Khi từng giây quyết định sự sống còn trong cấp cứu đột quỵ

Một nữ bệnh nhân 40 tuổi ở TP. Cần Thơ vừa được cứu sống nhờ cấp cứu đột quỵ khẩn cấp tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long. Nhờ kích hoạt quy trình Code Stroke, các bác sĩ đã tận dụng từng phút trong ‘giờ vàng’, giúp chị hồi phục gần như hoàn toàn chỉ sau vài giờ.

Khoảng nửa đêm, chị N.T.K.P. thức dậy đi vệ sinh thì bất ngờ ngã quỵ, khó nói, yếu liệt tay chân trái dù trước đó vẫn khỏe mạnh. Gia đình nhanh chóng đưa chị vào Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long.

Tại khoa Cấp cứu, bác sĩ ghi nhận bệnh nhân liệt nửa người trái và nói khó. Quy trình Code Stroke lập tức được kích hoạt, chỉ sau chưa đầy 3 phút, đội cấp cứu chuyên sâu có mặt để thăm khám và chẩn đoán. Kết quả MRI cho thấy chị bị nhồi máu não cấp vùng nhân bèo phải. May mắn, bệnh nhân vẫn còn trong ‘cửa sổ vàng’ dưới 4,5 giờ nên được điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết để tái thông mạch máu não.

Khoảng 2 giờ sau, tình trạng cải thiện rõ rệt: bệnh nhân nói tròn tiếng, tay chân trái vận động bình thường, không còn dấu hiệu yếu liệt hay tê bì.

Thực tế, mỗi phút trôi qua trong cơn đột quỵ đều có thể khiến hàng triệu tế bào thần kinh bị hủy hoại vĩnh viễn. Vì vậy, việc nhận diện sớm và đưa người bệnh đến bệnh viện có khả năng can thiệp là yếu tố quyết định sự sống còn cũng như khả năng hồi phục.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế và nằm trong nhóm 3 nguyên nhân gây tử vong cao nhất toàn cầu. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 ca đột quỵ mới, trong đó 50% để lại di chứng nặng nề hoặc tử vong. Điều này cho thấy gánh nặng rất lớn về y tế, kinh tế và xã hội.

Theo BS. Chế Gia Hân - Khoa Cấp cứu, thuốc tiêu sợi huyết là phương pháp điều trị nhồi máu não tối ưu, giúp làm tan cục máu đông mà không cần phẫu thuật. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị chỉ đạt được khi người bệnh được xử trí trong ‘giờ vàng’ kể từ khi khởi phát triệu chứng.

Chia sẻ về yếu tố nguy cơ, BS.CKI. Trần Thanh Khiết - Trưởng Khoa Cấp cứu Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long cho biết, đột quỵ có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào và nguy cơ sẽ gia tăng ở những người hút thuốc, béo phì, ít vận động hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, huyết khối. Chính vì vậy, việc duy trì lối sống lành mạnh, thăm khám định kỳ và tầm soát nguy cơ tim mạch, thần kinh đóng vai trò hết sức quan trọng để phòng ngừa đột quỵ. Bệnh nhân có nguy cơ cao cũng được can thiệp kịp thời nếu có dấu hiệu của bệnh.

Tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long, quy trình Code Stroke đã được triển khai thường quy với mục tiêu rút ngắn tối đa thời gian tái thông mạch máu não, đảm bảo ‘giờ vàng’ trong cấp cứu đột quỵ dưới 60 phút. Với quy trình cấp cứu đột quỵ huy động đồng bộ nhiều chuyên khoa: Cấp Cứu, Thần Kinh - Đột quỵ, Tim Mạch, Chẩn Đoán Hình Ảnh, Hồi sức tích cực & Chống độc (ICU), phối hợp chặt chẽ để mang lại kết quả điều trị tốt nhất cho người bệnh, kéo giảm tỷ lệ biến chứng thậm chí là tử vong vì đột quỵ.

Trong những năm qua, bệnh viện đã tiếp nhận và điều trị thành công nhiều trường hợp đột quỵ nhồi máu não và xuất huyết não, theo tiêu chuẩn của Hội Đột Quỵ Châu Âu và Hội Đột Quỵ Thế Giới (ESO/WSO). Cùng với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, bệnh viện cũng được trang bị hệ thống máy móc hiện đại như MRI 3.0 Tesla, MSCT 256 lát cắt, DSA 2 bình hiện… giúp tầm soát và điều trị đột quỵ từ sớm. Các phần mềm chuyên dụng hỗ trợ đánh giá, phát hiện nguy cơ cao như tắc nghẽn, hẹp, phình, vỡ phình hoặc dị dạng mạch máu não.

Các chuyên gia cảnh báo, đột quỵ đang có xu hướng trẻ hóa, xuất hiện cả ở lứa tuổi 30-45. Vì vậy, khi thấy các dấu hiệu như méo miệng, yếu liệt tay chân một bên, nói khó hoặc nói đớ, người nhà cần gọi cấp cứu ngay và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế có khả năng điều trị đột quỵ để được xử trí kịp thời. Bên cạnh cấp cứu, việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, béo phì… chính là chìa khóa trong phòng ngừa đột quỵ, giúp bảo vệ sức khỏe não bộ và chất lượng cuộc sống.