'Hồn biển' bên sông Cà Ty

Tọa lạc bên sông Cà Ty, làng chài Đức Thắng vẫn lưu giữ được vẻ đẹp nguyên sơ và tín ngưỡng thờ cá Ông độc đáo của ngư dân giữa lòng đô thị Phan Thiết (thuộc Bình Thuận cũ).

Bức tranh sống động giữa lòng phố biển

Nằm nép mình bên sông Cà Ty, làng chài Đức Thắng, P.Phan Thiết, tỉnh Lâm Đồng (P.Đức Thắng, TP.Phan Thiết, Bình Thuận cũ) hiện lên như một bức tranh sống động giữa lòng phố biển. Từ trên cao nhìn xuống, những dãy ghe tàu neo kín mặt sông, hàng trăm thúng chai xanh biếc nổi bồng bềnh như những nét chấm phá đầy nghệ thuật trên nền nước phẳng lặng.

Sát mép bờ, từng dãy nhà cửa thấp thoáng mái ngói cũ nép mình bên kè đá, nơi những cư dân biển vẫn ngày ngày mưu sinh bằng nghề truyền thống đánh bắt đã bao đời. Giữa bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, Đức Thắng vẫn giữ được dáng dấp nguyên sơ, trở thành một trong những làng chài đẹp nhất còn sót lại của vùng biển Phan Thiết xưa.

Từ góc nhìn trên cao, sông Cà Ty hiện ra như một dải lụa xanh biếc, ôm trọn lấy làng chài. Hai bên bờ là từng dãy ghe tàu đánh cá ken đặc, dựng thành những "bức tường ghe" kéo dài, một cảnh quan độc đáo, từ lâu là biểu tượng không thể nhầm lẫn của xứ Phan.

Cứ mỗi sáng sớm, không khí nơi bến cá Cồn Chà lại rộn ràng: tiếng ghe máy nổ giòn từ xa vọng về, tiếng cười giòn tan của những người mua bán cá. Cảnh vật ấy hiện ra như một thước phim, vừa sống động vừa đậm chất miền duyên hải.

Ở vùng giao thoa giữa sông và biển, từng chiếc thúng chai nhỏ nhắn len lỏi ra khơi, để lại sau mình vệt sóng trắng xóa trên nền nước biếc. Cảnh ngư dân hong chài, cá lưới ngay sát bờ sông tạo nên một khung cảnh vừa gần gũi, vừa thơ mộng.

Giữa ngôi làng ấy, Lăng Ông Nam Hải Đại tướng quân là trung tâm của đời sống tâm linh ngư dân Đức Thắng. Tại đây, người dân thờ phụng bộ xương cá Ông (cá voi) - vị thần hộ mệnh trên biển, đã bao đời phù trợ ghe thuyền vượt qua bão giông, đưa ngư dân an toàn trở về bờ với tôm cá đầy khoang.

Sẽ "hút khách" bằng bản sắc riêng

Theo ông Nguyễn Đình Tư, ngư dân P.Đức Thắng cũ, không chỉ là tín ngưỡng, văn hóa thờ cá Ông còn ăn sâu vào đời sống cộng đồng. Vào tháng 6 âm lịch hằng năm, lễ hội Nghinh Ông Phan Thiết được tổ chức trọng thể, đoàn thuyền từ Lăng Ông ra cửa biển Cà Ty thực hiện nghi lễ rước linh vị cá Ông giữa trống chiêng, cờ hoa và các tiết mục hát bả trạo, múa lân, diễn xướng dân gian đặc trưng miền biển.

Ngày nay, dù Phan Thiết đã chuyển mình mạnh mẽ, nhưng làng chài Đức Thắng vẫn giữ nguyên vẹn được bản sắc riêng. Không chỉ là nơi cư trú và đánh bắt, đây còn là không gian văn hóa sống động, chất chứa hồn cốt làng biển.

Nơi đây trở thành điểm du lịch văn hóa - trải nghiệm hấp dẫn, nhất là với giới trẻ. Du khách đến đây có thể hòa mình vào đời sống làng chài, theo thuyền câu cá, mực vào ban đêm; thưởng thức hải sản tươi rói tại bến, hoặc chỉ đơn giản là ngồi bên kè sông Cà Ty, ngắm ghe thuyền neo đậu trong ánh hoàng hôn, cảm nhận nhịp sống yên bình giữa phố thị đang chuyển mình.

Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Nguyên Lộc, Chủ tịch UBND P.Phan Thiết, cho biết: "Phan Thiết là phường có nhiều đặc điểm khá đặc biệt của làng biển, không chỉ có Vạn Thủy Tú, nơi thờ tín ngưỡng cá Ông của ngư dân, mà còn có lễ hội Nghinh Ông, lễ hội Quan Thánh Đế Quân, lễ hội Trung thu... đều mang sắc thái của vùng văn hóa lâu đời. Chúng tôi sẽ đưa ra nhiều giải pháp nhằm lưu giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của nơi đây, để có thêm các sản phẩm du lịch độc đáo, nhằm thu hút khách du lịch đến tham quan". (còn tiếp)