Lớp yoga đặc biệt ở hành lang Bệnh viện Từ Dũ

Tại Bệnh viện Từ Dũ (P.Bến Thành, TP.HCM), Hội Chữ thập đỏ bệnh viện phối hợp cùng Chi hội Khoa Dược và Chi hội Khoa Ung bướu phụ khoa mở lớp yoga miễn phí cho bệnh nhân ung thư.

Mỗi sáng thứ ba và thứ năm hằng tuần, hành lang Khoa Ung bướu phụ khoa, Bệnh viện Từ Dũ lại rộn ràng với một lớp học đặc biệt - lớp yoga dành cho bệnh nhân (BN) ung thư.

Xoa dịu nỗi đau

Lớp yoga cho bệnh nhân ung thư được thành lập từ tháng 9.2022, khởi đầu chỉ bằng những buổi tập thể dục đơn giản. Đồng hành cùng lớp là các huấn luyện viên chuyên nghiệp và những tình nguyện viên giàu kinh nghiệm thay phiên nhau hướng dẫn.

Những bài tập hít thở sâu, thư giãn, động tác kéo giãn nhẹ nhàng không chỉ giúp giảm đau, tăng sự linh hoạt mà còn cải thiện giấc ngủ, tăng cường hệ miễn dịch cho BN. Những "học viên đặc biệt" cũng đến lớp bằng tinh thần tự nguyện, chăm chỉ luyện tập và trả "học phí" bằng chính nụ cười của mình.

Chị Phan Ngọc Hương Lan (huấn luyện viên yoga của lớp) kể trước đây trong một lần đến BV, chị tình cờ biết nơi đây có lớp yoga dành cho BN. Trước đó, lớp từng hoạt động nhưng phải ngưng một thời gian vì thiếu giáo viên. Nghe tin, chị Lan tìm gặp các bác sĩ (BS) Phòng Công tác xã hội Bệnh viện Từ Dũ để hỏi thăm. Thấy đây là việc rất có ý nghĩa, chị tình nguyện đứng lớp, bắt đầu từ năm 2022 đến nay.

"Những ngày đầu, lớp chỉ có 4 người tham gia, BN thường nghĩ yoga là môn quá khó, tập không nổi nhưng tôi vẫn duy trì lớp, đều đặn 2 buổi/tuần. Sau khoảng 6 tháng, nhiều người bệnh bắt đầu thấy hiệu quả, cơ thể khỏe hơn, giảm các tác dụng phụ của thuốc như buồn nôn, chóng mặt, đau đầu. Các y BS cũng động viên BN ra tập. Nhờ vậy lớp dần đông hơn, đến nay thường xuyên có 20 - 30 người tham gia mỗi buổi", chị Lan nhớ lại những ngày đầu đến lớp dạy.

Các bài tập mà chị Lan chọn chủ yếu là nội dung hít thở kết hợp vận động tay chân nhẹ nhàng để hỗ trợ BN giảm cảm giác tê mỏi khi truyền thuốc, giúp máu huyết lưu thông tốt hơn. Nhiều BN sau khi tập nhớ bài, có thể tự luyện ở nhà.

"Điều hạnh phúc nhất là thấy học viên khỏe lên, có tinh thần tiếp tục điều trị. Một số BN đã hồi phục, ra viện nhưng vẫn quay lại thăm lớp, khuyên những người khác tiếp tục tập luyện, ăn uống điều độ để mau khỏe", chị Lan nói. Duy trì lớp suốt những năm qua, chị Hương Lan cảm thấy công sức mình bỏ ra vô cùng xứng đáng.

"Khi dạy, tôi không chỉ cho đi mà còn nhận lại nhiều tình cảm, sự yêu thương từ BN và người nhà. Mỗi buổi dạy xong, tôi như được tiếp thêm năng lượng, có thêm nội lực để làm tốt những công việc khác. Tôi mong muốn có thể lan tỏa lớp yoga đến nhiều BV hơn để giúp nhiều người bệnh có thêm động lực", chị Lan chia sẻ.

Đồng hành cùng lớp yoga còn có chị Nguyễn Thị Ngọc Yến Nhi. Hai huấn luyện viên thay phiên nhau đứng lớp. "Nhiều BN trước khi vào lớp còn mệt lả, chóng mặt, buồn nôn do vừa truyền thuốc, có người mất ngủ kéo dài. Thế nhưng khi mình động viên họ cố gắng tập, đến cuối buổi, họ thấy người khỏe hẳn, tay chân đỡ tê, cảm giác buồn nôn, chóng mặt cũng giảm. Thần sắc BN hồng hào hơn, muốn ăn uống hơn. Điều quan trọng nhất là họ thích tập yoga, cảm nhận rõ sự thay đổi trong cơ thể mình", chị Nhi chia sẻ.

Chị Nhi nói thêm mỗi khi thấy sự thay đổi tích cực của học viên, chị cảm nhận sâu sắc ý nghĩa của công việc mình đang làm. "Tôi thấy những gì mình tạo ra không chỉ là bài tập thể chất đơn thuần, mà còn tiếp thêm tinh thần, động lực để họ chiến đấu với bệnh tật", chị bày tỏ.

Hiệu quả thiết thực

BS CKII Võ Thanh Nhân, Trưởng khoa Ung bướu phụ khoa Bệnh viện (BV) Từ Dũ, cho biết lớp yoga miễn phí tại BV được hình thành từ năm 2022. Mục tiêu của lớp là tạo sự kết nối chặt chẽ hơn giữa người bệnh với nhau, cũng như giữa BN với đội ngũ y BS. Qua đó, BV mong muốn mang lại sức khỏe tinh thần, giúp người bệnh có không gian thoải mái, tạm quên nỗi đau bệnh tật, cảm thấy như đang được sinh hoạt cùng chính người thân của mình.

Theo BS Nhân, khoa đã chọn yoga làm phương pháp hỗ trợ BN ung thư bởi đây là liệu pháp giúp tăng cường thể lực tổng thể, cải thiện sức khỏe tinh thần. Đồng thời, người bệnh sẽ giảm căng thẳng và lo âu về bệnh tật, hạn chế trầm cảm, cung cấp nguồn năng lượng tích cực, giảm mệt mỏi, cải thiện giấc ngủ và hỗ trợ hồi phục sau phẫu thuật.

Sau một thời gian triển khai, từ những buổi tập đầu tiên còn nhiều bỡ ngỡ và rụt rè, số lượng BN tham gia ngày càng đông. Người bệnh cảm nhận được lợi ích rõ rệt của việc tập yoga: dễ ngủ hơn, đỡ mệt mỏi và tê tay chân, giảm nôn ói sau các liệu trình hóa trị. Không chỉ vậy, họ còn có những phút giây thư giãn, tinh thần vui tươi, tràn đầy năng lượng cho một ngày mới.

"Có nhiều BN để lại ấn tượng sâu sắc nhờ kiên trì tập luyện đã cải thiện đáng kể sức khỏe và tinh thần. Họ ăn ngon miệng hơn, bớt đau nhức, tinh thần trở nên thoải mái. Chính vì hiểu rõ tác động tích cực của yoga đến quá trình điều trị và hồi phục, các BS trong khoa luôn tích cực vận động BN tham gia lớp học", BS Nhân nói.

Hiện lớp yoga vẫn duy trì tập vào các buổi sáng thứ ba và thứ năm hằng tuần, bắt đầu từ 6 giờ. Tuy nhiên, do khoa nằm ở lầu 3 không có thang máy, nhiều BN từ các tỉnh xa trở lại hóa trị thường đi xe đêm, cần thời gian nghỉ ngơi nên không thể tham gia buổi tập sáng.

"Không gian khoa lại khá chật hẹp nên số lượng người tham gia cũng bị giới hạn. Ngoài ra, vẫn còn một số BN chưa thật sự nhận thức được tầm quan trọng của yoga trong hỗ trợ điều trị, còn e dè chưa mạnh dạn tham gia. Trong những trường hợp này, nhân viên y tế của khoa sẽ là người đồng hành, chia sẻ và động viên để BN yên tâm, mạnh dạn tham gia tập luyện", BS Nhân chia sẻ.