Lạ lùng Thái Lan sang Việt Nam mua bò sữa

Thái Lan từng được biết đến là cường quốc nuôi bò sữa ở khu vực Đông Nam Á, nhưng hiện nay các doanh nghiệp nước này tìm đến trang trại bò sữa ở VN để hợp tác chuyển giao công nghệ.

Cuộc đổi ngôi ngoạn mục

Trong những năm cuối thập niên 1990, Thái Lan là điểm đến tham quan, học tập kinh nghiệm về bò sữa của những người chăn nuôi VN. Ông Đoàn Trung Kiên, Giám đốc trang trại NutiMilk (thuộc Nutifood) tại xã Mang Yang (Gia Lai), nhớ lại: "Khi tôi còn công tác ở Sở NN-PTNT TP.HCM, để thực hiện đề án phát triển bò sữa, nhiều doanh nghiệp VN đã phải nghiên cứu học hỏi từ mô hình chăn nuôi của Thái Lan. 20 năm qua, Thái Lan vẫn là nước có đàn bò sữa rất lớn, lên đến 500.000 con, cao hơn nhiều so với tổng đàn bò sữa ở VN. Tuy nhiên, nếu so về năng suất thì chúng ta đã vượt xa nước bạn rồi".

Đến tham quan trang trại bò sữa NutiMilk, nằm giữa một thung lũng mênh mông tại Mang Yang vào một ngày cuối tháng 8, chúng tôi trực tiếp chứng kiến mô hình chăn nuôi bò sữa quy mô, hiện đại và được thiết kế bài bản, đồng thời cũng cảm nhận được vì sao lại có sự đổi ngôi nói trên. Tổng đàn bò sữa tại đây lên đến 12.000 con nhưng khu vực chăn nuôi gần như không có dấu hiệu ô nhiễm. Toàn bộ trang trại được bố trí và thiết kế hết sức khoa học với các thiết bị tự động như hệ thống làm mát, phun mưa, cào phân... Giữa khu vực chuồng trại còn có khu thảm cỏ để cho bò chơi, có nệm cho bò nằm và khu vực vắt sữa được cách ly tuyệt đối với bên ngoài.

"Sau nhiều năm nghiên cứu cải tạo, năng suất đàn bò sữa của trang trại NutiMilk đã đạt mức bình quân 32 - 33 kg/con/ngày, cá biệt có những thời điểm vượt lên gấp đôi. Trong khi đó, năng suất sữa của Thái Lan vẫn chỉ khoảng 15 kg/con/ngày. Đàn bò sữa ở trang trại NutiMilk có nguồn gốc nhập khẩu từ Mỹ, nhưng đã trải qua quá trình thuần dưỡng, chăm sóc để phù hợp điều kiện khí hậu tại VN. Bên cạnh đó còn có quy trình chăm sóc, chế độ dinh dưỡng phù hợp và đó chính là bí quyết để tạo nên sự khác biệt về năng suất", ông Đoàn Trung Kiên cho biết.

Theo ông Kiên, khoảng hơn 1 năm trước, đoàn khảo sát của Thái Lan đã đến VN tham khảo nhiều mô hình chăn nuôi bò sữa của nhiều đơn vị khác nhau, và sau cùng họ đã chọn NutiMilk để hợp tác. Cụ thể, phía Thái Lan mong muốn được chuyển giao công nghệ chăn nuôi bò sữa và nhập con giống từ trang trại NutiMilk. Trong 1 năm qua, trang trại đã tiếp nhận nhân viên từ Thái Lan để tập huấn, đồng thời chuẩn bị các bước thủ tục để xuất khẩu 80 con bò sữa đầu tiên vào tháng 11. Ngoài ra, một công ty khác của Thái Lan cũng đang đàm phán mua 400 con của Nutifood. Sau khi xuất khẩu bò sữa sang nước bạn, Nutifood tiếp tục cử chuyên gia sang Thái Lan để theo dõi và huấn luyện quy trình cho đối tác. Ngoài Thái Lan, Nutifood đã đạt được thỏa thuận xuất khẩu lô bò sữa 20 con sang Campuchia và hỗ trợ chuyển giao quy trình chăn nuôi cho nước này.

Thương hiệu bò sữa Gia Lai, tại sao không ?

Nói về điều kiện thuận lợi cho phát triển chăn nuôi ở Gia Lai, ông Lê Trọng, Bí thư xã Mang Yang, cho biết Mang Yang có diện tích lớn, khí hậu ôn hòa mát mẻ quanh năm. Tuy nhiên, dân số ít với khoảng 80.000 người, mật độ thấp. Địa phương này có nhiều điều kiện để phát triển lâm nông nghiệp, từ quy hoạch đến vị trí thuận lợi khi nằm trên các tuyến giao thông trọng yếu của tỉnh và các địa phương lân cận. Tương tự, tuyến đường cao tốc sắp được triển khai xuống cảng Quy Nhơn cũng đi ngang qua các vùng chăn nuôi của Mang Yang, thuận lợi cho các nhà đầu tư trên địa bàn. Hiện tại Mang Yang có tiềm năng rất lớn để phát triển nông nghiệp, đặc biệt chăn nuôi cũng như bò sữa nhưng chưa được khai thác hết.

Trò chuyện với PV Thanh Niên, ông Lê Nguyên Hòa, Phó chủ tịch HĐQT Công ty Nutifood, chia sẻ: "So với các vùng chăn nuôi bò sữa khác ở VN như Mộc Châu, Đà Lạt…, độ cao của Mang Yang thấp hơn một chút nhưng khí hậu thích hợp cho đàn bò phát triển. Điều quan trọng nhất là diện tích đất ở đây rất rộng rãi, cách xa khu dân cư. Sau một thời gian phát triển đàn bò sữa tại đây, chúng tôi nhận thấy tiềm năng mở rộng vẫn còn rất lớn. Trang trại Bò sữa NutiMilk đã cho nguồn sữa tươi đạt 3,5 gram đạm/100 ml, chất lượng tương đương với sản phẩm từ Úc và New Zealand - 2 quốc gia hàng đầu thế giới về chăn nuôi và sản xuất sữa. Chúng tôi cũng có nhà máy hiện đại chỉ cách trang trại khoảng 1 giờ đồng hồ vận chuyển, đảm bảo sữa sau khi vắt ra được sản xuất tươi ngon và an toàn nhất".

Theo ông Đoàn Trung Kiên, nhờ có đất đai rộng rãi mà vùng trồng bắp cung cấp nguyên liệu thức ăn cho đàn bò được mở rộng. Năm 2022, khi vừa cải tạo, đầu tư lại từ trang trại nuôi bò thịt của doanh nhân Đoàn Nguyên Đức, khu vực xung quanh vẫn thiếu nguyên liệu bắp cho bò ăn, trang trại phải thu mua bắp cây từ Đắk Lắk và Phú Yên (cũ). Đến nay các hộ dân trong khu vực đã nhanh chóng hợp tác trồng bắp để cung cấp cho trang trại và nguồn cung đã đáp ứng 97% nhu cầu, dự kiến trong thời gian tới sẽ thu mua toàn bộ bắp trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Nghề trồng bắp cũng đang dần trở thành nguồn thu nhập, một sinh kế của người dân địa phương.

Tại Hội nghị xúc tiến thương mại tỉnh Gia Lai tổ chức hôm qua 29.8, Công ty Nutifood và UBND tỉnh Gia Lai đã ký kết biên bản ghi nhớ hướng tới xây dựng Gia Lai thành "thiên đường bò sữa" và trung tâm sản xuất sữa tươi chất lượng cao tại khu vực miền Trung - Tây nguyên. Cụ thể, Nutifood sẽ tiếp tục mở rộng quy mô Trang trại Bò sữa NutiMilk Gia Lai từ 12.000 con lên 30.000 con, mở rộng diện tích chuồng trại từ 52 lên 187 ha, đồng cỏ từ 569 lên 1.468 ha. Vùng nguyên liệu trồng cỏ và bắp hợp tác cùng nông dân dự kiến cũng sẽ tăng diện tích từ 1.000 ha lên 2.500 ha, qua đó mang lại sinh kế, thu nhập cho người dân địa phương, đồng thời góp phần thúc đẩy chuyển đổi cây trồng tại Gia Lai.

Tính đến thời điểm hiện tại, tổng vốn đầu tư của Nutifood tại Gia Lai đã đạt hơn 4.500 tỉ đồng, bao gồm 3.000 tỉ đồng cho trang trại và 1.500 tỉ đồng cho nhà máy chế biến sữa. Trong giai đoạn mới, Nutifood có kế hoạch tiếp tục đầu tư thêm 6.000 tỉ đồng để mở rộng quy mô trang trại, nâng cấp nhà máy và dây chuyền sản xuất hiện đại, công suất lớn, đạt chuẩn thế giới.