Mỹ 'lên nòng' đối phó băng nhóm ma túy

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố đất nước bước vào cuộc xung đột vũ trang với các băng nhóm ma túy, báo hiệu những động thái leo thang của Washington ở khu vực Caribbean.

Truyền thông Mỹ hôm qua (3.10) đồng loạt đưa tin về việc chính quyền Tổng thống Trump đã gửi thông báo đến quốc hội nước này, cho hay Mỹ "đang trong cuộc xung đột vũ trang phi quốc tế" với các băng đảng ma túy bị Washington coi là tổ chức khủng bố. Ông Trump cho biết đã chỉ đạo Bộ Quốc phòng Mỹ triển khai hoạt động chống lại những nhóm này theo luật xung đột vũ trang. "Đã tới thời điểm quan trọng mà Mỹ phải dùng vũ lực để tự vệ và bảo vệ bên khác trước các cuộc tấn công được tiến hành bởi những tổ chức bị coi là khủng bố", The Hill dẫn thông báo từ Nhà Trắng có đoạn viết.

Bước đi leo thang

Thông tin trên xuất hiện sau khi chính quyền Mỹ hồi tháng 9 đã thực hiện ít nhất 3 đợt tập kích các xuồng nghi chở ma túy từ Venezuela. Các chuyên gia pháp lý nhận định rằng một mặt, việc tuyên bố xung đột vũ trang giúp chính phủ lý giải cho các vụ tấn công nói trên, đồng thời củng cố lập trường pháp lý cho những hành động quân sự trong tương lai. Thế nhưng mặt khác, việc coi chiến dịch chống băng nhóm ma túy như một cuộc xung đột là thiếu cơ sở.

Những thành viên nhóm ma túy lâu nay được xem là "tội phạm", vốn vẫn có quyền được xét xử hợp pháp. Thế nhưng, giờ đây Mỹ xem họ "người tham chiến" trong một cuộc xung đột vũ trang. Khi này, Mỹ có quyền tiêu diệt hoặc bắt giam các thành viên nhóm ma túy vô thời hạn.

Báo The New York Times ngày 3.10 dẫn lời ông Geoffrey Corn, cựu cố vấn Lục quân Mỹ về các vấn đề luật chiến tranh, cho rằng các nhóm ma túy không thực hiện các hành vi thù địch - tiêu chuẩn để xác định xung đột vũ trang - do việc bán sản phẩm nguy hiểm khác với một cuộc tấn công vũ trang. Ngay cả khi các băng nhóm là tội phạm tình nghi, việc Mỹ dùng quân đội tấn công các thuyền như vừa qua cũng không hợp pháp, ông Corn nói.

Chính quyền Mỹ bảo vệ lập trường bằng việc nêu ra thống kê mỗi năm có hàng chục ngàn người Mỹ tử vong do dùng ma túy quá liều. Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly nói rằng Tổng thống Trump đã hành động theo luật xung đột vũ trang để bảo vệ nước Mỹ trước nạn buôn ma túy. Chính phủ khẳng định các cuộc tấn công tàu buôn ma túy vừa qua là hành động tự vệ hợp pháp, khi mục tiêu là những thành viên các tổ chức khủng bố.

Phép thử quyền "điều binh"

Theo trang Vox, diễn biến trên là một phần trong bức tranh toàn cảnh về việc ông Trump đang muốn thử giới hạn thẩm quyền của Tổng thống Mỹ, cũng là Tổng tư lệnh, trong việc sử dụng quân đội để phục vụ các chính sách của chính phủ, chẳng hạn quyết định điều Vệ binh Quốc gia đến các tiểu bang.

Viết trên mạng xã hội Truth Social hôm 1.10, ông Trump nói lực lượng Vệ binh Quốc gia đã có mặt tại TP.Portland (bang Oregon), động thái mà chủ nhân Nhà Trắng nêu rằng phải làm để giữ gìn trật tự vì "không còn cách nào khác". Trước đó, ông Trump đầu tuần có bài phát biểu trước các tướng lĩnh quân đội Mỹ: "Chúng ta cần sử dụng một số thành phố nguy hiểm để huấn luyện cho Vệ binh Quốc gia, vì chúng ta sẽ đến TP.Chicago (bang Illinois) sớm thôi". Tổng thống Trump thời gian qua tuyên bố sẽ tăng cường quân đội và lực lượng liên bang ở các thành phố mà ông cho rằng tỷ lệ tội phạm bạo lực gia tăng.

Ngoài ra, Đài ABC News ngày 3.10 đưa tin chính phủ Mỹ đang muốn bổ nhiệm các luật sư thuộc Vệ binh Quốc gia và lực lượng Dự bị Lục quân để thay thế những thẩm phán phụ trách vấn đề nhập cư, sau khi vừa sa thải hàng chục thẩm phán. Chính quyền đang muốn đưa khoảng 600 luật sư được đào tạo trong quân ngũ để hỗ trợ xử lý vấn đề cho người nhập cư ở lại hay trục xuất. Đây cũng là phương án bổ sung nhân sự nhằm giải quyết tình trạng các tòa án di trú đang quá tải.