KHCN, ĐMST và CĐS phải đóng góp ít nhất 50% tăng trưởng GDP

Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, KHCN, ĐMST và CĐS phải tập trung vào giải quyết các bài toán chiến lược quốc gia, như thúc đẩy tăng trưởng hai con số.

Ngày 16/8, tại Hà Nội, Đảng bộ Bộ KH&CN tổ chức Đại hội Đại biểu lần thứ I nhiệm kỳ 2025-2030. Dự Đại hội có đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; cùng các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương.

Phát biểu tại Đại hội Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, nhiệm kỳ 2025-2030 là nhiệm kỳ đầu tiên của Bộ KH&CN hợp nhất; nhiệm kỳ đầu tiên thực hiện Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) quốc gia; nhiệm kỳ đầu tiên thực hiện toàn diện đổi mới lần hai về KHCN và bưu chính viễn thông; nhiệm kỳ đầu tiên bộ ba chiến lược KHCN, ĐMST và CĐS về chung một nhà.

Việc hợp nhất hai Bộ KH&CN và Bộ TT&TT là để tạo ra sức mạnh cộng hưởng, xoá đi ranh giới giữa KHCN, ĐMST, CĐS, công nghiệp công nghệ số và hạ tầng số. Việc hợp nhất hai bộ cũng đòi hỏi một cách tiếp cận mới, cách làm mới. Và chỉ có như vậy thì việc hợp nhất này mới tạo ra giá trị.

“Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tạo thành một hệ sinh thái cộng hưởng, thúc đẩy nhau cùng phát triển và đóng vai trò then chốt trong chiến lược phát triển quốc gia. Khoa học công nghệ cung cấp nền tảng tri thức và công cụ kỹ thuật; đổi mới sáng tạo chuyển hoá tri thức đó thành sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới; chuyển đổi số mở ra không gian triển khai và mở rộng quy mô ứng dụng với tốc độ cao và chi phí thấp.

Đổi mới căn bản là KHCN, ĐMST và CĐS phải hướng tới mục tiêu cuối cùng là nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, năng suất lao động, năng lực quản trị quốc gia, tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an ninh quốc phòng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. KHCN, ĐMST và CĐS phải đóng góp ít nhất 50% tăng trưởng GDP”, Bộ trưởng nói.

Vẫn theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, KHCN, ĐMST và CĐS phải tập trung vào giải quyết các bài toán chiến lược quốc gia, như thúc đẩy tăng trưởng hai con số, triển khai hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp, nâng cao chất lượng thể chế, chất lượng nguồn nhân lực, hạ tầng, chất lượng dịch vụ công, chất lượng sản phẩm.

Tinh thần đổi mới là gắn kết chặt chẽ giữa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hình thành hệ sinh thái công nghệ - đổi mới - và dữ liệu, chuyển từ quản lý quá trình sang quản lý mục tiêu và kết quả, lấy doanh nghiệp làm trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, viện trường là nguồn tri thức và nhà nước là kiến tạo và hỗ trợ, kết nối toàn dân, toàn xã hội tham gia vào đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

“Đặt ra mục tiêu cao, đề ra giải pháp lớn, cơ chế chính sách có tính đột phá, bố trí cán bộ có năng lực phù hợp vào các vị trí để triển khai, kế thừa quá khứ, mở ra tương lai mới, giữ gìn sự đoàn kết nhất trí như giữ gìn con ngươi của mắt mình. Đó là những trọng tâm của Đại hội", Bộ trưởng khẳng định.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, khoa học công nghệ tập trung vào làm chủ các công nghệ và sản phẩm chiến lược. ĐMST phải đưa KHCN chạm vào, thay đổi và giải các bài toán thực tiễn Việt Nam, hình thành tinh thần ĐMST trong toàn dân, đưa ĐMST trở thành lối sống, phong cách sống của mọi người dân, mọi tổ chức, hình thành quốc gia khởi nghiệp dựa trên công nghệ số, dựa trên ĐMST.

Hạ tầng bưu chính chuyển đổi thành hạ tầng logistics và trở thành hạ tầng thiết yếu quốc gia, đảm bảo dòng chảy vật chất bên cạnh dòng chảy dữ liệu. Hạ tầng viễn thông chuyển đổi thành hạ tầng số, phục vụ CĐS quốc gia, phải đảm bảo phổ cập, băng thông siêu rộng, dung lượng siêu lớn, xanh, mở, thông minh, an toàn và bền vững.

Phát triển công nghiệp CNS thành ngành công nghiệp nền tảng và mũi nhọn, làm chủ công nghệ lõi, bảo đảm chủ quyền số và trở thành động lực dẫn dắt CĐS quốc gia. CĐS toàn dân và toàn diện để phát triển chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. 

Báo cáo tại Đại hội, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Đức Long cho biết, mục tiêu xây dựng Bộ Khoa học và Công nghệ trở thành cơ quan đầu mối quốc gia về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, bưu chính, viễn thông, tiêu chuẩn hóa, sở hữu trí tuệ và năng lượng nguyên tử; đủ năng lực dẫn dắt, điều phối và kiến tạo môi trường thuận lợi để khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thực sự trở thành động lực chủ yếu cho phát triển nhanh, bền vững đất nước. 

Trong đó, phấn đấu đến hết nhiệm kỳ, KHCN, ĐMST, CĐS đóng góp 5% GDP, kinh tế số đạt tỷ trọng 30% GDP. Bên cạnh đó, sẽ phải hoàn thiện hạ tầng số và khoa học, công nghệ hiện đại, bảo đảm 100% dân số được phủ sóng 5G, triển khai thí điểm 6G; xây dựng 100 trung tâm đổi mới sáng tạo, trong đó ít nhất 6 trung tâm đạt tầm khu vực; xây dựng 1 trung tâm siêu tính toán quốc gia; chỉ số tích hợp phát triển bưu chính vào nhóm 20 quốc gia dẫn đầu thế giới.

Bộ KH&CN đặt mục tiêu đưa vào vận hành sàn giao dịch công nghệ quốc gia, sàn vốn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo kết nối với ít nhất 10 quốc gia; bảo đảm 40% kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ được thương mại hóa hoặc ứng dụng thực tế; hỗ trợ tối thiểu 1.000 doanh nghiệp khoa học và công nghệ và 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ. 

Bộ KH&CN đưa ra mục tiêu hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn quốc gia bảo đảm đạt tỷ lệ 90% tổng số tiêu chuẩn cần ban hành, tỷ lệ tiêu chuẩn hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế đạt 80%; phấn đấu 100% sản phẩm công nghệ chiến lược có tiêu chuẩn, quy chuẩn; số đơn đăng ký sáng chế từ Việt Nam tăng gấp 3 lần, đạt 20 đơn trên một triệu dân.

Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết, nhiệm vụ của Bộ KH&CN sẽ triển khai hiệu quả chương trình phát triển năng lượng nguyên tử; xây dựng lò nghiên cứu mô-đun nhỏ, hoàn thành Lò nghiên cứu hạt nhân mới tại Đồng Nai; chuẩn bị đầy đủ nhân lực thực hành cho nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. 

Bộ KH&CN đưa ra mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược, năng lượng nguyên tử, tiêu chuẩn hóa; thu hút 500 chuyên gia quốc tế và trí thức kiều bào làm việc dài hạn tại Việt Nam. Bên cạnh đó, bảo đảm làm chủ tối thiểu 70% công nghệ chiến lược, góp phần nâng cao năng lực tự chủ công nghệ và năng lực cạnh tranh quốc gia.