Hai thập kỷ, 20 triệu bản sách

Từ chủ trương, chính sách đúng, nhiều công ty sách ra đời, làm phong phú thêm thị trường xuất bản, góp phần nâng cao chất lượng nội dung, thẩm mỹ của sách Việt.

Tuổi 20 yêu dấu là tên tiểu thuyết của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp do Nhã Nam và Nhà xuất bản Hội Nhà Văn phát hành. Đó là một trong hàng nghìn cuốn sách đã được Công ty Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam nâng đỡ, đưa đến tay bạn đọc.

Trong hai thập kỷ hoạt động, đơn vị đã xuất bản hơn 20 triệu bản sách, trung bình 200 đầu sách mới mỗi năm, qua đó, góp phần lan tỏa tri thức, truyền cảm hứng học tập, sáng tạo.

Quả ngọt từ chủ trương, chính sách đúng

Ngược về hơn 20 năm trước, ngày 25/8/2004, Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị số 42-CT/TW về nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản. Đây là văn bản định hướng quan trọng để dự thảo Luật Xuất bản sửa đổi được biên soạn, trình Quốc hội và được thông qua vào tháng 12/2004. Luật chính thức cho phép nhà xuất bản được liên kết với tổ chức, cá nhân trong hoạt động liên kết xuất bản.

Đây là cột mốc quan trọng trong đổi mới tư duy chỉ đạo, quản lý hoạt động xuất bản, in và phát hành; tạo hành lang pháp lý cho những thay đổi và bước phát triển đột phá trong hoạt động xuất bản 20 năm qua. Từ đó, các công ty sách như Alpha Books, Thái Hà Books, Nhã Nam, Đông A… ra đời, nâng cao chất lượng, thẩm mỹ của sách Việt và làm phong phú thêm thị trường sách.

Trong bối cảnh chung đó, Nhã Nam ghi dấu ấn như một thương hiệu sách văn chương, khoa học xã hội và nhân văn hàng đầu cả nước. Sáng 6/11 tại Hà Nội, đại diện cơ quan quản lý, các nhà xuất bản, phát hành, đông đảo tác giả, dịch giả… đã chúc mừng Nhã Nam nhân kỷ niệm 20 năm thành lập.

Một số hình ảnh tại lễ ra mắt bộ sách phiên bản giới hạn kỷ niệm 20 năm Nhã Nam. Nguồn: NXB Hội Nhà Văn.

"Nhã Nam sinh ra và lớn lên trong thời kỳ đất nước bắt đầu hội nhập sâu rộng với thế giới, một giai đoạn mà người đọc, người viết cùng thụ hưởng những tư tưởng khai phóng, những kiến thức sâu sắc, khát khao cái đẹp, cái mới mẻ trong văn chương và học thuật. Chúng tôi may mắn đã được đồng hành cùng sự chuyển mình đó", ông Nhật Anh - Giám đốc công ty Nhã Nam - chia sẻ.

Ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhận định các công ty sách như Nhã Nam ra đời không chỉ mang tư duy làm sách mới, mà còn đồng hành với một thế hệ độc giả mới, tạo ra thế hệ người đọc mới. Đặt trong bối cảnh xuất bản hiện nay, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành kỳ vọng Nhã Nam cùng các công ty xuất bản với sự năng động sẽ tham gia cuộc chơi chuyển đổi số, đưa sách Việt vươn tầm thế giới.

Hai thập kỷ miệt mài làm sách, hơn 20 triệu bản là minh chứng cho việc sách Nhã Nam được đông đảo độc giả yêu mến. Với các tác giả, đơn vị làm sách chính là “bà đỡ”, “nhịp cầu” đưa đứa con tinh thần của họ tới công chúng.

Bà Đặng Kim Trâm - em gái liệt sĩ Đặng Thùy Trâm - nhớ lại khoảng thời gian 20 năm trước, khi gặp “ba cậu em Nhã Nam”: “Có gì đó kỳ lạ lắm đã đưa mấy chị em gặp nhau, cùng nhau đưa cuốn nhật ký Đặng Thùy Trâm tới độc giả. Hồi còn trẻ chị tôi đã có mơ ước văn chương, có tình yêu rất lớn với văn chương. Không ngờ sau mấy chục năm, dưới bàn tay số phận và bàn tay Nhã Nam, chị tôi thành một tác giả được mọi người yêu quý”. Đến nay, hơn nửa triệu bản Nhật ký Đặng Thùy Trâm đã đến tay bạn đọc, trở thành hiện tượng xuất bản và truyền cảm hứng tới bạn trẻ.

Nhà nghiên cứu Trần Quang Đức nhớ lại 12 năm trước, khi cuốn Ngàn năm áo mũ (Nhã Nam và Nhà xuất bản Thế giới) ra đời, anh không tin được cuốn sách lịch sử nghiên cứu trang phục Việt của mình lại được độc giả yêu mến như vậy.

Nhà văn Nguyễn Thị Thu Huệ - Giám đốc Bảo tàng Văn học Việt Nam - đồng thời là một độc giả yêu sách văn chương. Bà nói nhiều năm qua thường có thói quen tới Nguyễn Xí, phố sách Hà Nội mua sách, trong đó lượng lớn là sách của Nhã Nam. Bà nói, nhiều sách đoạt Nobel Nhã Nam đã in, nhưng cũng nhiều cuốn tác giả chưa được Nobel Nhã Nam đã in trước từ lâu rồi. Điều đó cho thấy tinh thần làm sách vì văn chương, văn hóa của công ty.

"Hôm nay ngày vui của Nhã Nam, nhưng cũng là dịp để chúng tôi tri ân những người đã lặng lẽ làm sách, để chúng tôi tiếp cận tinh hoa văn chương thế giới. Nhà tôi 3 thế hệ luôn mua và đọc sách Nhã Nam”, nhà văn Nguyễn Thị Thu Huệ nói.

Các ấn phẩm trong bộ sách phiên bản giới hạn. Ảnh: NXB Hội Nhà văn.

DNA của một công ty sách

Kỷ niệm 20 năm tham gia đời sống xuất bản, Nhã Nam ra mắt bộ sách 20 cuốn phiên bản giới hạn.

Từ mục tiêu đầu tiên là quảng bá, đưa văn học Việt Nam và văn học quốc tế đến gần hơn với công chúng, đơn vị đã mở rộng các thể loại sách khác nhau như lịch sử, văn hóa, triết học, tâm lý học, kinh tế, quản trị, kinh doanh, khoa học công nghệ, địa chính trị, nghệ thuật học,…

Từ cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm có cùng tuổi đời với Nhã Nam, cuốn nhật ký bị thất lạc được xuất bản đã khiến tác giả thành anh hùng theo cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, cho tới cuốn Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, cuốn sách dẫn đạo cho người trẻ trên con đường tự lập. Từ Zarathustra đã nói như thế, một kiệt tác triết học của Nietzsche, cho tới Khuyến học, một cuốn sách nhỏ từ thế kỷ 19 góp phần làm thay đổi sâu sắc xã hội Nhật Bản, từ Văn minh Việt Nam của Nguyễn Văn Huyên bước đầu xác lập thành tựu cho ngành Việt Nam học cho đến Ngàn năm áo mũ của nhà nghiên cứu Trần Quang Đức của hiện tại khảo sát trang phục người Việt cổ. Từ Rừng Na Uy trở thành một phần tuổi thanh xuân của nhiều người đọc đến Một thoáng ta rực rỡ giữa nhân gian - một tiểu thuyết đương đại, từ Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân đến Trần Dần thơ - một thi phẩm chói sáng, lạ lùng… Qua những cuốn sách như thế, Nhã Nam ghi dấu sự có mặt của mình trong lòng người đọc.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Hội Nhà văn, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam - nói ông có phần tự hào vì trong 20 cuốn sách kỷ niệm 20 năm Nhã Nam, 14 cuốn có tên Nhà xuất bản Hội Nhà văn. Về bộ sách, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đánh giá đây là chuỗi AND xác lập quan điểm, tư tưởng thẩm mỹ sách Nhã Nam.