Mất trắng 1,5 triệu đồng vì cú lừa thu hộ của shipper

Bạn tôi là một giáo viên cấp ba. Ngoài giờ lên lớp, bạn còn tranh thủ kinh doanh online mặt hàng lươn ướp, lươn sấy. Vừa qua, một học sinh cũ đặt mua của cô 1 kg lươn sấy (giá 1,5 triệu đồng) gửi về cho mẹ ở Phúc Thọ. Gia đình không có tài khoản ngân hàng, nên cậu bé nhờ shipper thu hộ (ship COD). Tin tưởng, bạn tôi gọi một shipper bên ngoài, không qua ứng dụng.

Thế nhưng, sau khi nhận 1,5 triệu đồng từ khách, người giao hàng không chuyển lại cho cô. Ban đầu anh ta viện cớ "tài khoản không đủ", sau đó nói "lỡ để mất", rồi cuối cùng thừa nhận đã tiêu mất. Anh ta hứa sẽ trả dần 300.000 đồng mỗi ngày, nhưng thực tế chỉ gửi được 600.000 đồng trong hai hôm đầu, rồi im lặng và biến mất. Gần hai tháng qua, mọi liên lạc của cô với shipper đều vô ích.

Bất lực, cô nhắn một câu cuối cùng: "Tôi coi như đi chợ lỡ để mất tiền". 1,5 triệu đồng không phải con số lớn, nhưng điều khiến bạn tôi day dứt là niềm tin bị phản bội. Một người từng được trao trọn sự tin tưởng, phút chốc trở thành kẻ lợi dụng lòng tốt để trục lợi.

Câu chuyện của bạn tôi cho thấy một vết nứt trong mối quan hệ xã hội. Khi niềm tin bị đánh cắp, người bị hại sẽ dè dặt hơn trong các giao dịch sau, khách hàng cũng cảm thấy sự cảnh giác rõ rệt từ phía người bán. Những gì vốn thân thiện, giản dị, nay trở nên lạnh lùng và nghi ngại.

>> Shipper dỏm dụ em tôi vào tròng

Vì sao người ta vẫn dễ mắc bẫy dù nhiều vụ việc tương tự đã được cảnh báo?

Ở tầng cá nhân, tâm lý "quen thuộc" khiến ta mất cảnh giác: học trò cũ, giọng nói lễ phép, thông tin đơn hàng chính xác... tất cả khiến người bán bỏ qua bước kiểm chứng.

Ở tầng thói quen, sự tiện lợi lấn át an toàn: "gọi ngoài cho nhanh", "ship COD cho tiện", dẫn đến chấp nhận rủi ro.

Ở tầng quy trình, thiếu "chốt kiểm" như hợp đồng, chứng từ, xác thực shipper: khiến một mắt xích lỏng có thể làm gãy cả quy trình.

Ở tầng môi trường, nhiều vụ việc nhỏ cộng dồn làm "chi phí tin cậy" của thị trường tăng cao: thêm bước xác minh, thêm thời gian, thêm phí bảo hiểm. Cuối cùng người bán lẫn người mua đều phải trả giá.

Niềm tin vỡ nát không chỉ ở mức cá nhân, mà lan rộng ra cộng đồng và cả thị trường. Người bán dè dặt hơn, khách mua e ngại hơn, trong khi nhiều shipper tử tế lại bị nhìn bằng ánh mắt ngờ vực. Thương mại điện tử muốn phát triển cần một nền tảng niềm tin. Và khi niềm tin bị bào mòn, tất cả các bên đều thiệt hại.

Bởi vậy, phòng ngừa để giữ niềm tin không chỉ là bảo vệ túi tiền, mà còn là cách duy trì "hạ tầng mềm" cho thương mại điện tử: Người bán cần giảm thói quen "tiện đâu làm đó", thay bằng quy trình gọn nhưng chặt chẽ. Người mua không vì ngại phiền mà bỏ qua bước xác minh. Đơn vị vận chuyển phải coi dịch vụ thu hộ là rủi ro cao, cần quản lý chặt. Cơ quan chức năng tăng cường hướng dẫn, xử lý nghiêm các trường hợp điển hình.

Tiền có thể kiếm lại, nhưng niềm tin, một khi nứt vỡ, sẽ rất khó hàn gắn. Tôi chia sẻ câu chuyện của bạn mình không phải để gieo thêm nỗi bất an, mà để nhắc nhở rằng: trong thương mại điện tử, thứ vốn quý nhất không phải hàng hóa, mà chính là niềm tin. Và niềm tin ấy, mỗi người mua, người bán, shipper hay bất kỳ bên nào trong giao dịch đều cần góp phần giữ gìn.

Vũ Thị Minh Huyền