Hậu quả từ du lịch quá tải ở Ấn Độ

Những thảm họa liên tiếp ở miền núi Himalaya bên phần Ấn Độ quản lý đã phơi bày hệ lụy nghiêm trọng từ hoạt động xây cất trái phép nhằm phục vụ khách du lịch ở nhiều địa phương.

Chỉ mất chưa đầy 1 phút lũ dữ ập đến và quét sạch toàn bộ một đoạn làng Dharali ở tỉnh Uttarakhand của miền núi Himalaya thuộc phần Ấn Độ ngày 5.8. Theo Reuters, không ai có thể chạy thoát.

Hậu quả từ nạn xây cất trái phép phục vụ du lịch

Trong số những công trình xây dựng bị lũ quét ở Dharali có nhiều cửa hàng, khách sạn mọc lên như nấm trong thập niên qua để đáp ứng nhu cầu của du khách và những người hành hương tìm đến nơi chốn linh thiêng ở vùng núi cao.

Thế nhưng, các cấu trúc trên lại được xây dựng bên bờ sông Bhagirathi, một trong những nhánh đầu nguồn của sông Hằng, nơi lẽ ra không được phép xây dựng ngay từ đầu, theo báo The Indian Express.

Làng Dharali tọa lạc bên trong Vùng nhạy cảm sinh thái Bhagirathi, vốn là khu bảo tồn được thành lập từ năm 2012 với diện tích 4.157 km² với mục đích bảo vệ hệ sinh thái và lưu vực gần đầu nguồn sông Hằng. Vì thế, mọi hoạt động xây dựng trong phạm vi 100 m tính từ giữa sông Bhagirathi đều bị nghiêm cấm. Trên thực tế, nhiều công trình tiếp tục được xây dựng suốt nhiều năm qua mà không bị xử lý. Hậu quả là khi lũ quét xảy ra, ít nhất 4 người thiệt mạng ở làng, trong khi ít nhất 68 người vẫn mất tích.

Sự tổn thất về nhân mạng lẽ ra có thể ngăn chặn một lần nữa đã thu hút sự chú ý vào nạn khai thác du lịch quá mức ở những khu vực miền núi của Ấn Độ. Tình hình càng thêm nghiêm trọng hơn trong bối cảnh những hiện tượng thời tiết cực đoan xuất phát từ biến đổi khí hậu như mưa lớn dữ dội hoặc lũ quét từ hồ băng trên đà gia tăng.

Ngày 14.8, một trận mưa lớn đã đổ xuống huyện Kishtwar của tỉnh Jammu và Kashmir thuộc bên Ấn Độ, khiến ít nhất 67 người chết, đa số là khách hành hương. Chỉ trong mùa mưa năm nay, lũ quét và sạt lở đất đã khiến hàng trăm người thiệt mạng khắp dãy Himalaya bên phần Ấn Độ.

Sáng kiến từ các địa phương

Đối với những mối đe dọa trong mùa mưa, một số bang và những vùng đồi núi quốc gia Nam Á đã công bố các sáng kiến nhằm thúc đẩy du lịch bền vững và bảo tồn môi trường. Báo Telegraph India đưa tin bang Sikkim ở vùng đông bắc Ấn Độ, đang khuyến khích các địa phương triển khai mô hình "du lịch chậm".

Du lịch chậm là hình thức thu hút khách du lịch tham gia các chuyến tham quan và qua đêm ở nhà dân địa phương tại vùng quê, thay vì chỉ tập trung ở những khu vực đông đúc vốn là các điểm đến truyền thống lâu nay. Còn vùng miền núi Ladakh áp dụng quy định buộc các khách sạn với hơn 20 phòng phải lắp đặt hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn môi trường.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng cần phải làm nhiều hơn thế để giải quyết tình trạng du lịch quá tải ở quốc gia Nam Á. Họ đề nghị các biện pháp như hạn chế số lượng du khách/khách hành hương tại từng khu vực, kiểm soát chặt chẽ việc quy hoạch và nghĩ ra những phương án tiến tới đa dạng hóa sinh kế cho người dân bản địa để tránh phụ thuộc quá mức vào hoạt động du lịch.