Lão hóa cũng lây lan?

Lão hóa là điều không ai tránh khỏi. Nhưng một nghiên cứu mới cho thấy quá trình lão hóa có thể mang tính 'lây lan' giống như một tín hiệu di chuyển từ tế bào này sang tế bào khác.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Metabolism, do các nhà khoa học Hàn Quốc và Mỹ phối hợp thực hiện. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một loại protein có tên HMGB1 khi được lấy từ người lớn tuổi và tiêm vào tế bào hoặc cơ thể trẻ khỏe có thể gây ra quá trình lão hóa sớm.

Thông thường, protein HMGB1 tồn tại bên trong nhân tế bào và có vai trò "tổ chức" cấu trúc DNA. Nhưng khi tế bào bắt đầu bị lão hóa hoặc gặp căng thẳng, protein này rời khỏi vị trí bình thường, được giải phóng ra ngoài và biến đổi.

Trong điều kiện thiếu oxy, thường thấy trong tế bào già hoặc bị tổn thương, HMGB1 sẽ chuyển sang dạng "giảm oxy hóa". Và chính dạng này mới là "kẻ gieo mầm lão hóa".

Dưới dạng giảm oxy hóa, HMGB1 bám vào các tế bào khỏe mạnh và kích hoạt quá trình già hóa. Các tế bào này dần dừng phân chia, tiết ra các phân tử gây viêm, hai dấu hiệu kinh điển của lão hóa sinh học.

Ngược lại, khi ở dạng oxy hóa bình thường, HMGB1 không gây ra hiệu ứng này, tế bào vẫn khỏe mạnh và tiếp tục phân chia như bình thường.

Trong các thí nghiệm, nhóm nghiên cứu đã kiểm tra tác động của HMGB1 lên các tế bào người như tế bào thận, phổi, cơ và da. Kết quả cho thấy khi tiếp xúc với dạng HMGB1 bị giảm oxy hóa, các tế bào khỏe mạnh bắt đầu có dấu hiệu lão hóa.

Không dừng lại ở đó, khi tiêm HMGB1 vào chuột trẻ khỏe, chỉ trong vòng một tuần, chuột đã thể hiện các dấu hiệu lão hóa sớm, bao gồm cả thay đổi tế bào và nhiều phản ứng viêm trong cơ thể.

Các nhà khoa học cũng xét nghiệm máu của người lớn tuổi từ 70-80 tuổi và so sánh với nhóm người ở độ tuổi 40. Kết quả nhóm lớn tuổi có mức HMGB1 giảm oxy hóa cao hơn rõ rệt.

Điều tương tự cũng được ghi nhận trong mẫu máu của chuột già, củng cố thêm bằng chứng về vai trò của loại protein này trong quá trình lão hóa.

"Nghiên cứu cho thấy tín hiệu lão hóa không chỉ xảy ra trong từng tế bào, mà còn có thể lan truyền toàn thân thông qua máu", tiến sĩ Ok Hee Jeon, thành viên nhóm nghiên cứu tại Đại học Y khoa Hàn Quốc, nhận định.

Phát hiện mới này mở ra hướng tiếp cận hoàn toàn khác trong nghiên cứu chống lão hóa, không chỉ tập trung vào việc "trẻ hóa" từng tế bào riêng lẻ, mà còn cần kiểm soát các tín hiệu lão hóa lan truyền trong cơ thể.

Dù còn ở giai đoạn đầu nhưng đây được xem là bước đệm quan trọng để hiểu rõ hơn về "cơ chế tử thần" âm thầm khiến cơ thể con người già đi từng ngày.