Lịch âm hôm nay rằm tháng 7: Thú vị chuyện triều cường và mặt trăng

Theo lịch âm hôm nay 6.9 là ngày rằm tháng 7 với lễ Vu lan báo hiếu. Dịp rằm lớn này người dân TP.HCM cũng được cảnh báo về mưa lớn kết hợp với triều cường. Nhân đây, hãy cùng tìm hiểu điều thú vị về mối liên hệ giữa triều cường với trăng tròn rằm tháng 7.

Theo lịch âm hôm nay 6.9 là rằm tháng 7. Theo cách gọi can chi, đây là ngày Mậu Dần, tháng Giáp Thân, năm Ất Tỵ. Theo quan niệm dân gian, rằm tháng 7 hay thường gọi là rằm của tháng "cô hồn".

Đây là ngày cuối cùng của tiết khí Xử thử, để ngày 7.9 (tức 16 tháng 7 âm lịch), người Việt chính thức đón tiết khí mới là tiết Bạch lộ. Tiết khí Bạch lộ có ý nghĩa là "nắng nhạt". Vào ngày này thì thời tiết mát mẻ, có nắng nhẹ dễ chịu.

Rằm tháng 7 được xem là một trong 4 rằm lớn của Phật giáo, nhắc nhở mỗi người về đạo hiếu, về lễ Vu lan với truyền thống "uống nước nhớ nguồn". Đây là dịp để bày tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ, ông bà, làm việc thiện giúp đỡ mọi người. Đây cũng là dịp con cháu bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, gìn giữ truyền thống "uống nước nhớ nguồn" của dân tộc.

Vào ngày Vu lan, nhiều người Việt tìm đến các chùa, tham gia các lễ bông hồng cài áo, thả hoa đăng.

Rằm tháng 7, triều cường và mặt trăng

Trên thực tế, mặt trăng là nguyên nhân chính của thủy triều. Trong âm Hán Việt, "thủy" có nghĩa là nước, còn "triều" là cường độ nước dâng lên và rút xuống. Sự thay đổi lực hấp dẫn từ mặt trăng và từ các thiên thể khác như mặt trời tại một điểm bất kỳ trên bề mặt trái đất trong khi trái đất quay đã tạo nên hiện tượng nước dâng (triều lên thường gọi là "nước lớn") và nước rút (triều xuống tức "nước ròng") vào những khoảng thời gian nhất định trong một ngày.

Những diễn biến của thủy triều trải qua các giai đoạn triều dâng, triều cao (triều cường), triều xuống và triều thấp. Timeanddate.com cho biết trong khi cả mặt trăng và mặt trời đều ảnh hưởng đến thủy triều, mặt trăng đóng vai trò lớn nhất.

Mặc dù lực hấp dẫn của mặt trời lên trái đất mạnh hơn mặt trăng 178 lần, nhưng lực thủy triều mà nó gây ra lại nhỏ hơn nhiều. Điều này là do trái với niềm tin thông thường, thủy triều không phải do lực hấp dẫn của mặt trăng hoặc mặt trời nâng đại dương lên, lực hấp dẫn của chúng quá yếu để có thể làm được điều đó. Thay vào đó, thủy triều được tạo ra do cường độ và hướng của lực hấp dẫn thay đổi tùy thuộc vào vị trí của bạn trên trái đất.

Sự thay đổi này tạo ra các lực gây ra thủy triều. Lực thủy triều của mặt trăng mạnh hơn nhiều so với mặt trời vì nó gần hành tinh của chúng ta hơn nhiều, gây ra sự thay đổi lớn hơn nhiều về lực hấp dẫn từ vị trí này sang vị trí khác. Ngược lại, lực hấp dẫn của mặt trời thay đổi ít hơn nhiều vì mặt trời ở rất xa.

Space.com cho biết mỗi tháng, thủy triều xảy ra khi trăng tròn như dịp rằm tháng 7 năm nay và trăng mới. Vào những thời điểm này, mặt trăng và mặt trời tạo thành một đường thẳng với trái đất, do đó các hiệu ứng thủy triều của chúng cộng lại với nhau. Mặt trời tác dụng ít hơn một nửa lực thủy triều của mặt trăng.

"Thủy triều cao nhất sẽ không trùng với cận điểm của mặt trăng mà thực tế sẽ chậm hơn tới vài ngày tùy thuộc vào vị trí cụ thể", Space.com. 

Điều thú vị là sau rằm tháng 7 âm lịch năm nay còn xuất hiện hiện tượng nguyệt thực toàn phần, còn gọi là trăng máu xuất hiện từ đêm 7 - 8.9 (nhằm ngày 16 - 17 tháng 7 âm lịch) và người Việt Nam hoàn toàn có thể quan sát được hiện tượng này.