Mỹ bắt đầu nâng cấp máy bay Boeing do Qatar tặng thành chuyên cơ tổng thống

(Dân trí) - Mỹ bắt đầu hoán cải máy bay mà Qatar trao tặng hồi mùa hè để biến nó thành chuyên cơ Không Lực Một dành cho Tổng thống.

Một phát ngôn viên Không quân Mỹ ngày 15/9 xác nhận họ đã bắt đầu hoán cải, nâng cấp máy bay Boeing 747 mà Hoàng gia Qatar tặng để sử dụng cho mục đích “hỗ trợ vận chuyển quan chức cấp cao”.

Quan chức này nói thêm, chi tiết về quá trình cải hoán cũng như công ty được ký hợp đồng thực hiện là thông tin mật.

Tổng thống Mỹ Donald Trump từng công khai tuyên bố sẽ chỉ định chiếc máy bay này làm chuyên cơ Không Lực Một mới.

Truyền thông Mỹ trước đó đưa tin việc lắp đặt lại và tích hợp các hệ thống an ninh, liên lạc cần thiết trên một chiếc máy bay đã qua sử dụng từ một chính phủ khác, dù là đồng minh thân cận, đặt ra những thách thức to lớn.

Các cơ quan tình báo và an ninh Mỹ chịu trách nhiệm nâng cấp sẽ phải gần như tháo rời toàn bộ khung máy bay, rồi xây dựng lại với những thiết bị chuyên dụng.

Dự án này có sự tham gia của nhiều cơ quan. Không quân Mỹ sẽ phụ trách chính việc tháo dỡ máy bay của Qatar và xây dựng lại để đáp ứng yêu cầu an ninh, nhưng dự án còn có sự tham gia của nhiều cơ quan chính phủ, gồm Mật vụ, Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) và Cơ quan Truyền thông Nhà Trắng.

Tư lệnh Không quân Troy Meink nói với các nhà lập pháp hồi tháng 6 rằng việc hoán cải có thể sẽ tiêu tốn khoảng 400 triệu USD. Theo một cựu quan chức quân sự cấp cao, quá trình này có thể kéo dài từ vài tháng đến 2 năm.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ted Cruz hồi tháng 5 nói việc cải hoán “đặt ra những nguy cơ nghiêm trọng về gián điệp và do thám”.

Ở phía đối lập, Thượng nghị sĩ Dân chủ Jack Reed, thành viên cao cấp của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, cảnh báo việc chấp nhận món quà này sẽ “gây rủi ro phản gián to lớn khi cho phép một quốc gia nước ngoài có khả năng tiếp cận các hệ thống và liên lạc nhạy cảm”.

Trong khi đó, quan hệ Mỹ - Qatar có phần căng thẳng sau vụ Israel tấn công Doha tuần trước nhằm vào các thủ lĩnh Hamas.

Dù vậy, Qatar khẳng định công khai rằng quan hệ quốc phòng với Mỹ vẫn bền chặt và bác bỏ thông tin cho rằng nước này đang xem xét lại hợp tác an ninh.

“Quan hệ đối tác an ninh và quốc phòng giữa Nhà nước Qatar và Mỹ mạnh mẽ hơn bao giờ hết và sẽ tiếp tục phát triển”, Văn phòng Truyền thông Quốc tế của Qatar nhấn mạnh trong một tuyên bố đăng trên X tuần trước.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio sẽ tới Qatar trong chuyến công du Trung Đông đang diễn ra.

Về món quà máy bay hạng sang, Qatar khẳng định đây là một giao dịch giữa chính phủ với chính phủ, Bộ Quốc phòng với Bộ Quốc phòng, không phải quà tặng cho cá nhân và được thực hiện hoàn toàn minh bạch, hợp pháp.