Mỡ máu

Mỡ máu là gì?

Mỡ máu bao gồm cholesterol và triglyceride. Các chỉ số này tăng hoặc giảm bất thường được gọi là rối loạn lipid máu hay rối loạn mỡ máu.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), rối loạn mỡ máu đang tăng với tốc độ báo động trên toàn cầu. Tại Việt Nam, Viện Dinh dưỡng Quốc gia báo cáo tỷ lệ người trưởng thành có mức cholesterol máu cao tăng từ 18,6% năm 2010 lên 29,6% năm 2020.

Rối loạn mỡ máu thường không gây triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Phần lớn người bệnh chỉ phát hiện tình cờ qua xét nghiệm định kỳ hoặc khi xuất hiện biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, đột quỵ

Chỉ số mỡ máu bao nhiêu là bình thường?

Kết quả xét nghiệm mỡ máu gồm nhiều chỉ số quan trọng. Mỗi chỉ số phản ánh một khía cạnh khác nhau về tình trạng chuyển hóa chất béo trong cơ thể, liên quan mật thiết đến nguy cơ bệnh tim mạch. Cụ thể, chúng gồm 4 loại chính:

Cholesterol toàn phần bình thường khi ở mức dưới 5,2 mmol/L. Nếu chỉ số này trong khoảng 5,2-6,2 mmol/L là giới hạn cao, trên 6,2 mmol/L là cao rõ rệt, nguy cơ tim mạch bắt đầu tăng nhanh.

Cholesterol xấu (LDL) là thành phần nguy hiểm nhất trong các chỉ số mỡ máu. Ở người khỏe mạnh, chỉ số LDL nên ở mức dưới 3,0 mmol/L. Nếu từ 3,4 mmol/L trở lên được coi là cao, trên 4,1 mmol/L rất cao, làm tăng rõ nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Với người từng mắc bệnh tim mạch, đái tháo đường hoặc có nhiều yếu tố nguy cơ, LDL cần duy trì thấp hơn 1,8 mmol/L để phòng biến chứng.

Cholesterol tốt (HDL) có tác dụng bảo vệ mạch máu. Ở nam giới, nếu HDL dưới 1,0 mmol/L và ở nữ dưới 1,3 mmol/L là thấp, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và bệnh tim mạch sớm.

Triglyceride là một dạng chất béo trong máu, được cơ thể tạo ra từ năng lượng dư thừa, nhất là sau khi tiêu thụ nhiều tinh bột, đường, rượu bia. Ở người khỏe mạnh, chỉ số triglyceride nên dưới 1,7 mmol/L. Nếu chỉ số này trong khoảng 1,7-2,2 mmol/L là tăng nhẹ, từ 2,3 mmol/L trở lên là cao. Đặc biệt khi triglyceride vượt quá 5,6 mmol/L, nguy cơ viêm tụy cấp, bệnh tim mạch tăng rõ rệt.

Người có 1 trong 4 chỉ số trên vượt giới hạn bình thường là bị rối loạn mỡ máu.

Các yếu tố nguy cơ

Làm thế nào để kiểm soát mỡ máu?

Thay đổi chế độ ăn uống:

Hạn chế:

Tăng cường:

Thay đổi thói quen, lối sống:

Kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi chỉ số mỡ máu và có biện pháp điều chỉnh phù hợp.

Bảo Bảo