Miễn viện phí toàn dân thực hiện theo 3 giai đoạn, yêu cầu cấp thiết phải làm

Trong Đề án từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí, Bộ Y tế đề xuất mở rộng quyền lợi BHYT, giảm chi tiền túi của người dân đi khám sức khỏe và sau năm 2030 sẽ miễn viện phí toàn dân trong gói dịch vụ cơ bản.

Chiều 1/12, Bộ Y tế tổ chức hội thảo lấy ý kiến về Đề án từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Vũ Mạnh Hà cho biết, miễn viện phí bảo vệ người dân khỏi những cú sốc tài chính do bệnh tật, đồng thời tạo nền tảng tiếp cận dịch vụ y tế sớm hơn, hiệu quả hơn. Khi rào cản tài chính được gỡ đi, việc khám chữa bệnh không còn là lựa chọn đắn đo mà trở thành quyền thực sự của mọi người.

Việt Nam đã đạt tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) lên tới 94,2% vào năm 2024, mạng lưới khám chữa bệnh mở rộng tới từng xã và năng lực chuyên môn ở cả tuyến cơ bản lẫn tuyến chuyên sâu đều có bước tiến rõ rệt.

Nhưng hiện nay chi phí trực tiếp từ người dân vẫn chiếm hơn 40% tổng chi y tế - mức cao dẫn tới sự mong manh của an sinh hộ gia đình. Từ thực tế đó, chủ trương miễn viện phí không còn là điều nên làm mà là yêu cầu cấp thiết phải làm.

Từ năm 2026, khám sức khỏe miễn phí 1 năm/lần 

Tại hội thảo, bà Nguyễn Khánh Phương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách y tế cho biết cụ thể những tác động khi thực hiện miễn viện phí. 

Việc miễn viện phí sẽ làm gia tăng đáng kể chi tiêu của Quỹ BHYT theo lộ trình, khoảng 2.700 tỷ đồng/năm. Người dân được hưởng lợi lớn nhất khi tăng tiếp cận, giảm gánh nặng trực tiếp khi không còn phải chi trả tiền túi cho các dịch vụ y tế cơ bản; góp phần ngăn chặn tình trạng hàng chục nghìn hộ gia đình rơi vào nghèo khó do chi phí y tế mỗi năm.

“Miễn viện phí giúp thu hẹp khoảng cách về sức khỏe giữa các nhóm thu nhập và vùng miền. Mọi người đều có cơ hội khám chữa bệnh kịp thời; khuyến khích người dân tìm kiếm dịch vụ y tế sớm hơn, tăng khả năng phát hiện bệnh sớm, điều trị kịp thời, giảm biến chứng và tử vong”, bà Phương thông tin.

Cơ quan soạn thảo đặt ra lộ trình thực hiện miễn viện phí toàn dân sẽ được thực hiện theo 3 giai đoạn: 2026-2027; 2028-2030 và sau năm 2030.

Cụ thể, từ năm 2026-2027, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí mỗi năm một lần, đồng thời toàn bộ dân số sẽ có sổ sức khỏe điện tử. Nhóm cận nghèo và người từ 75 tuổi trở lên sẽ được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi BHYT.

Giai đoạn 2028-2030 hướng tới mục tiêu giảm chi tiền túi xuống dưới 30%, mở rộng sàng lọc bệnh phổ biến và tăng tỷ lệ bao phủ BHYT lên hơn 95%.

Sau năm 2030, hệ thống hướng đến miễn viện phí toàn dân trong gói dịch vụ cơ bản, mở rộng thêm khi nguồn lực cho phép, đồng thời vận hành một hệ thống thanh toán BHYT thông minh, đa tầng, hiện đại.