Lebanon lên kế hoạch giải giáp Hezbollah trước cuối năm 2025

Nội các Lebanon vừa giao quân đội xây dựng kế hoạch giải giáp Hezbollah trước cuối năm 2025 - một bước đi chưa từng có kể từ sau nội chiến.

Sức ép từ Mỹ

Hezbollah, do Iran hậu thuẫn, là lực lượng duy nhất giữ lại vũ khí sau cuộc nội chiến Lebanon (1975 - 1990), với lý do để "kháng chiến" chống lại Israel.

Song Hezbollah đã suy yếu nghiêm trọng sau cuộc xung đột vào năm 2024 với Israel, với hậu quả là kho vũ khí bị tàn phá nặng nề và nhiều lãnh đạo cấp cao của nhóm này thiệt mạng.

Theo Hãng tin AFP, nội các Lebanon hôm 5-8 đã tiến hành họp và giao nhiệm vụ cho quân đội xây dựng kế hoạch nhằm giải giáp nhóm Hezbollah.

Sau cuộc họp nội các kéo dài 6 tiếng, Thủ tướng Nawaf Salam thông báo Chính phủ Lebanon đã giao nhiệm vụ cho quân đội xây dựng kế hoạch thực hiện "nhằm giới hạn vũ khí" chỉ trong tay quân đội và các lực lượng nhà nước khác "trước cuối năm nay".

Kế hoạch này sẽ được trình lên nội các vào cuối tháng 8 để thảo luận và phê duyệt.

Đây là một bước đi chưa từng có tiền lệ kể từ khi các phe phái trong nội chiến Lebanon từ bỏ vũ khí vào nhiều thập kỷ trước.

Quyết định này được đưa ra dưới sức ép lớn từ Mỹ và là một phần trong việc thực hiện thỏa thuận ngừng bắn Israel - Hezbollah hồi tháng 11-2024.

Theo lệnh ngừng bắn, chỉ có quân đội và lực lượng an ninh nội địa mới được sở hữu vũ khí tại Lebanon.

Trong tuần này, nội các Lebanon sẽ tiếp tục thảo luận đề xuất của đặc phái viên Mỹ Tom Barrack, trong đó có lộ trình giải giáp Hezbollah.

Hezbollah tuyên bố không từ bỏ vũ khí

Theo Bộ trưởng Thông tin Lebanon Paul Morcos, các Bộ trưởng Y tế Rakan Nassereldine và Bộ trưởng Môi trường Tamara Elzein - những người có liên hệ với Hezbollah - đã "rút lui khỏi phiên họp vì họ không đồng ý với quyết định của nội các".

Thủ lĩnh Hezbollah Naim Qassem đã có bài phát biểu trên truyền hình khi phiên họp nội các diễn ra, tuyên bố lực lượng này sẽ không giải giáp khi Israel vẫn tiếp diễn tấn công.

Ông chỉ trích kế hoạch giải giáp từ đặc phái viên Mỹ là mệnh lệnh chứ không phải thỏa thuận, cho rằng nó chỉ nhằm triệt tiêu hoàn toàn sức mạnh và năng lực của Hezbollah cũng như Lebanon.

Ông Qassem cảnh báo nếu Israel tiến hành thêm một cuộc "xâm lược quy mô lớn, Hezbollah sẽ phòng thủ, và cuộc phòng thủ đó sẽ khiến rocket rơi vào lãnh thổ Israel".

Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn, Israel vẫn tiếp tục không kích vào Lebanon với tuyên bố nhắm vào mục tiêu Hezbollah. Hôm 5-8, Bộ Y tế Lebanon thông báo cuộc không kích của Israel tại British đã khiến 1 người thiệt mạng.

Hezbollah đã ra điều kiện trước khi đàm phán về vũ khí, trong đó yêu cầu tái thiết các khu vực bị tàn phá, Israel ngừng tấn công, rút khỏi 5 khu vực biên giới và trả tự do cho tù nhân Lebanon.

Tổng thống Lebanon Joseph Aoun tuần trước cảnh báo đất nước đang ở giai đoạn then chốt và đứng ở ngã rẽ giữa "sụp đổ và ổn định". Trong khi đó, cộng đồng quốc tế đang xem việc giải giáp Lebanon là điều kiện để tiếp tục hỗ trợ quốc gia này.