'Khách trên tàu điện nhìn mẹ con tôi như người ngoài hành tinh'

Tôi là một giáo viên, có làm part-time cho một trung tâm giáo dục tại Hà Nội. Lĩnh vực hoạt động của trung tâm này là bồi dưỡng kiến thức văn hóa cho học sinh phổ thông lớp 1-12, bên cạnh đó trung tâm còn có những lớp giáo dục chuyên biệt dành cho các học sinh bị chậm nói, tăng động, tự kỷ...

Qua thời gian tiếp xúc với các cháu bị thiệt thòi ở đây thì có nhiều vấn đề lớn làm tôi rất suy nghĩ.

Đầu ngày hôm vừa rồi có bà mẹ trẻ vừa đưa con đến trung tâm thì òa khóc. Chị kể là khi hai mẹ con đang ở trên tàu điện trên cao để đến trung tâm thì tự nhiên cháu khóc, chị dỗ mãi mà không được: "Ở trên tàu điện ai cũng nhìn mẹ con chị như người ngoài hành tinh làm chị xấu hổ quá". Khi hai mẹ con tới nơi, thì một phần do uất ức, một phần do tủi thân nên chị khóc.

Con của chị là một bé gái 4 tuổi. Cháu xinh xắn, rất dễ thương nhưng dù đã 4 tuổi mà cháu vẫn chưa biết nói, đến lớp vẫn phải đóng bỉm, rồi còn bị tăng động... cháu không ngồi yên mấy khi, nên bố mẹ trông nom cháu rất vất vả. Vất vả cả thể xác lẫn tâm hồn.

Bản thân tôi ít khi chảy nước mắt nhưng nhiều lúc tiếp xúc với cháu này và các cháu bị khiếm khuyết khác, tôi cũng phải chảy nước mắt vì thương các cháu, thương gia đình các cháu.

"Vất vả như vậy nhưng vẫn có thể vượt qua được, sợ nhất là ánh mắt của mọi người, chẳng hạn ánh mắt của mọi người khi nhìn mẹ con em trên tàu điện sáng hôm trước" - mẹ cháu nói với tôi như vậy.

Giọt nước mắt đầy ám ảnh của bà mẹ khốn khổ này nói lên một tình trạng rất bức thiết mà rất cần quan tâm của xã hội, của ngành giáo dục hiện nay, đó là: Giáo dục chuyên biệt. Nói về lĩnh vực này thì có rất nhiều điều để nói, ở đây tôi chỉ xin để cập đến thái độ và nguồn lực dành cho giáo dục chuyên biệt.

Tôi công tác trong ngành giáo dục cho nên có thể do nghề nghiệp và thứ hai là do nhận thức nên giúp tôi luôn tôn trọng bất kỳ chủ thể nào dù người đó là ai. Những học sinh không may bị khiếm khuyết mặt nào đó chẳng hạn như cháu bé này thì tôi vẫn tuyệt đối tôn trọng.

Dù cháu không nói được nhưng chẳng hạn khi tôi muốn mượn cháu một đồ chơi cháu đang cầm trên tay thì tôi đều phải hỏi xin phép đàng hoàng.

Nhân đây tôi xin kể thêm một câu chuyện này. Mấy năm trước lớp tôi dạy có một học sinh chậm phát triển về trí tuệ. Cho em nghỉ không được vì như vậy là vi phạm Luật phổ cập giáo dục. Em này khác người là có khả năng viết ngược, muốn chấm bài của em là phải soi gương.

Với tôi, em thật khổ rồi, nên việc em đến trường vui chơi với bạn bè dù không học được chút kiến thức nào thì cũng là điều tốt rồi.

Khi chấm bài của em dù biết em chẳng làm được nhiều nhưng tôi luôn cho điểm 10 viếtngược - nghĩa là phải soi gương mới đọc được như chữ viết của em. Cho điểm như thế không gì khác là ghi nhận sự nỗ lực của em. Có thể do thấu hiểu em nên em quý trọng tôi, tôi là thầy cô giáo hiếm hoi em nghe lời.

Rồi em bỏ học giữa chừng, thỉnh thoảng tôi vẫn gặp em, em và gia đình vẫn quý mến tôi, bởi tôi là "người thầy đầu tiên coi em là người bình thường" như lời phụ huynh của em.

Khi tôn trọng những người bị thiệt thòi thì chuyện đầu tư cho giáo dục chuyên biệt cũng sẽ là chuyện hiển nhiên.

Nếu để ý thì chúng ta dễ thấy ở đâu cũng có giáo dục phổ thông nhưng giáo dục chuyên biệt thì rất ít. Những lớp học chuyên biệt dạy trẻ tự kỷ, chậm nói, Down... hầu như không có trong trường phổ thông.

Trung tâm giáo dục nơi tôi làm partime, một địa chỉ hiếm hoi có giáo dục chuyên biệt thì diện tích sử dụng không phải là lớn nhưng do ở nội thành Hà Nội nên giá thuê rất cao, hàng chục triệu đồng một tháng.

Người chủ trung tâm hôm vừa rồi có nói với chúng tôi rằng: "Giá như Hà Nội dành một phần các trụ sở cơ quan dôi dư sau sáp nhập để dành ưu tiên cho những vấn đề xã hội cấp thiết như dành xây các viện dưỡng lão; mở trường giáo dục chuyên biệt thì tốt quá. Điều này sẽ giúp được bao nhiêu đứa trẻ bị thiệt thòi và gia đình các cháu do có chỗ gửi, học phí ưu đãi hơn. Bao nhiêu vấn đề xã hội sẽ được giải quyết.

Anh Phạm