Một ngày bên trong 'cỗ máy trục xuất' tại Mỹ

Mỗi ngày, hàng chục người nhập cư bị đưa ra xét xử trong chuỗi phiên điều trần chóng vánh tại tòa án di trú, nơi số phận của họ có thể bị định đoạt chỉ sau vài phút.

Một cuộc chia ly giữa hai anh em. Một người cha đưa cả gia đình đến phiên điều trần và rồi bị buộc phải rời đi một mình. Một phụ nữ vừa thở phào bước ra khỏi phòng xử, thì lại bị bắt giữ ngay trước cửa.

Đó chỉ là ba trong số hàng loạt khoảnh khắc ám ảnh xảy ra trong một ngày tại tòa án di trú liên bang nằm trong tòa nhà Jacob K. Javits (26 Federal Plaza), trung tâm của hệ thống xét xử di trú lớn nhất tại New York.

Tình trạng bắt giữ người ngay tại tòa án là một trong những điểm nóng trong chiến dịch siết chặt kiểm soát nhập cư của chính quyền Trump.

Với mục tiêu bắt giữ 3.000 người mỗi ngày, các cơ quan liên bang đang biến những buổi điều trần tưởng chừng “bình thường” thành nơi đầy rẫy lo lắng và sợ hãi - không chỉ ở New York mà còn tại nhiều thành phố khác như Phoenix, Los Angeles, hay Chicago. Một đơn kiện tập thể đang được tiến hành nhằm ngăn chặn hành vi bắt giữ tại tòa án.

Tòa nhà liên bang Jacob K Javits tại số 26 Federal Plaza ở New York.

Chân dung Tổng thống Mỹ Donald Trump bên trong tòa nhà.

Tòa án di trú là nơi người nhập cư buộc phải có mặt, nếu không sẽ bị xử vắng mặt và có thể bị trục xuất. Thế nhưng, sự có mặt của họ nay cũng trở thành con dao hai lưỡi.

Theo ghi nhận của Guardian, nhiều người dù đã được lên lịch cho phiên tòa tiếp theo vẫn bị bắt giữ ngay tại hành lang tòa nhà. Họ bị áp giải vào thang bộ và đưa đi giam giữ tại tầng 10 - nơi từng bị từ chối tiếp cận giám sát bởi các dân biểu như Jerry Nadler và Dan Goldman hôm 18/6. Đoạn video ghi hình gần đây cho thấy điều kiện giam giữ khắc nghiệt ở đây.

Dưới đây là một bản ghi chép theo thời gian thực, khắc họa bức tranh toàn cảnh về một ngày bên trong “cỗ máy trục xuất” vận hành tại Manhattan.

8:57 sáng - Một gia đình đi ngang các đặc vụ liên bang đeo khẩu trang, tiến về phía phòng xử án. Chỉ người cha có phiên tòa, vợ con không được phép vào cùng và phải chờ ở nơi khác.

9:51 sáng - Đặc vụ kiểm tra xấp tài liệu chứa thông tin cá nhân của những người sắp bị bắt giữ.

10:11 sáng - Một người đàn ông bị bắt được đưa vào thang máy bởi các đặc vụ.

10:17 sáng - Các đặc vụ đứng chờ ở hành lang.

10:30 sáng - Một người bị áp giải vào cầu thang và đưa đi nơi khác trong tòa nhà.

11:25 sáng - Giám sát tài chính thành phố New York, ông Brad Lander, đưa một người vừa kết thúc phiên điều trần ra thang máy. Ông thường xuyên có mặt để theo dõi và hỗ trợ người nhập cư.

Ngày 17/6, ông từng bị bắt khi đang cố gắng giúp một người rời khỏi tòa. Dù Bộ An ninh Nội địa cáo buộc ông “cản trở và tấn công nhân viên liên bang”, nhưng video cho thấy điều đó không đúng. Ông được thả cùng ngày.

11:45 sáng - Sau khi hộ tống một người ra ngoài thành công, ông Lander trở lại phòng xử để tiếp tục quan sát một phiên khác. Tại cửa phòng, ông thông báo với các đặc vụ rằng Carlos - một người nhập cư - đã được hẹn phiên xử tiếp theo vào năm 2029, và hỏi liệu Carlos có được phép quay lại tòa án hay không. Không ai trả lời.

11:46 sáng - Cảnh hỗn loạn bùng nổ. Các đặc vụ liên bang bất ngờ khống chế Carlos khi anh đang đứng với em gái. Người em gái gào khóc tuyệt vọng.

11:55 trưa - Họa sĩ vẽ ký họa được thông báo rằng cô không được phép vào phòng xử, dù luật liên bang thường cho phép họ vào các phiên không có máy quay. Cô phải vẽ lại toàn cảnh hỗn loạn tại hành lang. Cuối cùng, cô vẫn không được phép vào phòng xử án.

12:58 trưa - Cận cảnh áo giáp chiến thuật của một đặc vụ, với thanh socola ăn dở thò.

1:51 chiều - Một phụ nữ vừa bước ra khỏi phòng xử thì bị đặc vụ đeo khẩu trang chặn lại và yêu cầu kiểm tra giấy tờ. Sau khi xác minh, anh ta nói: “Chúc một ngày tốt lành” bằng tiếng Tây Ban Nha rồi cho cô rời đi.

2:11 chiều - Người cha trong gia đình đến từ sáng sớm bị bắt và đưa vào cầu thang. Một phóng viên ảnh sau đó phải nói với vợ con ông bằng tiếng Tây Ban Nha rằng ông đã bị bắt.

Đứa con lớn òa khóc trong khi hai em nhỏ ngủ thiếp đi vì chờ đợi suốt nhiều giờ. Người mẹ nghẹn ngào cho biết chồng mình không có tiền án, và hồ sơ xin tị nạn của cả gia đình vẫn đang được xử lý.

2:58 chiều - Người phụ nữ cuối cùng bước ra khỏi phòng xử với chồng tài liệu trên tay. Cô mỉm cười, nhưng nụ cười lập tức vụt tắt khi bị một đặc vụ mặc áo "Police" bắt lại. Cô bàng hoàng nhận ra mình sẽ không được rời khỏi tòa nhà. Sau đó, cô bị áp giải qua thang bộ, biến mất phía sau lớp cửa kim loại.