Mâu thuẫn xung quanh một dự án khai thác cát

Cho rằng hoạt động khai thác cát sẽ ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt cũng như ảnh hưởng đến mố cầu, người dân tại thôn Tây Sơn (xã Nam Hải Lăng, Quảng Trị) dựng lán trại bên suối, canh giữ không cho doanh nghiệp hút cát.

DỰNG LÁN TRẠI, ĂN UỐNG TẠI SUỐI

Khi biết tin Công ty TNHH QT Nguyễn Hoàng đưa sà lan về khai thác cát tại khu vực cầu Khe Mương bắc qua sông Thác Ma, hàng chục người dân tại thôn Tây Sơn (xã Nam Hải Lăng, Quảng Trị) đã tập trung bên bờ suối, dựng lán trại, mang theo đồ ăn, bát đũa để canh chừng cho đến tối khuya mới về nhà. Họ muốn ngăn doanh nghiệp khai thác cát vì nhiều lý do khác nhau.

Ông Trần Quốc Anh (57 tuổi, trú tại thôn Tây Sơn) cho biết Công ty TNHH QT Nguyễn Hoàng khai thác cát gần khu vực mố cầu dễ gây sạt lở, đồng thời làm ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt của người dân. "Trước đây từng có một doanh nghiệp khai thác cát ở khu vực cách cầu Khe Mương khoảng hơn 1 km. Việc khai thác làm nước sông nổi cặn, đục ngầu do bùn đất, người dân thôn chúng tôi vẫn chưa có nguồn nước sạch để dùng trong khi sinh hoạt thường ngày chủ yếu từ nước sông và nước giếng. Mặt khác, việc khai thác ở đây dễ xảy ra nguy cơ sạt lở, đặc biệt là mùa mưa bão", ông Quốc Anh nói.

Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, ngày 31.12.2024, UBND tỉnh Quảng Trị (cũ) đã ký quyết định cấp phép cho Công ty TNHH QT Nguyễn Hoàng khai thác cát, sỏi, cuội ở lòng sông Thác Ma với diện tích hơn 14 ha. Để được cấp phép khai thác khoáng sản theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp cần có sự đồng thuận của người dân. Cho nên, từ tháng 5.2019, một cuộc tham vấn địa phương đã được tổ chức với chữ ký đồng thuận của nhiều hộ dân. Song, đến thời điểm doanh nghiệp chuẩn bị thực hiện khai thác cát, nhiều người dân cho rằng họ bị… giả chữ ký.

Trường hợp ông Võ Thứ (67 tuổi, trú tại thôn Tây Sơn) là một ví dụ. Ông Thứ cho rằng ông không hề biết việc mình đã ký vào giấy để "xác nhận đồng tình với doanh nghiệp khai thác cát" tại khu vực cầu Khe Mương. "Tôi không biết chữ và tôi cũng không hề ký vào văn bản giấy tờ nào. Nhưng sau này, tôi lại phát hiện trong danh sách những người đồng thuận để doanh nghiệp khai thác cát có tên và chữ ký của tôi", ông Thứ nói.

TIẾP TỤC ĐỐI THOẠI

Trước phản ứng của người dân phản ứng, ông Nguyễn Văn Trọng, Giám đốc Công ty TNHH QT Nguyễn Hoàng, cho biết doanh nghiệp đang chờ hướng xử lý của địa phương. "Để được cấp phép khai thác khoáng sản, chúng tôi lẫn địa phương phải trải qua nhiều quy trình đánh giá để thực hiện đúng quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cam kết nếu người dân cần nước sạch, đơn vị sẵn sàng khoan 3 cái giếng để người dân có nước sạch dùng", ông Trọng nói.

Chuyện người dân thôn Tây Sơn phản đối doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn không chỉ mới diễn ra gần đây. Từ khi còn địa giới hành chính cũ (chưa sáp nhập), đã xảy ra các vụ phản đối và cán bộ địa phương đã nhiều lần tổ chức đối thoại. Ông Trần Hữu Bắc, Chủ tịch UBND xã Nam Hải Lăng, cho biết trước khi vận hành chính quyền mới và tiếp nhận địa bàn thì chính quyền xã (cũ) đã 3 lần tổ chức đối thoại với người dân thôn Tây Sơn, nhưng vẫn chưa có kết quả. "Mỏ cát ở đây đã được tỉnh cấp phép với đầy đủ hồ sơ pháp lý. Việc người dân dựng lán trại sẽ gây nhiều ảnh hưởng cho bản thân họ lẫn phía doanh nghiệp. Trong ngày 16.9, chúng tôi làm việc với các cơ quan cấp tỉnh, phía doanh nghiệp để lên kế hoạch tiếp tục tổ chức đối thoại với người dân thôn Tây Sơn, sớm đưa ra giải pháp ổn thỏa", ông Bắc nói.