'Lão bà' voi Chuông 67 tuổi ở Thảo Cầm Viên: 40 năm gắn bó cùng quản tượng

Ở tuổi 67, voi Chuông không chỉ là thành viên lớn tuổi nhất Thảo Cầm Viên Sài Gòn mà còn là biểu tượng gắn bó với du khách, đồng hành với quản tượng hơn 40 năm qua.

Thảo Cầm Viên Sài Gòn từ lâu không chỉ là “lá phổi xanh” giữa lòng TP.HCM mà còn là mái nhà chung của nhiều loài động vật quý hiếm. Nổi bật giữa không gian ấy là đàn voi - hình ảnh đặc biệt khiến bao thế hệ du khách dừng chân, bị cuốn hút bởi vẻ oai vệ cùng những câu chuyện thú vị. Trong đàn voi này có con voi cái tên Chuông, một biểu tượng sống gắn liền với lịch sử Thảo Cầm Viên.

Ông Đỗ Thanh Hải, quản tượng với hơn 40 năm kinh nghiệm, chia sẻ hiện tại Thảo Cầm Viên Sài Gòn có 4 con voi, gồm 1 voi đực và 3 voi cái. Ngoài voi Chuông (cái) là nàng voi lớn tuổi nhất, 3 con kia đều ở độ tuổi "trung niên", khoảng 37 - 38 tuổi. Hai nàng voi còn lại có tên là Tôm và Ni còn chú voi đực tên Bô.

Voi Chuông gắn bó với sở thú này rất lâu, có tuổi đời lên đến 67 tuổi, là "thành viên" lớn tuổi nhất, được xem là một hình ảnh đại diện và gắn liền với lịch sử của Thảo Cầm Viên. Còn ông Hải là người đồng hành cùng voi Chuông hơn 40 năm qua.

Ông Hải chia sẻ, nàng voi này có nguồn gốc từ Campuchia và được đưa về Việt Nam bằng đường bộ vào khoảng năm 1978 - 1979 và được nuôi dưỡng chăm sóc đến tận hôm nay. Trước đây, voi Chuông có một cái tên khác.

Voi Chuông, theo ông Hải miêu tả, rất hiền và trầm tính nên được nhiều quản tượng ở Thảo Cầm Viên yêu mến. Sự hiền lành của voi Chuông thể hiện rõ trong cách tương tác với con người và cả những chú voi khác, ít khi tranh giành thức ăn với bạn cùng chuông. Có giận lên thì Chuông cũng chỉ đánh khẽ chứ không mạnh bạo.

Trong thời gian làm việc tại đây, ông Hải có rất nhiều kỷ niệm đáng nhớ với voi Chuông. Ông kể rằng: "Hồi xưa, mỗi lần được thả ra vận động, Chuông cùng các voi khác thường hăng hái chạy lên chuồng voi đực. Chúng chạy nhanh đến nỗi tôi đuổi theo không kịp. Đến khi voi mệt, tôi mới nhảy lên lưng voi dẫn đi dạo vòng quanh Thảo Cầm Viên. Đôi khi, Chuông cũng nghịch ngợm lắc người khiến tôi té xuống, nhưng may mắn là luôn té vào bãi cỏ chứ không phải nền xi măng".

Để được mối quan hệ thân thiết với voi như vậy, quản tượng phải chủ động tiếp cận làm quen hầu như mỗi ngày. Voi nhận ra người chăm sóc thông qua mùi quần áo và giọng nói. Do đó, quản tượng thường không dám thay đổi quần áo quá khác lạ hay xuất hiện trong đêm mà không lên tiếng.

Công việc hằng ngày của ông bao gồm tương tác với voi, cho ăn, chăm sóc và kiểm tra sức khỏe của chúng. Một trong những khó khăn lớn nhất là khi voi bị bệnh. Do voi có cơ thể to lớn, việc chăm sóc một con voi bệnh rất cực, đòi hỏi quản tượng phải theo dõi sát sao về ăn uống, nước uống, tình trạng phân và nước tiểu để báo cáo thú y. Sức khỏe của voi luôn là mối quan tâm hàng đầu của ông Hải, bởi chỉ cần chúng khỏe mạnh là ổng "mừng lắm rồi".

Về chế độ ăn uống, voi Chuông rất dễ tính, ăn hầu hết mọi thứ. Ngoài các món ăn truyền thống như cỏ, khoai, chuối, bí… Chuông đặc biệt thích những món "lạ miệng" như dừa trái, dưa hấu hay củ sắn. Mỗi ngày, voi Chuông tiêu thụ một lượng thức ăn khổng lồ, trên 100 kg. Hiện tại, Thảo Cầm Viên áp dụng quy trình cho ăn mới, chia nhỏ khẩu phần và đặt ở nhiều nơi để khuyến khích voi vận động tìm kiếm thức ăn, giúp chúng khỏe mạnh hơn.

Trong chuồng voi Chuông còn có voi cái tên Tôm, cũng là một trong 3 nàng voi cái còn lại, độ khoảng 38 tuổi. Voi Tôm này có nguồn gốc từ huyện Buôn Đôn (Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk cũ) được vận chuyển về Thảo Cầm Viên bằng xe tải khi mới khoảng 5 - 6 tuổi. Cùng đợt với Tôm còn có các voi Chua, Ni và Chanh.

Voi Tôm có bản tính rất năng động. Tuy không dữ dằn như voi Bô, nhưng Tôm rất nghịch ngợm, thường phá phách và sờ mó quần áo của quản tượng. Ông Hải cho biết, chỉ có voi Chuông và Tôm mới có thể ở chung chuồng với nhau vì chúng hiền lành và hòa thuận. Mặc dù đôi khi chúng có giành thức ăn và đánh nhau, nhưng chỉ là những cú hích nhẹ. Sự quấn quýt và tương tác giữa Chuông và Tôm cũng là một yếu tố thu hút du khách, khiến chúng được yêu thích.

Suốt 40 năm qua, ông Hải chứng kiến và cảm nhận được tình cảm đặc biệt mà du khách đến Thảo Cầm Viên dành cho khu nuôi voi. "Họ thích ngắm nhìn những chú voi to lớn đi tới đi lui, thích thú khi thấy chúng thân thiện với tôi. Hai con voi Chuông và Tôm, với sự quấn quýt hòa thuận của mình, đặc biệt được lòng công chúng và là điểm nhấn thu hút đông đảo du khách".