Góp tiền sửa căn hộ chung cư của bố mẹ chồng, ly hôn có đòi lại được không?

Góp tiền sửa căn hộ chung cư của bố mẹ chồng để cả gia đình sinh sống, khi ly hôn, người vợ có thể yêu cầu thanh toán khoản chi phí này không?

Chị Nguyễn Lan (35 tuổi, ở Hà Nội) gửi câu hỏi: "Sau khi kết hôn, vợ chồng tôi ở chung với bố mẹ chồng. Chúng tôi đã chi gần 200 triệu đồng để sửa sang lại căn hộ chung cư, từ thay sàn, sơn tường đến mua sắm đồ đạc nhằm thuận tiện cho sinh hoạt chung của gia đình.

Nay ly hôn, tôi băn khoăn liệu có thể yêu cầu hoàn trả số tiền mình đã góp, khi căn hộ không đứng tên hai vợ chồng?”.

Liên quan đến vấn đề này, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (giảng viên Luật hình sự, Khoa Luật và Lý luận chính trị, Đại học Thủy Lợi) đánh giá đây là tranh chấp khá phổ biến và thường gây nhiều khó khăn khi giải quyết. Bởi nó liên quan đến quyền sở hữu tài sản, bản chất khoản tiền góp và chế độ tài sản của vợ chồng.

Theo luật sư Cường, pháp luật quy định, khi ly hôn, vợ chồng có thể thỏa thuận với nhau về việc chia tài sản chung, nếu không thỏa thuận được thì có thể khởi kiện để tòa án giải quyết.

Khoản 1, Điều 33, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định về tài sản chung của vợ chồng như sau: Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

Luật sư cho biết trong thực tiễn, không ít trường hợp vợ chồng sau khi kết hôn chung sống với gia đình, có công sức đóng góp trong việc tạo lập phát triển tài sản chung của hộ gia đình.

"Bởi vậy, trường hợp hai người ly hôn mà có căn cứ cho thấy vợ chồng có công sức trong việc tạo lập hoặc gia tăng giá trị tài sản của hộ gia đình, thì có thể thỏa thuận với các thành viên trong hộ gia đình để xác định phần quyền sở hữu của mình trong khối tài sản chung để chia theo quy định pháp luật", luật sư Cường phân tích. 

Theo luật sư Đặng Văn Cường, trường hợp vợ chồng góp tiền sửa căn nhà chung cư của bố mẹ chồng mà có chứng cứ chứng minh chi phí sửa chữa thì có thể đề nghị bố mẹ chồng trả phần chi phí này. Tuy nhiên, nghĩa vụ chứng minh sẽ thuộc về người đưa ra yêu cầu.

Nếu người vợ yêu cầu xác định giá trị phần sửa chữa trong ngôi nhà và đề nghị bố mẹ chồng thanh toán, thì người vợ có nghĩa vụ chứng minh mình đã bỏ tiền ra sửa chữa. Người vợ có thể căn cứ giá trị sử dụng, giá trị còn lại của phần sửa làm tăng giá trị ngôi nhà để yêu cầu bố mẹ chồng thanh toán. 

Trường hợp vợ chồng ở nhờ bố mẹ chồng và bỏ tiền ra sửa chữa nhà trong thời gian sử dụng, số tiền sửa chữa không đáng kể, chỉ tương xứng với giá trị tiền thuê nhà trong quá trình sử dụng thì có thể tòa án sẽ không chấp nhận. 

Trường hợp số tiền sửa chữa lớn nhưng thời gian sử dụng ngắn, có đầy đủ chứng cứ chứng minh vợ chồng đã bỏ tiền để sửa chữa, có thể định giá được giá trị sửa chữa, thì tòa án có thể chấp nhận buộc bố mẹ chồng phải thanh toán một phần tiền sửa chữa cho các con nếu có yêu cầu.

Thông qua tình huống nói trên, luật sư Đặng Văn Cường khuyến cáo, trước khi bỏ ra một khoản tiền lớn để sửa chữa tài sản không thuộc sở hữu của vợ chồng, người trong cuộc nên cân nhắc kỹ. Nếu muốn minh bạch, các bên nên lập văn bản thỏa thuận, ít nhất là ghi nhận việc góp tiền và quyền lợi liên quan.