Hơn 5 tỷ USD vũ khí Mỹ xuất khẩu cho NATO và Ukraine bị đình trệ

(Dân trí) - Việc chính phủ Mỹ đóng cửa một phần kéo dài khiến kế hoạch xuất khẩu số vũ khí trị giá hơn 5 tỷ USD cho các đồng minh NATO và Ukraine bị đình trệ.

Theo trang tin Axios, tình trạng chính phủ Mỹ đóng cửa một phần suốt 40 ngày đã làm tê liệt công việc của một số cơ quan liên bang, bao gồm cả cục thuộc Bộ Ngoại giao chịu trách nhiệm phê duyệt các hợp đồng xuất khẩu.

Kết quả là hơn 5 tỷ USD vũ khí Mỹ xuất khẩu cho NATO và Ukraine bị đình trệ. Việc bàn giao các hệ thống như HIMARS, Aegis và tên lửa AMRAAM cho Đan Mạch, Croatia và Ba Lan đã bị gián đoạn hoặc hoãn lại. Một phần số vũ khí này có thể đã được chuyển cho Ukraine.

Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết chỉ khoảng 1/4 nhân sự của Cục Chính trị - Quân sự đang làm việc, khiến việc xử lý các thỏa thuận bị chậm trễ nghiêm trọng.

Thông thường, việc bán vũ khí Mỹ ra nước ngoài là quá trình tương đối đơn giản. Tuy nhiên, Đạo luật Kiểm soát Xuất khẩu Vũ khí yêu cầu có sự tham gia của quốc hội. Do các quan chức chịu trách nhiệm thông báo cho các ủy ban quốc hội bị nghỉ phép không lương, cơ chế này gần như bị ngưng hoàn toàn.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết các trì hoãn này gây thiệt hại cho an ninh của các đồng minh và làm xói mòn niềm tin vào Mỹ.

Các đồng minh NATO đã nhất trí hỗ trợ trang thiết bị quân sự cho Ukraine theo cơ chế PURL, nghĩa là các nước này sẽ chi tiền để mua vũ khí do Mỹ sản xuất cho Ukraine.

PURL (Danh sách Ưu tiên Nhu cầu của Ukraine) là sáng kiến chung giữa Mỹ và NATO nhằm đẩy nhanh việc chuyển giao vũ khí cho Ukraine. Chương trình lập danh sách ưu tiên các nhu cầu của quân đội Ukraine, sau đó gửi đến các đồng minh để đẩy nhanh quá trình tài trợ và mua sắm. Các đối tác chuyển tiền vào một tài khoản đặc biệt của NATO, sau đó Mỹ trực tiếp cung cấp vũ khí theo yêu cầu của Ukraine.

Vào tháng 9, có thông báo rằng chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phê duyệt 2 gói viện trợ quân sự đầu tiên cho Ukraine theo chương trình PURL.

Và ngay ngày 14/10, Đại sứ Mỹ tại NATO Matthew Whitaker thông báo các đợt chuyển giao vũ khí mới trong khuôn khổ cơ chế này dự kiến được công bố trong những ngày tới.