Loạt "ông lớn" tìm đường trả nợ

(Dân trí) - Novaland, Hoàng Anh Gia Lai, Địa ốc Hoàng Quân... đều chuyển nợ thành cổ phiếu. Chủ nợ từ đó đổi vai, trở thành cổ đông công ty.

Từ chủ nợ hóa thành cổ đông

Cổ đông Novaland (mã chứng khoán: NVL) vừa thông qua việc phát hành hơn 168 triệu cổ phiếu riêng lẻ để hoán đổi khoản nợ hơn 2.645 tỷ đồng. 3 chủ nợ trong danh sách hoán đổi gồm NovaGroup (2.527 tỷ đồng), Diamond Properties (111,7 tỷ đồng) và bà Hoàng Thu Châu (6,6 tỷ đồng).

Theo Novaland, 3 chủ nợ này đã thực hiện thế chấp cổ phiếu cho các khoản vay có đảm bảo để công ty thực hiện nghĩa vụ thanh toán trong giai đoạn khó khăn nhằm duy trì hoạt động liên tục.

Ngoài ra, cổ đông cũng thông qua phát hành gần 152 triệu cổ phiếu với giá 40.000 đồng/đơn vị để hoán đổi cho toàn bộ dư nợ gốc của 13 mã trái phiếu. Các mã trái phiếu này được phát hành từ năm 2021 và 2022, thời gian đáo hạn chủ yếu trong năm 2023-2025. Tổng giá trị dư nợ gốc là 6.074 tỷ đồng.

Về phương án chi tiết hơn, Novaland sẽ đàm phán, thương lượng với các trái chủ. Thời điểm thực hiện dự kiến trong năm 2026, sau khi được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận. Tập đoàn cũng thừa nhận đây là dư nợ gốc trái phiếu riêng lẻ còn tồn đọng nhưng vì tình hình kinh doanh khó khăn, áp lực trong nhiều năm qua nên chưa thể thực hiện cam kết sớm.

Sau 2 phương án phát hành này, tổng tỷ lệ sở hữu của nhóm cổ đông lớn (NovaGroup, Diamond Properties) và nhóm cổ đông gia đình ông Bùi Thành Nhơn - Chủ tịch Novaland - dự kiến sẽ đạt mức 39,59%.

Cũng đổi nợ bằng cổ phiếu, Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai (mã chứng khoán: HAG) lấy ý kiến cổ đông về việc hoán đổi khoản nợ bằng cách phát hành 210 triệu cổ phiếu với giá 12.000 đồng/đơn vị.

Danh sách chủ nợ được hoán đổi gồm một tổ chức và 5 cá nhân. Trong đó, tổ chức duy nhất là Công ty cổ phần Tư vấn Đầu tư Hướng Việt với giá trị nợ được hoán đổi gần 721 tỷ đồng.

Nhóm chủ nợ này xuất hiện trong quá trình Hoàng Anh Gia Lai xử lý khoản nợ trái phiếu tại BIDV. Trong nửa đầu năm, một phần khoản trái phiếu có giá trị gốc 2.000 tỷ đồng (trái phiếu nhóm B) và lãi trái phiếu lũy kế đến ngày 20/5 với giá trị hơn 2.022 tỷ đồng đã được chuyển nhượng cho các trái chủ mới này.

Từ trái chủ, Hoàng Anh Gia Lai đưa ra phương án phát hành và họ trở thành cổ đông công ty. Dự kiến sau phát hành hoán đổi, Hướng Việt nắm 4,74% vốn công ty. Một số cá nhân khác nắm trên 3% vốn.

Hoán đổi nợ thành cổ phiếu cũng tương tự được Công ty cổ phần Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân (mã chứng khoán: HQC) vận dụng. Theo đó, chủ nợ là Công ty cổ phần Đầu tư Hải Phát (mã chứng khoán: HPX) thông qua chủ trương hoán đổi khoản nợ 212 tỷ đồng thành 21,2 triệu cổ phiếu.

Tỷ lệ hoán đổi là 10.000 đồng tương ứng 1 cổ phiếu. Dự kiến sau phát hành, Hải Phát nắm 3,38% vốn Hoàng Quân.

Trong khi đó, Công ty cổ phần Thành Thành Công - Biên Hòa (mã chứng khoán: SBT) cũng phát hành quyền mua trái phiếu chuyển đổi cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 16.291:100.

Công ty dự kiến chào bán ra công chúng gần 5 triệu trái phiếu chuyển đổi với giá trị 500 tỷ đồng, lãi suất cố định 9,5%/năm, kỳ hạn một năm. Toàn bộ số tiền thu được dùng để thanh toán khoản vay công ty con.

Khi đáo hạn, trái phiếu có thể được chuyển đổi thành cổ phần phổ thông không bị hạn chế chuyển nhượng. Giá bằng 80% giá bình quân đóng cửa của cổ phiếu SBT trong 30 phiên giao dịch liền trước ngày phát hành cổ phiếu.

Những kỳ vọng mới khi doanh nghiệp cố trả nợ 

Nhờ hoán đổi nợ, Hoàng Anh Gia Lai đã giảm đi gánh nặng với BIDV. Bầu Đức từng kỳ vọng có thể giải quyết hết nợ nần và báo cáo tài chính của tập đoàn cuối năm nay sẽ "cực kỳ đẹp". Tính đến 30/6, lợi nhuận giữ lại tập đoàn đã đạt gần 400 tỷ đồng, chính thức xóa lỗ lũy kế đeo đẳng nhiều năm.

Đối với Novaland, tập đoàn tiếp tục lên kế hoạch cho khoản vay có hạn mức tối đa 5.000 tỷ đồng, kỳ hạn 5 năm kể từ ngày giải ngân, thanh toán khi đến hạn. Bên cho vay có quyền yêu cầu chuyển đổi một phần hoặc toàn bộ dư nợ gốc của khoản vay thành cổ phần phổ thông của công ty. Giá chuyển đổi được xác định theo nguyên tắc tham chiếu đến giá thị trường, cân bằng lợi ích giữa các bên.

Tuy vậy, tập đoàn vẫn còn đối mặt nhiều khó khăn. Trong nửa đầu năm, Novaland lỗ hợp nhất 666 tỷ đồng, chủ yếu do lỗ chênh lệch tỷ giá và hoạt động khác. Tại ngày 30/6, tổng nợ vay hơn 61.000 tỷ đồng, trong đó khoản vay đáo hạn trong 12 tháng tới khoảng 32.000 tỷ đồng.

Novaland cho biết đã nỗ lực bàn giao sản phẩm và cấp sổ hồng ở nhiều dự án khác nhau, dù tiến độ còn chậm. Tập đoàn đang  nỗ lực huy động thêm nguồn vốn để có thể tiếp tục xây dựng, hoàn thiện tất cả dự án, trong bối cảnh các dự án trọng điểm được tháo gỡ pháp lý.

Trong bối cảnh chuyển đổi từ chủ nợ sang cổ đông, cổ phiếu nhiều doanh nghiệp cũng gia tăng nhanh chóng. Cổ phiếu HAG của Hoàng Anh Gia Lai đang được giao dịch quanh vùng 16.000 đồng/đơn vị, cao hơn giá chuyển đổi 12.000 đồng/đơn vị.

Hay cổ phiếu NVL cũng đã tăng khoảng 50% trong 3 tháng gần đây, lên hơn 18.100 đồng/đơn vị. Giới chuyên gia cho rằng Novaland đang từng bước tái cấu trúc lại nợ, các dự án tái khởi động, tạo một bức tranh sáng hơn nơi cuối đường hầm.