Kinh doanh online, đừng bỏ sót nghĩa vụ thuế

Hiện nay, kinh doanh online không chỉ là nghề tay trái, mà là nguồn sống chính của rất nhiều người trẻ. Nhưng khi kiếm tiền trên mạng cũng đồng nghĩa phải hiểu rõ về pháp lý, nhất là nghĩa vụ thuế.

Thiếu thông tin pháp lý sẽ không được hưởng những quyền lợi chính đáng

2 năm trước, chị Đỗ Thị Hoàng Sương (35 tuổi, ngụ ở chung cư Ehome 3, P.An Lạc, TP.HCM; trước đây là P.An Lạc, Q.Bình Tân, TP.HCM) khởi đầu với kinh doanh online bằng một shop bán đồ thời trang nam nữ trên Instagram. Theo chị Sương, lúc đầu chỉ vài đơn mỗi tuần, lời lãi chẳng đáng bao nhiêu nên coi như "kinh doanh cho vui". 

"Nhưng khi khách hàng tăng, doanh thu đạt 40 - 50 triệu đồng/tháng, tôi bắt đầu thuê người chụp ảnh, chạy quảng cáo, nhập hàng số lượng lớn. Và mọi thứ dần mang dáng dấp của một doanh nghiệp nhỏ", chị Sương kể.

Chị Sương cho biết trong suốt gần 1 năm đầu, chị hoàn toàn không đăng ký hộ kinh doanh, không khai báo thuế, cũng không biết tới khái niệm "mã định danh cá nhân" hay "hoàn thuế VAT". "Lúc đó tôi nghĩ bán nhỏ thôi mà, đâu nghĩ phải làm các thủ tục. Sau đó tôi mới đăng ký, hoàn tất các thủ tục cần thiết để không vi phạm quy định của pháp luật", chị Sương cho hay.

Câu chuyện của chị Sương không hiếm. Nhiều người trẻ kinh doanh online như một cách kiếm thêm thu nhập. Nhưng khi quy mô tăng, vẫn duy trì kiểu làm việc "tự phát", không kê khai, không đăng ký, không nộp thuế…

Mới đây, ngay 11.11, Thanh Niên đưa tin về các trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được sàn thương mại điện tử khai thay, khấu trừ thuế, nếu không cập nhật hoặc sai mã định danh, mã số thuế, cơ quan thuế sẽ không xử lý hoàn thuế. Điều này lập tức khiến nhiều người trẻ kinh doanh đặc biệt quan tâm.

"Tôi nghe mà lo. Tôi vẫn đóng VAT khi nhập hàng, nhưng nếu bán ra không được hoàn thì thiệt lắm", chị Hồ Minh Anh (34 tuổi, ngụ ở quốc lộ 1K, P.Linh Xuân, TP.HCM; trước đây là P.Linh Xuân, TP.Thủ Đức, TP.HCM) nói. Chị Minh Anh cho biết: "Tôi có tài khoản ngân hàng cá nhân dùng để nhận tiền hàng, nhưng chưa đăng ký mã số thuế. Nhưng đến giờ mới biết là nếu sai thông tin, cơ quan thuế không hoàn tiền".

Chị Lê Thu Loan (31 tuổi, ngụ ở đường Phú Định, P.Phú Định, TP.HCM; trước đây là P.16, Q.8, TP.HCM) cho biết bản thân có kinh doanh online. Như chị Loan thừa nhận: "Thật sự là tôi hay xem thuế như chuyện của doanh nghiệp lớn, không nghĩ rằng bản thân cũng là một chủ thể kinh doanh có nghĩa vụ pháp lý. Cho đến khi tìm hiểu mới biết luật đã quy định rất rõ ràng, dù bán hàng qua sàn thương mại điện tử hay mạng xã hội, nếu phát sinh doanh thu thường xuyên thì phải kê khai, nộp thuế. Trong khi tôi và có lẽ nhiều người khác chỉ lo bán, ít quan tâm khâu kế toán, hóa đơn… dẫn đến vi phạm không cố ý".

Theo Trần Hoàng Nam (26 tuổi, ngụ xã Hậu Thạnh, tỉnh Tây Ninh; trước đây là xã Hậu Thạnh Tây, H.Tân Thạnh, tỉnh Long An), bán hàng online mang lại sự linh hoạt, ít rủi ro đầu tư ban đầu, nhưng cũng ẩn chứa hàng loạt rắc rối pháp lý nếu như không am hiểu. Và một trong số đó là bị truy thu thuế hoặc phạt hành chính.

Chia sẻ từ kinh nghiệm của bản thân, Nam nói thêm: "Không chỉ rủi ro bị phạt, việc thiếu thông tin pháp lý còn khiến không được hưởng quyền lợi chính đáng, như hoàn thuế VAT hoặc khấu trừ chi phí hợp lệ. Dù nhập hàng có hóa đơn đỏ nhưng vì không có mã định danh hoặc đăng ký sai thông tin, cơ quan thuế không thể xử lý hoàn thuế. Vì thế, cần thực hiện các nghĩa vụ thuế".

Người kinh doanh online đăng ký thuế thế nào?

Trên mạng xã hội, nhất là những hội nhóm chia sẻ về chuyện kinh doanh online, không ít thành viên thắc mắc việc phải đăng ký thuế thế nào?

Về câu hỏi này, Cục Thuế (Bộ Tài Chính) đã có hướng dẫn người nộp thuế đăng ký thuế, kê khai, nộp thuế trên Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân kinh doanh từ thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số.

Theo đó, người nộp thuế là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, bao gồm các hộ, cá nhân: kinh doanh trên sàn giao dịch thương mại điện tử như: Shopee, Lazada, Tiki..., hay cung cấp hàng hóa dịch vụ trên mạng xã hội như Facebook, Zalo..., hoặc nhận thu nhập từ hoạt động quảng cáo trên các nền tảng quảng cáo như Google, YouTube..., cũng như cung cấp phần mềm trên các chợ ứng dụng như: CH play, Apple store..., và có thu nhập từ kinh doanh trên các nền tảng khác.

Theo hướng dẫn, các bước thực hiện gồm, người nộp thuế truy cập vào Cổng thương mại điện tử hộ kinh doanh (https://canhantmdt.gdt.gov.vn). Sau đó, đăng nhập bằng tài khoản VneID định danh mức độ 2 do Bộ Công an cấp. (Trường hợp chưa có tài khoản VneID định danh mức độ 2, người nộp thuế thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Công an để được cấp tài khoản định danh điện tử mức độ 2 theo quy định).

Đối với đăng ký thuế, sau khi người nộp thuế đăng nhập qua tài khoản VneID định danh mức độ 2, Cổng thương mại điện tử hộ kinh doanh kiểm tra trạng thái đăng ký thuế của người nộp thuế. Trong trường hợp chưa có mã số thuế 10 số, Cổng thương mại điện tử hộ kinh doanh sẽ hiển thị tờ khai đăng ký thuế theo mẫu để kê khai thông tin đăng ký thuế. Người nộp thuế khai đầy đủ, chính xác các thông tin trên tờ khai.

Đối với khai thuế, người nộp thuế vào chức năng khai thuế. Căn cứ đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh để lựa chọn kê khai theo lần phát sinh hoặc theo tháng… Cổng thương mại điện tử hộ kinh doanh sẽ hỗ trợ tự động tính số thuế phải nộp đối với toàn bộ doanh thu phát sinh.

Đối với nộp thuế, người nộp thuế có thể thực hiện nộp thuế ngay sau khi hoàn tất việc kê khai thuế trên chức năng khai thuế hoặc vào trực tiếp chức năng nộp thuế để thực hiện nộp thuế.

Người nộp thuế thực hiện liên kết tài khoản ngân hàng, nhập các thông tin cần thiết (kỳ tính thuế, tiểu mục, số tiền thuế nộp) để tạo giấy nộp tiền và nộp thuế. Để hoàn tất việc nộp thuế, người nộp thuế cần nhập mã OTP mà ngân hàng đã gửi về số điện thoại hoặc ứng dụng ngân hàng. Và người nộp thuế có thể vào chức năng tra cứu trên Cổng thương mại điện tử hộ kinh doanh để tra cứu thông tin người nộp thuế; nghĩa vụ thuế; hồ sơ đăng ký thuế, khai thuế; kết quả xử lý của cơ quan thuế…