Liên giới tính là gì, khác đồng tính và chuyển giới thế nào?

Nhiều người băn khoăn liên giới tính có phải là người đồng tính hay chuyển giới không? Thực tế đây là ba khái niệm hoàn toàn khác nhau, liên quan những khía cạnh khác nhau của cơ thể và bản dạng giới.

Chia sẻ về liên giới tính, Viện Nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường cho hay theo Hiệp hội Tâm lý học Mỹ (APA), liên giới tính là thuật ngữ chỉ các trạng thái phát triển không điển hình của đặc điểm giới tính và sinh lý. 

Sự khác biệt này có thể liên quan tới bộ phận sinh dục bên ngoài, cơ quan sinh sản bên trong, nhiễm sắc thể giới tính hoặc hormone giới tính.

Liên giới tính là gì?

Các tình trạng liên giới tính có thể biểu hiện như: Bộ phận sinh dục ngoài không thể phân loại rõ ràng là nam hay nữ. Cơ quan sinh sản trong phát triển bất thường hoặc không hoàn thiện. Không nhất quán giữa bộ phận sinh dục ngoài và cơ quan sinh sản trong.

Bất thường về nhiễm sắc thể giới tính. Tinh hoàn hoặc buồng trứng phát triển không bình thường. Hormone giới tính sản xuất quá nhiều hoặc quá ít, hoặc cơ thể không phản ứng bình thường với hormone giới tính.

Người liên giới tính không nhất thiết phải "có hai bộ phận sinh dục" hoặc có bộ phận sinh dục không rõ ràng. Đặc điểm giới tính còn thể hiện ở các yếu tố không thể quan sát bằng mắt thường như tinh hoàn, tử cung, tuyến nội tiết, nhiễm sắc thể, hormone. Một người trông bề ngoài hoàn toàn "bình thường" vẫn có thể là người liên giới tính.

Tại Việt Nam, người liên giới tính thường gọi là "người có khuyết tật bẩm sinh về giới tính" hoặc "lưỡng giới tính". Tuy nhiên cách gọi "lưỡng giới tính" dễ gây hiểu nhầm rằng có đủ bộ phận sinh dục của cả nam và nữ hoàn chỉnh, điều mà y học chưa từng ghi nhận. Vì vậy "liên giới tính" là cách gọi chính xác và bao quát hơn.

Phần lớn các trạng thái liên giới tính không gây bệnh tật hay đau đớn. Tuy nhiên một số trường hợp có thể liên quan vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, cần can thiệp y tế. Việc phẫu thuật chỉ nhằm thay đổi hình dạng bộ phận sinh dục bên ngoài, không giải quyết được các vấn đề bên trong.

Khác biệt giữa liên giới tính, chuyển giới và đồng tính

Theo Viện Nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường nhiều người chưa rõ khái niệm về liên giới tính, chuyển giới và đồng tính. Đây là ba khái niệm hoàn toàn tách biệt.

Liên giới tính: Liên quan tới đặc điểm sinh học và cơ thể.

Chuyển giới: Liên quan tới bản dạng giới - ý thức và cảm nhận về giới tính của bản thân.

Đồng tính: Liên quan tới xu hướng tình dục - sự hấp dẫn tình cảm hoặc tình dục với người cùng giới hoặc khác giới.

Một người liên giới tính vẫn có thể là người chuyển giới hoặc đồng tính, nhưng bản thân khái niệm liên giới tính không đồng nghĩa với hai khái niệm kia.

Theo quy định tại Nghị định 88/2008/NĐ-CP của Chính phủ (ban hành ngày 5-8-2008) cho phép người liên giới tính, được gọi là "người có khuyết tật bẩm sinh về giới tính hoặc giới tính chưa định hình chính xác" được phẫu thuật xác định giới tính.