'Ma trận' vạch kẻ đường, biển báo

Vạch sơn chồng chéo như 'ma trận', biển báo bị mái hiên che lấp, hộp đèn tín hiệu bị dù và tủ hàng che kín… Những bất cập tưởng nhỏ nhưng đang khiến người dân tham gia giao thông bối rối, khi bị phạt mới tá hỏa.

VẠCH KẺ RỐI, BIỂN BÁO "NÚP LÙM"

Gần 2 tuần kể từ khi người dân phản ánh, những vạch kẻ đường chằng chịt như "ma trận" tại nút giao An Phú (TP.HCM) mới được xóa bỏ, trả lại mặt đường thông thoáng. Trước đó, nhiều tài xế bức xúc cho rằng khu vực này chẳng khác một "mê cung giao thông", khi các vạch sơn chỉ dẫn đan xen, chồng chéo khiến người tham gia giao thông khó xác định làn đường hợp lý để lưu thông, dễ dẫn đến vi phạm dù không cố ý.

Anh Ngọc Minh (ở P.Gia Định) ngán ngẩm: "Mỗi lần chạy xe qua đây tôi rất bối rối vì vạch kẻ đường chồng lên nhau, ô tô và xe máy chạy loạn xạ nhìn hoa cả mắt". Trước phản ánh của người dân, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, mặt đường khu vực thi công tại nút giao này bị hư hỏng, trong khi đó các vạch kẻ chỉ hướng cũ chưa được xóa hết, dẫn đến tình trạng rối rắm, gây khó khăn cho người điều khiển phương tiện. Sở đã ban hành nhiều văn bản chấn chỉnh, đồng thời phối hợp với Công an TP.HCM và chính quyền địa phương kiểm tra hiện trường, yêu cầu chủ đầu tư khắc phục.

Nút giao An Phú đã được khắc phục, song các vấn đề về biển báo và vạch kẻ đường bất hợp lý vẫn còn tồn tại ở nhiều khu vực khác. Trên đường Đỗ Tấn Phong, đoạn giao lộ Hoàng Văn Thụ (P.Đức Nhuận, TP.HCM), biển cấm rẽ trái và đi thẳng bị che khuất hoàn toàn bởi mái hiên của một nhà dân.

Người tham gia giao thông chỉ có thể nhìn thấy biển này khi đã dừng ngay sát giao lộ và ngước lên quan sát - quá muộn để điều chỉnh hướng đi. Hệ quả là hàng loạt xe máy vẫn liên tục rẽ trái, dẫn đến vi phạm. Với lỗi này, người điều khiển xe máy có thể bị phạt từ 600.000 - 800.000 đồng, ô tô bị phạt từ 2 - 3 triệu đồng. Anh Nguyễn Thanh Ngọc (ở P.Cầu Kiệu) thắc mắc: "Tôi không hề nhìn thấy biển báo cấm rẽ trái ở đây nên thời gian qua rẽ trái thường xuyên. Nếu bị CSGT phạt nguội, tôi phải giải trình thế nào?". 

Tình trạng tương tự cũng xảy ra trên đường Nguyễn Xí, đoạn gần giao lộ Phạm Văn Đồng (P.Bình Lợi Trung). Tại đây, có đèn tín hiệu riêng cho xe máy được phép rẽ phải khi đèn đỏ, nhưng hộp đèn bị che khuất bởi dù và tủ hàng của người dân. Hậu quả là hàng trăm xe máy phải dừng chờ đèn đỏ, không dám rẽ phải dù được phép, khiến dòng xe dồn ứ nghiêm trọng vào giờ cao điểm. Đặc biệt, trong thời gian cầu Bình Triệu 1 thi công, lượng xe qua khu vực tăng đột biến, dẫn đến ùn ứ kéo dài qua tận giao lộ Nguyễn Xí - Nơ Trang Long.

Hay như giao lộ Võ Văn Kiệt - Nguyễn Thi (P.Chợ Lớn), dù có biển cấm đi ngược chiều vào đường Nguyễn Thi nhưng vạch kẻ đường lại có vạch kẻ mũi tên hướng dẫn làn cho xe đi thẳng hoặc rẽ phải. Sự không đồng bộ giữa vạch kẻ đường và biển báo khiến người tham gia giao thông dễ đi sai nếu không chú ý.

Ngoài ra, ghi nhận tại nhiều tuyến đường như Phan Đình Phùng, Nguyễn Kiệm, Phạm Văn Đồng… hàng loạt biển báo cũng đang bị "vô hiệu hóa" do mái che, bảng hiệu, hàng quán lấn chiếm vỉa hè, khiến tài xế không thể kịp thời quan sát và tuân thủ đúng quy định.

NGƯỜI DÂN DỄ VI PHẠM DÙ KHÔNG CỐ Ý

PGS-TS, đại tá Lê Huy Trí, Phó viện trưởng Viện Khoa học cảnh sát (Học viện Cảnh sát nhân dân), nhận định hệ thống biển báo và vạch kẻ đường hiện nay đã được chuẩn hóa và cải thiện đáng kể. Các đơn vị chức năng như Sở Xây dựng, CSGT... đã phối hợp rà soát, xử lý nhiều bất cập như biển báo mờ, bị che khuất hoặc hư hỏng. Tuy vậy, vẫn còn tình trạng triển khai thiếu đồng bộ, chậm khắc phục ở một số nơi, khiến người dân lúng túng, dễ vi phạm dù không cố ý.

Bên cạnh đó, khi biển báo bị che khuất, vạch kẻ đường mờ nhòe hoặc chồng chéo, người tham gia giao thông rất dễ đi sai làn, rẽ nhầm hướng còn tiềm ẩn nguy cơ mất trật tự giao thông nghiêm trọng; gây lộn xộn tại các nút giao, xung đột dòng xe, gia tăng va chạm và cản trở lưu thông, nhất là trong bối cảnh đô thị đông đúc như TP.HCM, nơi hệ thống giao thông luôn chịu áp lực lớn mỗi ngày.

Theo ông Trí, vạch kẻ đường và biển báo không chỉ là công cụ kỹ thuật mà còn là ngôn ngữ pháp luật trên đường, đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng hành vi tham gia giao thông. Vì vậy, công tác rà soát, điều chỉnh cần chủ động, kịp thời, phù hợp với thực tế hạ tầng đang thay đổi nhanh chóng tại nhiều đô thị.

Ông Đỗ Ngọc Hải, Trưởng phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình (Sở Xây dựng TP.HCM), cho biết vạch kẻ đường là "ngôn ngữ" chung của hạ tầng giao thông. Chẳng hạn, vạch phân làn giúp xe máy, ô tô đi đúng phần đường; vạch người đi bộ đảm bảo an toàn khi sang đường; vạch mắt võng nhắc nhở không dừng, đỗ gây cản trở tại giao lộ. Nếu các vạch này được duy tu thường xuyên, sơn kẻ sắc nét, thì dòng phương tiện sẽ lưu thông nhịp nhàng, giảm va chạm và ùn tắc.

Song song, biển báo giao thông là "người chỉ đường" quan trọng. Biển cấm, biển chỉ dẫn, biển hiệu lệnh… được lắp đặt đúng vị trí, rõ ràng, giúp tài xế kịp thời đưa ra quyết định phù hợp, tránh tình huống nguy hiểm.

GIẢM SỐ LƯỢNG TRỤ BIỂN BÁO

Hệ thống đường bộ trên địa bàn TP.HCM có chiều dài khoảng 24.685 km. Trong đó, TP.HCM cũ chiếm khoảng 8.749 km; tỉnh Bình Dương cũ khoảng 10.729 km; tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũ khoảng 5.207 km. Mạng lưới giao thông này đang được các đơn vị trực thuộc Sở Xây dựng quản lý, duy tu.

Cũng theo ông Đỗ Ngọc Hải, hệ thống vạch kẻ đường và biển báo giao thông ở TP.HCM cơ bản đảm bảo chất lượng, rõ ràng, đúng theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ QCVN 41:2024/BGTVT. Việc tổ chức giao thông thông qua các chỉ dẫn này đã góp phần giúp các phương tiện di chuyển trật tự, đúng làn, đúng hướng, nhất là tại các giao lộ đông phương tiện.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của thời tiết và tần suất sử dụng cao, hệ thống biển báo và vạch sơn mặt đường sau thời gian dài khai thác thường bị mờ, giảm khả năng phản quang. Ngoài ra, nhiều biển báo bị cong vênh, đổ ngã do va chạm giao thông. Tình trạng buôn bán lấn chiếm vỉa hè, dán quảng cáo trái phép hay cây xanh che khuất cũng ảnh hưởng đến khả năng quan sát của người điều khiển phương tiện.

Trước thực trạng đó, TP.HCM đã yêu cầu các đơn vị quản lý thường xuyên kiểm tra, rà soát hệ thống báo hiệu trên địa bàn phụ trách để kịp thời phát hiện các bất cập, hư hỏng hoặc sai lệch so với quy chuẩn; từ đó, sửa chữa, thay thế hoặc điều chỉnh cho phù hợp. Một trong những điểm nhấn trong công tác quản lý là việc tích hợp nhiều biển báo trên cùng trụ để giảm số lượng trụ biển không cần thiết, tránh rối mắt và tiết kiệm chi phí duy tu.

Việc bảo trì, sửa chữa được thực hiện theo kế hoạch định kỳ. Trong đó, vạch kẻ đường có thời hạn bảo hành tối thiểu 6 tháng, còn màn phản quang trên biển báo có tuổi thọ lên tới 10 năm. Những sự cố bất ngờ hay phản ánh đột xuất cũng được xử lý ngay trong ngày nhằm đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông. (còn tiếp)