Máy Cyclotron xạ trị ung thư 203 tỉ đồng 'đắp chiếu' gần 15 năm

Ngày 22-12, lãnh đạo Sở Y tế tỉnh An Giang cho biết đơn vị đang xin ý kiến UBND tỉnh này để tổ chức khảo sát toàn diện dự án máy xạ trị ung thư “đắp chiếu” gần 15 năm qua, gây nhiều bức xúc trong dư luận.

Theo Sở Y tế tỉnh An Giang, trên cả nước hiện chỉ có 3 máy xạ trị sử dụng nguồn phóng xạ, nên việc đánh giá thiết bị này còn khả năng hoạt động hay không là vấn đề rất quan trọng.

Tuy nhiên đến thời điểm này, UBND tỉnh An Giang vẫn chưa có ý kiến chính thức. Thiết bị được nhập khẩu từ năm 2011 nhưng chưa từng đưa vào sử dụng do thiếu linh kiện, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu kỹ thuật của hệ thống.

"Thiết bị để lâu thì rất dễ hư hỏng. Sau gần 15 năm chưa từng vận hành, không ai dám khẳng định máy còn chạy được không. Nếu không thể hoạt động thì sẽ là vấn đề rất nghiêm trọng trong sai phạm đầu tư dự án này. Vì vậy phải kiểm tra xem máy có thể khởi động được hay không. Các thiết bị thay thế phải mua từ nước ngoài, không thể đặt mua dễ dàng", lãnh đạo Sở Y tế tỉnh An Giang nói thêm.

Trước đó, Thanh tra tỉnh An Giang đã công bố kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật về đầu tư, xây dựng đối với dự án Trung tâm Y học hạt nhân và xạ trị (phần thiết bị Cyclotron 18 MeV) thuộc Bệnh viện Ung bướu tỉnh Kiên Giang.

Theo đó dự án do Sở Y tế tỉnh Kiên Giang (trước sáp nhập) làm chủ đầu tư, với mục tiêu sản xuất các đồng vị phóng xạ phát positron, đặc biệt là F-18 phục vụ chụp PET/CT trong chẩn đoán và điều trị các bệnh tim mạch, thần kinh và ung thư tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Tổng mức đầu tư hơn 203 tỉ đồng, thời gian thực hiện được điều chỉnh từ năm 2011 - 2021.

Kết luận thanh tra chỉ ra nhiều sai phạm như: Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Kiên Giang cũ không lập báo cáo thẩm định dự án; không lập, phê duyệt dự toán thiết bị; chưa thực hiện đầy đủ các thủ tục thẩm định, phê duyệt trong quá trình lựa chọn nhà thầu. Chủ đầu tư cũng chưa cung cấp đầy đủ hồ sơ chứng minh việc nhà thầu IBA thống nhất khắc phục các tồn tại theo báo cáo của ban quản lý dự án.

Khi dự án chưa đưa vào vận hành, tháng 5-2017 xảy ra tình trạng mất gạch chì che chắn phóng xạ. Đến tháng 8-2018, Sở Y tế tỉnh Kiên Giang cũ phải tạm ứng kinh phí để mua bổ sung gạch chì từ nhà thầu IBA; tháng 11-2020 hai bên tiến hành thanh lý hợp đồng, góp phần kéo dài tiến độ dự án.

Đến nay dự án vẫn chưa đưa vào sử dụng, gây lãng phí lớn ngân sách nhà nước với tổng số tiền đã thanh toán hơn 177 tỉ đồng. Việc tạm ứng hơn 2,1 tỉ đồng chi phí quản lý dự án nhưng chưa hoàn trả cũng được xác định là chưa đúng quy định.

Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo kiểm điểm, xem xét trách nhiệm và xử lý kỷ luật đối với nguyên Giám đốc Sở Y tế tỉnh Kiên Giang giai đoạn 2008-2018 cùng các cá nhân, tập thể liên quan tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang, ban quản lý dự án; đồng thời yêu cầu Sở Y tế chỉ đạo thu hồi, nộp trả ngân sách nhà nước các khoản chi sai quy định và hoàn trả thiết bị đã mua cho dự án.

Kết luận nêu rõ: "Trong quá trình rà soát, nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, các đơn vị liên quan phải chuyển hồ sơ sang cơ quan chức năng để xem xét, xử lý theo quy định".