Giúp người đàn ông làm cha sau đa chấn thương sinh dục - Báo VnExpress

Anh Quang từng có con với người vợ cũ. Năm 21 tuổi, tai nạn lao động khiến anh vỡ xương chậu, bàng quang, trực tràng, đứt niệu đạo và dập nát toàn bộ vùng mô mềm đùi bên phải.

Anh lần lượt trải qua 8 cuộc phẫu thuật lớn nhỏ để tái tạo cơ quan bài tiết và những bộ phận còn lại. Song chấn thương nặng khiến một tinh hoàn bị teo, đứt niệu đạo khiến dương vật bị thu ngắn và không thể cương cứng, xuất tinh để quan hệ tình dục. "Tôi may mắn giữ được mạng sống, cơ thể dần lành lặn, nhưng có những bộ phận không bao giờ bình thường được nữa", anh Quang nói.

Sau tái hôn, anh Quang đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh - Quận 8, điều trị để có con. Bác sĩ Nguyễn Công Minh chẩn đoán anh bị vô tinh không do tắc nghẽn mức độ nặng do kết hợp nhiều tổn thương về cấu trúc, chức năng và thần kinh.

Bác sĩ lý giải vỡ xương chậu làm dập nát mô mềm vùng sinh dục, khiến các mạch máu nuôi tinh hoàn bị tổn thương. Tinh hoàn không được nuôi dưỡng nên teo nhỏ, giảm chức năng sản xuất tinh trùng và hormone sinh dục nam.

Tổn thương tủy sống, vỡ xương chậu gây tổn thương nặng nề đám rối thần kinh và các mạch máu ở vùng đáy chậu, vốn chịu trách nhiệm cho việc cương dương, nên không thể quan hệ. "Người bệnh đối mặt ba vấn đề gồm sản xuất, vận chuyển và giao hợp thất bại nên không thể có con tự nhiên", bác sĩ kết luận, cho hay tinh hoàn còn lại cũng suy giảm chức năng sinh tinh.

Anh Quang được chỉ định vi phẫu trích tinh trùng tinh hoàn (micro-TESE). Bác sĩ sử dụng kính vi phẫu với độ phóng đại 30 lần để quan sát trực tiếp, chọn lọc những ống sinh tinh có khả năng chứa tinh trùng, lấy ra chuyển vào phòng Lab. Tại đây, các chuyên viên phôi học sử dụng hệ thống kính hiển vi đảo ngược có độ phóng đại 200 lần, soi tìm được gần 30 tinh binh, đủ cho một chu kỳ IVF.

Tinh trùng kết hợp với trứng của người vợ được chọc hút ở phòng bên cạnh để tạo phôi. Bác sĩ thu được 4 phôi ngày 5 và một phôi ngày 6. Dự kiến chị được chuyển phôi vào tử cung trong thời gian tới.

Sau điều trị vô sinh, anh Quang có thể được phẫu thuật đặt thể hang nhân tạo để phục hồi khả năng cương dương, giúp quan hệ tình dục.

IVF Tâm Anh từng tiếp nhận nhiều trường hợp nam giới vô sinh do chấn thương. Có bệnh nhân va chạm gây tổn thương vùng sinh dục từ nhiều năm trước hoặc khi còn nhỏ nhưng không biết hoặc không có biểu hiện, bệnh diễn tiến âm thầm và chỉ được phát hiện vô sinh khi trưởng thành.

Các cuộc đại phẫu điều trị chấn thương trước đó (đặc biệt là phẫu thuật vùng bụng, chậu) có thể vô tình gây tổn thương các dây thần kinh hoặc mạch máu liên quan đến chức năng sinh sản. Việc sử dụng các loại thuốc giảm đau mạnh, thuốc gây mê, nằm một chỗ trong thời gian dài cũng ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.

Bác sĩ Minh khuyến cáo nam giới bị chấn thương do tai nạn cần ưu tiên phục hồi sức khỏe ổn định, sau đó đi khám tại chuyên khoa Nam học hoặc Hỗ trợ sinh sản. Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm như tinh dịch đồ để đánh giá số lượng, chất lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng, kèm theo xét nghiệm nội tiết tố, siêu âm Doppler bìu để kiểm tra cấu trúc và mạch máu, hỗ trợ đánh giá chức năng của tinh hoàn. Tùy trường hợp, người bệnh có thể được phẫu thuật để khắc phục các tổn thương, nối lại ống dẫn tinh, hoặc tái tạo các cấu trúc bị tổn thương. Điều trị hỗ trợ bằng các biện pháp như sử dụng thuốc, liệu pháp hormone, kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

Bệnh nhân phải trải qua các cuộc phẫu thuật lớn ở vùng chậu hoặc các phương pháp điều trị có nguy cơ cao gây vô sinh nên cân nhắc trữ lạnh tinh trùng trước khi điều trị để bảo tồn khả năng làm cha trong tương lai.

Đình Lâm

*Tên nhân vật trong bài đã được thay đổi