Mắc gan nhiễm mỡ: Bác sĩ khuyên thử ăn theo cách này

Nhịn ăn gián đoạn ban đầu được biết đến như một phương pháp giảm cân, nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy chế độ ăn này có thể mang lại lợi ích cho người mắc bệnh gan, đặc biệt là gan nhiễm mỡ.

Tại sao nhịn ăn gián đoạn có hiệu quả đối với gan nhiễm mỡ?

Tiến sĩ - bác sĩ Padmini B.V, Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng, Bệnh viện Apollo, Bangalore (Ấn Độ), giải thích: Nhịn ăn gián đoạn dựa trên quan điểm cho rằng nhịn ăn sẽ khiến cơ thể chuyển từ việc sử dụng glucose từ gan sang ketone từ tế bào mỡ làm nguồn năng lượng chính. Quá trình này kích hoạt các con đường trao đổi chất giúp tăng khả năng chống lại căng thẳng oxy hóa và căng thẳng chuyển hóa. Đây chính là cơ chế giúp loại bỏ các tế bào hư hại và thúc đẩy tái tạo tế bào gan.

Ngoài ra, cách ăn này còn kích hoạt quá trình "tự thực" của tế bào, qua đó các thành phần tổn thương trong tế bào gan được loại bỏ và tái sinh.

Các hình thức phổ biến của nhịn ăn gián đoạn

Một số hình thức nhịn ăn gián đoạn phổ biến gồm:

Nhịn ăn theo khung giờ cố định: Ăn trong một khoảng thời gian cụ thể mỗi ngày, ví dụ chỉ ăn từ 9-17 giờ.

Nhịn ăn cách ngày: Xen kẽ ngày ăn bình thường với ngày nhịn ăn.

Chế độ ăn 5:2: 1-2 ngày mỗi tuần giới hạn lượng calo ở mức 20-25% nhu cầu, các ngày còn lại ăn bình thường.

Bệnh gan nhiễm mỡ và vai trò của nhịn ăn gián đoạn

Gan nhiễm mỡ đang trở thành nguyên nhân hàng đầu gây bệnh gan mạn tính, với các mức độ tiến triển từ gan nhiễm mỡ đến viêm gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan.

Các can thiệp lối sống, đặc biệt là chế độ ăn và vận động thể chất, vẫn là lựa chọn điều trị hàng đầu. Trong đó, nhịn ăn gián đoạn đang được quan tâm do hiệu quả rõ rệt trên mỡ gan và các chỉ số liên quan.

Một phân tích tổng hợp đã cho thấy nhịn ăn gián đoạn giúp giảm mỡ trong gan với hiệu quả mạnh mẽ, đồng thời cải thiện các chỉ số men gan.

Nghiên cứu do Bệnh viện Hàng Châu Tây Khê và Bệnh viện Nhân dân số 1 Hàng Châu, Đại học Y khoa Trung Quốc thực hiện năm 2024 nhằm đánh giá hiệu quả của chế độ ăn 5:2 đối với cân nặng và các thông số chuyển hóa ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ, so với chế độ ăn hạn chế calo hằng ngày.

Trong nghiên cứu, 60 bệnh nhân gan nhiễm mỡ được chia thành 2 nhóm:

Nhóm 1: Áp dụng chế độ ăn 5:2, hạn chế lượng calo tiêu thụ trong 2 ngày mỗi tuần và không hạn chế 5 ngày còn lại

Nhóm 2: Ăn hạn chế calo hằng ngày

Sau 12 tuần theo dõi, các nhà nghiên cứu đã kết luận: Chế độ ăn 5:2 không chỉ giúp giảm cân, giảm mỡ nội tạng mà còn cải thiện men gan, triglycerid, và các chỉ số viêm ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ.

Lưu ý quan trọng

Bác sĩ Padmini lưu ý nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ hình thức nhịn ăn nào, đặc biệt nếu đang mắc bệnh gan hoặc bệnh nền khác.

Kết hợp nhịn ăn gián đoạn với chế độ ăn lành mạnh và lối sống tích cực để đạt hiệu quả tối ưu.

Chế độ nhịn ăn gián đoạn không phù hợp cho mọi đối tượng, đặc biệt là một số người bệnh gan nặng.

Mặc dù kết quả bước đầu rất hứa hẹn, nhưng vẫn cần thêm các nghiên cứu lớn và lâu dài để khẳng định hiệu quả của nhịn ăn gián đoạn đối với bệnh gan mạn tính.