'Hà Nội cần điều chỉnh ngay dự án thoát nước mặt đường'

Tình trạng ngập lụt ở Hà Nội trong những ngày qua là minh chứng cho việc kết cấu hạ tầng của Hà Nội chưa đáp ứng được yêu cầu, cũng như chưa có giải pháp khẩn cấp trong trường hợp nguy kịch để giải quyết những vấn đề bất ngờ.

"Mong người dân thông cảm" 

Trao đổi với Thanh Niên chiều 1.10, một lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, tình trạng nhiều nơi trên địa bàn Hà Nội vẫn bị ngập úng dù trời đã tạnh là do thời tiết cực đoan cùng với lượng mưa quá lớn so với hệ thống thiết kế thoát nước.

Cạnh đó, các nhà máy thủy điện đang tiến hành xả lũ khiến mực nước sông trên địa bàn thành phố lên cao, khiến nước ở nhiều khu vực "không thể thoát được". Trước thực trạng trên, vị lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội đã gửi lời xin lỗi đến người dân, mong người dân chia sẻ, thông cảm.

Theo ông Lê Văn Du, Trưởng phòng Quản lý hạ tầng cấp, thoát nước (Sở Xây dựng Hà Nội), ngày 30.9, tại P.Ô Chợ Dừa, lượng mưa đo được 527mm, vượt 170% so với thiết kế; tại P.Hai Bà Trưng, 407mm, vượt 131%.

Một nguyên nhân khác khiến Hà Nội ngập là nhiều khu đô thị mới chưa được đầu tư hệ thống thoát nước đồng bộ, cốt nền không thống nhất với khu vực xung quanh. Do đó, khi mưa lớn, nước từ các khu vực cao dồn nhanh về vùng trũng, tạo thành các điểm ngập cục bộ, trong khi các trạm bơm đầu mối chưa được xây dựng đầy đủ.

Về giải pháp khắc phục tình trạng trên, đại diện Sở Xây dựng cho biết, thành phố phải đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án thoát nước đã được phê duyệt, bao gồm cải tạo hồ điều hòa, xây dựng trạm bơm đầu mối, nạo vét sông ngòi. Các khu đô thị mới cần bắt buộc khớp nối hệ thống thoát nước nội khu với mạng tiêu thoát chung.

Sở Xây dựng Hà Nội cũng đã kiến nghị nghiên cứu xây dựng các bể chứa nước ngầm tại công viên, vườn hoa, đất công, kết hợp trạm bơm chuyển bậc nhằm tăng khả năng tiêu thoát trong thời gian ngắn. Đây là mô hình đã được nhiều thành phố lớn trên thế giới áp dụng để giảm ngập trong điều kiện mưa cực đoan.

Ngoài ra, việc lập Quy hoạch cao độ nền thoát nước thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn 2065 sẽ được tính toán trên cơ sở biến đổi khí hậu, hướng tới khả năng ứng phó với các trận mưa có cường độ vượt xa mức thiết kế hiện tại (310 mm/2 ngày).  

Cần điều chỉnh dự án thoát nước mặt đường 

GS.TS Vũ Trọng Hồng, nguyên Thứ trưởng Bộ NN-MT, cũng đánh giá nguyên nhân đầu tiên khiến Hà Nội ngập nặng là do lượng mưa quá lớn. Ngày nay, thế giới đang chịu những hình thái của tác động biến đổi khí hậu, nước biển dâng, Việt Nam cũng nằm trong số những nước đó.

Gần đây, ở nước ta liên tục xuất hiện mưa cực đoan, mưa lớn trên 100 mm. Trận mưa hôm qua đã được Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia dự báo trên 350 mm do ảnh hưởng của bão số 10, nhưng những cảnh báo chưa cụ thể, liên tục.

Nguyên nhân thứ 2 là do hạ tầng. Có thể thấy, hệ thống thoát nước của Hà Nội được để lại từ thời Pháp, đã xuống cấp, không còn phù hợp với sự phát triển thủ đô như ngày nay.

Đồng tình với quan điểm trên, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, đánh giá ngoài yếu tố biến đổi khí hậu vượt quá mức quy định thì tình trạng ngập lụt ở Hà Nội trong những ngày qua là minh chứng cho việc kết cấu hạ tầng của Hà Nội chưa đáp ứng được yêu cầu.

Cạnh đó, Hà Nội cũng chưa có những giải pháp khẩn cấp trong trường hợp nguy kịch để giải quyết những vấn đề bất ngờ xảy ra.

Để giải quyết tình trạng trên, ông Nghiêm cho rằng, Hà Nội cần thực hiện một quy trình đồng bộ đảm bảo các yếu tố: độ cao, hồ dự trữ nước, hệ thống thoát nước, dòng chảy ra ngoài ranh giới thủ đô…

Đặc biệt, đối với dự án thoát nước mặt đường, Hà Nội cần sớm xem xét điều chỉnh lại cho thích ứng với biến đổi khí hậu.

"Chẳng hạn như lượng mưa, chúng ta trước đây chỉ dự kiến Hà Nội mưa khoảng 150 - 200 mm. Nhưng giờ tới hơn 400 mm rồi nên phải điều chỉnh lại dự án này. Đồng thời điều chỉnh các dự án thành phần như kênh mương thoát nước cần xem xét lại công suất cho hợp lý", ông Nghiêm nói.