hình này, bệnh viện đã triển khai giải pháp tình thế bằng cách mở cửa phát số từ 5h sáng để chạy đua với việc các phòng khám tư nhân mở cửa trước 4h sáng. 

Vào lúc 4h30 sáng là phát loa nhắc nhở, đồng thời triển khai lấy số thứ tự từ xa. Tuy nhiên tỉ lệ bệnh nhân lấy số từ xa chỉ chiếm 20% vì đặc thù bệnh nhân chưa quen sử dụng công nghệ.

Việc xử lý triệt để "cò" hoạt động quanh bệnh viện vẫn rất khó khăn vì "cò" rất tinh vi, họ biết né luật và khó bị xử lý triệt để. Khi bị nhắc nhở, họ tạm lánh rồi quay lại. 

Do đó bệnh viện đã phối hợp chặt chẽ với công an và chính quyền địa phương xử lý "cò" hoạt động trong và ngoài bệnh viện, cũng như có những ký cam kết để lực lượng chức năng thường xuyên có mặt lúc 5h sáng trước cổng bệnh viện.

- Ông NGUYỄN DUY ÁNH (giám đốc Bệnh viện Phụ sản trung ương, Hà Nội):

Không thể chỉ dừng ở cảnh báo

Hiện nay tình trạng "cò" mồi quanh bệnh viện diễn ra với nhiều hình thức, ngày càng biến tướng và khó kiểm soát. Có thể chia thành hai loại chính: "cò" ngoại viện và "cò" nội viện.

"Cò" ngoại viện là những đối tượng hoạt động bên ngoài cổng bệnh viện. Họ thường giả danh nhân viên y tế, bảo vệ, thậm chí mặc cả áo blouse để tạo niềm tin. 

Vừa thấy người bệnh đến, họ tiếp cận, nói rằng "hôm nay bệnh viện nghỉ" hoặc "bệnh viện đang quá tải", sau đó hướng dẫn người bệnh đến một "cơ sở liên kết", thực chất là phòng khám tư có chi phí gấp nhiều lần. Nhiều bệnh nhân chưa kịp hiểu chuyện gì đã bị đưa đi.

"Cò" nội viện còn tinh vi hơn, họ trà trộn vào trong bệnh viện, giả làm người nhà bệnh nhân, y tá, hoặc nhân viên hỗ trợ. Một số còn trực tiếp thực hiện các thủ thuật đơn giản, tư vấn bệnh sai lệch, bán thuốc trôi nổi ngay trong khuôn viên bệnh viện. Không ít trường hợp bệnh nhân hoàn toàn không mắc bệnh nhưng vẫn bị "vẽ bệnh", "dọa bệnh" để phải chi hàng triệu đồng cho các dịch vụ không cần thiết.

Càng đáng lo hơn, không ít phòng khám tư "bắt tay" với "cò" mồi, sẵn sàng chia phần trăm hoa hồng cao để được đưa bệnh nhân về. Có những ca khám phụ khoa đơn giản, qua tay "cò" mồi và phòng khám "liên kết" bị thổi giá lên 10 - 15 triệu đồng. 

Một bệnh nhân có thể bị lừa tới vài triệu đồng nhưng "cò" chỉ cần "dẫn" được vài chục bệnh nhân mỗi ngày là đã thu lợi hàng chục triệu.

Tại Bệnh viện Phụ sản trung ương trong sáu tháng qua, bệnh viện phối hợp với công an địa phương, phòng công tác xã hội, đội chăm sóc khách hàng để thu thập chứng cứ, quay video, giả làm người bệnh nhằm xác minh hoạt động "cò" mồi. Từ đó công an đã bắt giữ nhiều đối tượng có hành vi lừa đảo, thậm chí bị xử lý hình sự vì gây tổn hại sức khỏe bệnh nhân hoặc chiếm đoạt tài sản.

Để chặn nạn "cò" mồi bệnh viện, tôi cho rằng chỉ cảnh báo thôi là chưa đủ. Thời gian qua bệnh viện đã đẩy mạnh truyền thông nội viện như phát loa cảnh báo, in áp phích, bố trí nhân viên tiếp đón tại cổng ra vào. Tuy nhiên thực tế cho thấy vẫn có bệnh nhân vừa đến cổng viện, chưa kịp nhìn thấy nhân viên y tế thực sự đã bị dẫn dụ đi mất.

Vì vậy phải có sự vào cuộc quyết liệt từ cơ quan công an, xử lý dứt điểm các phòng khám tư tiếp tay cho "cò" mồi. Một số cơ sở đã bị đình chỉ hoạt động sau khi có bằng chứng rõ ràng nhưng nếu không "đánh tận gốc" thì tình trạng này vẫn sẽ lặp lại.

Ngoài ra cũng cần bổ sung hành vi "cò" mồi bệnh viện vào hệ thống chế tài mạnh hơn, xử lý hình sự với các trường hợp gây thiệt hại sức khỏe hoặc có hành vi giả mạo nhân viên y tế, lừa đảo tài sản bệnh nhân.

Bên cạnh đó người dân cũng cần chủ động tìm hiểu thông tin, đến đúng cổng viện, hỏi đúng người, gặp đúng bác sĩ. Hãy tỉnh táo trước bất kỳ lời mời mọc nào ngoài khuôn viên bệnh viện, cho dù người đó mặc áo giống y, bác sĩ hay xưng danh "người quen trong viện". 

Cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt, nạn "cò" mồi bệnh viện sẽ từng bước được dẹp bỏ, trả lại sự minh bạch cho bệnh viện và an toàn cho người bệnh.