Kỳ lạ phòng giao dịch vắng vẻ nhưng dày đặc camera an ninh, nhân viên ngân hàng chưa một lần đi làm muộn, vui vẻ làm việc liên tục

Nếu bạn đứng lại quá lâu, ngay lập tức sẽ có một bảo vệ xuất hiện, trước đó họ chỉ đứng khuất đâu đó ngoài tầm mắt.

“Tiểu Long” có thể trò chuyện với khách hàng, nhận thẻ ngân hàng và kiểm tra tài khoản. Cô ấy là một phần của đội quân robot ngày càng lớn trong các thành phố của Trung Quốc.

"Tiểu Long", nhân viên mới nhất tại chi nhánh đường Jiujiang của Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc (China Construction Bank) chưa bao giờ đi làm muộn.

“Chào mừng bạn đến với Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc,” cô ríu rít chào khách hàng bước vào chi nhánh ở Thượng Hải, nở nụ cười với hàm răng trắng sáng. “Hôm nay tôi có thể giúp gì cho bạn?”

Xiao Long, hay “Tiểu Long”, không phải là nhân viên bình thường – cô là một robot tại chi nhánh ngân hàng hoàn toàn tự động, không có con người đầu tiên của Trung Quốc.

Là “người gác cổng” của ngân hàng, cô trò chuyện với khách, nhận thẻ ngân hàng, kiểm tra tài khoản (cô được trang bị cả bàn phím nhập PIN) và trả lời các câu hỏi cơ bản. Sau cuộc trò chuyện nhanh với Tiểu Long, khách hàng sẽ đi qua cổng điện tử nơi khuôn mặt và căn cước công dân được quét. Ở những lần ghé thăm sau, chỉ cần nhận diện khuôn mặt là đủ để mở cổng và truy xuất thông tin khách hàng.

Bên trong, các máy ATM tự động hỗ trợ dịch vụ như mở tài khoản, chuyển tiền và đổi ngoại tệ. Một robot thứ hai chờ sẵn bên trong khu vực này, và còn có cả phòng thực tế ảo (VR) cùng kết nối video nếu khách hàng muốn nói chuyện với một… con người thực thụ.

Bên trong còn có một số lượng camera an ninh nhiều đến choáng váng. Có tám chiếc chỉ riêng trong sảnh chờ, và nếu đứng lại quá lâu hoặc rút máy ảnh ra, ngay lập tức sẽ có một bảo vệ bằng xương bằng thịt xuất hiện, trước đó họ chỉ đứng khuất đâu đó ngoài tầm mắt.

Ngân hàng này khá vắng khách, và phần lớn những người có mặt cũng tỏ ra dửng dưng. Một người đàn ông ngoài 30 tuổi nhún vai bảo rằng anh vốn làm hầu hết giao dịch ngân hàng trực tuyến, và thường tránh đến chi nhánh, dù có một điểm tích cực là hôm nay anh không phải xếp hàng.

Robot đang đảm nhiệm ngày càng nhiều hoạt động trong đời sống hàng ngày tại các thành phố của Trung Quốc. Chúng đã được triển khai tại các ga tàu để phục vụ an ninh; robot an ninh ở ga tàu Zhengzhou East được lập trình để quét khuôn mặt hành khách và trả lời các câu hỏi thông thường.

Giám đốc điều hành của JD.com — gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc gần đây dự đoán rằng robot cuối cùng sẽ thay thế con người trong ngành bán lẻ, với thị trường bán lẻ không người của Trung Quốc được dự báo sẽ tăng gấp ba, đạt 65 tỷ nhân dân tệ (7,5 tỷ bảng Anh) vào năm 2020, theo iResearch.

Robot cũng đang được dùng để nấu ăn, cả trong nhà hàng lẫn bếp công nghiệp, và một video về nhà máy làm bánh bao hoàn toàn tự động từng gây bão trên mạng xã hội Trung Quốc năm ngoái.

Robot phục vụ cũng đã trở thành một trào lưu trong nhiều năm, khi các nhà hàng tìm cách thu hút khách bằng trải nghiệm mới lạ, đồng thời tiết kiệm chi phí nhân sự. Tuy nhiên, với những thực khách đang đói, robot phục vụ có thể gây bực mình vì quá chậm. Phần lớn chúng chỉ di chuyển trên đường ray lập trình sẵn, và với một số nhà hàng, chúng đem đến nhiều phiền phức hơn giá trị.

Nhưng sự trỗi dậy của ngành công nghiệp robot Trung Quốc lại là một phần cốt lõi trong tham vọng kinh tế của Bắc Kinh. Kế hoạch Phát triển Ngành Công nghiệp Robot của Trung Quốc là chương trình 5 năm đặt mục tiêu sản xuất ít nhất 100.000 robot công nghiệp mỗi năm vào năm 2020, một phần nhằm vực dậy ngành sản xuất đang gặp khó.

“Trong lĩnh vực AI và robot, Trung Quốc rõ ràng muốn trở thành quốc gia dẫn đầu,” Giáo sư Yu Zhou thuộc Đại học Vassar nhận định. “Robot được xem như một nâng cấp, sản phẩm tốt hơn, hiệu quả hơn và rẻ hơn.”

Theo Liên đoàn Robot Quốc tế (IFR), Trung Quốc đã là quốc gia nắm thị phần lớn nhất trong thị trường robot toàn cầu, với tổng giá trị 30 tỷ USD. Hãng sản xuất Đài Loan Foxconn đã cắt giảm hàng chục nghìn nhân viên bằng cách thay thế bằng máy móc, được cho là đã triển khai hơn 40.000 robot trong nhà máy, và đặt mục tiêu đạt mức tự động hóa 30% vào năm 2020.

Sự trỗi dậy của robot cũng đi cùng với làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ nhận diện khuôn mặt và AI. Tại Thâm Quyến, Thượng Hải và Bắc Kinh, chính quyền địa phương dùng nhận diện khuôn mặt để xử lý người đi bộ sai luật. Những người bị phát hiện băng qua đường trái phép sẽ bị chụp ảnh, xác thực nhận dạng, rồi bị “bêu tên” trên các màn hình lớn bên đường, thậm chí có thể bị gửi phạt tự động qua ứng dụng nhắn tin.

Trong khi đó, tại một cửa hàng KFC ở Hàng Châu, khách hàng có thể thanh toán chỉ bằng khuôn mặt, và các nhà bán lẻ như Tencent đang thử nghiệm các cửa hàng “không thu ngân”.

“Có một rủi ro rằng bạn đánh đổi chất lượng lấy số lượng,” Jeffrey Ding, nhà nghiên cứu tại Viện Tương lai Nhân loại (Oxford) cảnh báo, cho biết có những lo ngại rằng AI và robot có thể làm trầm trọng thêm chênh lệch giàu nghèo.

“Trung Quốc cũng đang chứng kiến phản ứng ngược ngày càng tăng đối với việc xâm phạm quyền riêng tư,” ông nói. “Một khảo sát toàn quốc cho thấy gần 80% người tiêu dùng Trung Quốc cảm thấy sự phát triển của AI sẽ gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với quyền riêng tư của họ.”

Theo The Guardian