Làm gì để kinh tế TP.HCM tăng trưởng 2 con số?

TS Trương Minh Huy Vũ - Thành ủy viên, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM - phát biểu tập trung vào chủ đề tăng trưởng hai con số của TPHCM giai đoạn 2025-2030.

Sáng 15-10, phát biểu tham luận tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 2030, TS Trương Minh Huy Vũ cho hay đây là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng đã được xác định và minh định trong Văn kiện Đại hội, với chỉ tiêu 10-11%.

Trong ngắn hạn cần tăng quy mô vốn đầu tư toàn xã hội

Theo ông Vũ, đây là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng đã được xác định và minh định trong Văn kiện Đại hội, với chỉ tiêu 10-11%. 

Ông Vũ cho hay lịch sử tăng trưởng của các quốc gia và các thành phố trên thế giới, có nhiều bài học thành công nhưng cũng không ít thất bại. Đa phần những trường hợp thất bại là do thiếu nỗ lực lớn.

"Thông điệp đầu tiên là không thể tăng trưởng bằng mọi giá, mà phải gắn với ổn định kinh tế vĩ mô. Chúng ta đã có kinh nghiệm trong thập kỷ trước khi tăng trưởng quá nóng, quá cao, dẫn đến lạm phát cao, mất ổn định. Vì vậy tăng trưởng phải đi cùng môi trường xã hội bình ổn, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo mới có thể bền vững", ông Vũ nói.

Mặt khác, ông Vũ cho hay trong ngắn hạn, muốn đạt được mức tăng trưởng nhanh như hiện nay (8,55-10%), chỉ có cách tăng quy mô vốn đầu tư toàn xã hội. Trong trung hạn, TP.HCM cần huy động khoảng 3 triệu tỉ đồng, gồm nhiều nguồn như đầu tư công, tư nhân, tiêu dùng...

Còn trung và dài hạn, phải kích thích tổng cung, tức là tạo ra môi trường kinh doanh thông thoáng, khuyến khích mọi người khởi nghiệp, ứng dụng khoa học - công nghệ. Đây chính là tinh thần của các Nghị quyết Trung ương đã đưa ra, rất đúng hướng.

Nói riêng về TP.HCM, ông Vũ cho hay: "Chúng ta có kinh nghiệm quốc tế và trong nước, nên TP.HCM mở rộng có cơ sở để đạt được tăng trưởng cao trong những năm tới".

Cụ thể, ông Vũ cho rằng TP.HCM hiện có nhiều điểm tích cực như hợp nhất ba địa phương tạo thành cực tăng trưởng quốc gia; dân số đông, học vấn cao, tập trung nguồn lực các ngành kinh tế lớn; cùng với điều kiện tự nhiên thuận lợi, có cảng biển, công nghiệp, dịch vụ phát triển.

Tuy nhiên trong lịch sử phát triển của ba địa phương và qua các báo cáo gần đây, vẫn thấy rõ những điểm kết nối còn hạn chế, nhất là về giao thông và hạ tầng. 

Cùng với đó, trong giai đoạn phát triển vừa qua, phân vai các ngành sản xuất chưa được chuẩn bị kỹ. 

"Bối cảnh thế giới hiện nay phức tạp, phân cực mạnh, bất định, đặc biệt với một nền kinh tế độ mở rất lớn như TP.HCM gắn chặt với xuất nhập khẩu toàn cầu dễ bị tác động bởi biến động bên ngoài", ông Vũ phân tích.

5 nhóm giải pháp trọng tâm để đạt tăng trưởng 2 con số

Từ thực tế phân tích, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm. Trong đó đáng chú ý, về thể chế, ông Vũ đề nghị nâng cao năng lực thể chế của TP.HCM. Đây phải là trọng tâm của nhiệm kỳ này. 

Theo ông Vũ, từ lâu chúng ta quen với quan niệm luật ở Trung ương, từ luật đến nghị định, nghị quyết. Tuy nhiên kinh nghiệm lịch sử từ Nghị quyết 54 đến Nghị quyết 98, rồi Nghị quyết 188 về metro, cho thấy TP.HCM cần hình dung rõ mình muốn gì, thiết kế lập luận, số liệu, minh chứng cụ thể và thuyết phục, chủ động đeo bám Trung ương.

"Nhiệm kỳ tới, chúng ta đã có một số trọng tâm đã được nêu rõ trong văn kiện, cần cụ thể hóa và tổ chức thực hiện", ông Vũ nói.

Về chuyển đổi mô hình kinh tế, ông Vũ cho hay các số liệu chỉ ra rằng nền tảng phát triển của TP.HCM tập trung ở công nghiệp - thương mại - dịch vụ, cần gắn với các xu hướng mới: kinh tế xanh, kinh tế số. 

TP cần tập trung triển khai các đề án lớn như dịch chuyển công nghiệp, phát triển khu công nghiệp, khu công nghệ cao theo hướng hiện đại. Mặt khác, nông nghiệp tuy chiếm tỉ trọng không cao, nhưng lại rất quan trọng, đặc biệt sau khi hợp nhất, vì đây là bệ đỡ quan trọng cả về môi trường, an sinh và kinh tế.

Mặt khác, về hạ tầng chiến lược, ông Vũ phân tích nhiệm kỳ qua, điểm sáng của ba địa phương và cả vùng là hoàn thiện nhiều công trình hạ tầng lớn, đặc biệt là khởi công vành đai 3, vành đai 4 và các tuyến cao tốc. 

Tuy nhiên hạn chế vẫn nằm ở hạ tầng. Trong định hướng "ba vùng, một đặc khu, ba hành lang, năm trụ cột", cần rất tập trung phát triển hạ tầng kết nối, nhất là các tuyến đường sắt chở người và hàng hóa kết nối các khu vực sản xuất.

"Bên cạnh đó, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng số là cực kỳ quan trọng. Theo tính toán, chuyển đổi số và hạ tầng số có thể đóng góp rất lớn vào kinh tế TP.HCM trong giai đoạn tới, đặc biệt với hạ tầng phục vụ trung tâm tài chính quốc tế", ông Vũ nói.