Muốn lập di chúc chia đất cho các con thể hiện rõ diện tích, vị trí, cần lưu ý gì?

Ba tôi có 5 người con, nay muốn lập di chúc chia đất cho các con và muốn thể hiện cụ thể diện tích, vị trí phần đất mỗi con sẽ được nhận trên di chúc để tránh tranh chấp sau này. Vậy giờ gia đình chúng tôi cần làm gì?

- Luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn luật sư TP.HCM) tư vấn:

Căn cứ pháp lý:

- Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015: Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.

- Điểm đ Khoản 1 Điều 37 Luật Đất đai 2024: Cá nhân sử dụng đất có quyền để thừa kế quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất theo di chúc hoặc theo pháp luật.

- Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015: Di chúc hợp pháp khi người lập minh mẫn, tự nguyện và nội dung, hình thức đúng luật.

- Điều 58 Luật Công chứng 2024: Di chúc có thể công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng.

- Điều 61 Luật Công chứng 2024: Lưu giữ và công bố di chúc được lưu giữ (nếu có nhu cầu).

Về trình tự, thủ tục và hồ sơ cụ thể là:

Bước 1: Kiểm tra tình trạng pháp lý đất

+ Phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) đứng tên người cha.

+ Đất không có tranh chấp, không bị kê biên.

Bước 2: Xác định rõ ranh giới, diện tích từng phần

+ Gia đình cần liên hệ văn phòng đo đạc, thuê kỹ thuật đo đạc tách sơ đồ phác thảo.

+ Xác định vị trí, diện tích từng thửa chia cho từng người con, kèm sơ đồ.

Lưu ý: Phải đảm bảo diện tích đất trong di chúc đủ theo quy định hiện tại về tách thửa để sau này các con có thể làm được thủ tục tách thửa căn cứ tại Điều 220 Luật Đất đai 2024.

Bước 3: Soạn nội dung di chúc

+ Thông tin người lập di chúc.

+ Danh sách các con thừa kế.

+ Vị trí, diện tích cụ thể từng phần đất giao cho ai.

+ Ghi điều kiện kèm theo (nếu có).

+ Thời điểm có hiệu lực di chúc.

Bước 4: Công chứng di chúc

Lưu ý: Nên công chứng để đảm bảo giá trị pháp lý.

Hồ sơ gồm:

+ Căn cước công dân, sổ hộ khẩu của người cha (nếu có).

+ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

+ Sơ đồ chia đất (nếu có).

+ Dự thảo di chúc (có thể nhờ công chứng viên soạn).

Nơi thực hiện: Văn phòng công chứng gần nhất.

Bước 5: Lưu giữ và giao người làm chứng (nếu cần)

+ Công chứng viên sẽ lưu một bản.

+ Gia đình nên giữ bản chính.

+ Nếu cần, có thể niêm phong hoặc gửi ngân hàng lưu trữ.

Lưu ý quan trọng:

+ Nếu chia đất cho con xong mà sang tên trước, cha có thể làm hợp đồng tặng cho thay vì di chúc.

+ Di chúc chỉ có hiệu lực khi cha mất. Khi đó, các con làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế.

+ Nếu muốn sang tên cụ thể theo phần chia, sau này các con sẽ làm hồ sơ tách thửa theo sơ đồ nên phải đảm bảo diện tích đất trong di chúc đủ theo quy định hiện tại về tách thửa để sau này các con có thể làm được thủ tục tách thửa căn cứ tại Điều 220 Luật Đất đai 2024.