Giá lúa gạo đã tăng trở lại

Giá lúa gạo nội địa và xuất khẩu đồng loạt tăng trong những ngày gần đây khi các nước châu Phi tăng mua. Đặc biệt giá gạo VN vẫn duy trì mức cao nhất thế giới.

GIÁ LÚA GẠO NỘI ĐỊA KHỞI SẮC

Ông Nguyễn Thành An, ngụ xã Cô Tô (tỉnh An Giang, địa phương có diện tích sản xuất lúa lớn nhất ĐBSCL), cho biết: Đầu tháng 9, giá lúa hạt dài (lúa thơm OM, ĐT) giảm mạnh còn 5.700 - 5.800 đồng/kg nhưng khoảng 5 ngày gần đây đã tăng trở lại về mức 6.200 - 6.300 đồng/kg. "Do các giống lúa hạt dài biến động nhiều nên vụ thu đông này tôi chỉ sản xuất có 25 ha lúa giống Nhật, vì suốt năm nay, giống này vẫn giữ được giá tốt, phổ biến 7.500 - 7.600 đồng/kg, có lúc lên đến 7.900 đồng/kg", ông An nói.

Năm nay giá lúa biến động mạnh, bên cạnh đó nước lũ về nhiều và sớm nên phần lớn diện tích còn lại ông An mở đồng để bổ sung phù sa làm mới đất đai với hy vọng vào năm sau sẽ "nhẹ" phân thuốc mà lúa vẫn được năng suất cao. "Thời gian này, bà con quanh vùng nhiều người mở đồng đón lũ. Còn ai sản xuất vụ 3 cũng cơ bản đã xuống giống được 30 - 45 ngày, khoảng gần 2 tháng nữa mới đến vụ thu hoạch tiếp theo. Nên lúa hàng hóa trong dân không còn nhiều, vì vậy mà giá nhanh chóng tăng trở lại sau vài ngày giảm", ông An giải thích.

Tương tự, ông Trần Văn Được ở xã Trường Xuân (TP.Cần Thơ) cho hay cuối tuần trước, giá lúa đã tăng trở lại từ 100 - 200 đồng/kg tùy loại. Cụ thể lúa OM5451 đạt mức 5.800 - 5.900 đồng/kg, còn OM18 và ĐT8 lên 5.700 - 5.800 đồng/kg. Với giá lúa hiện tại, sau khi trừ chi phí, nông dân vẫn còn lãi khoảng 1 triệu đồng/công (1.000 m²). Dù vậy, ông Được thừa nhận mức này giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Lãnh đạo ngành nông nghiệp các địa phương xác nhận giá lúa giảm mạnh gần đây chủ yếu là vấn đề cục bộ một vài nơi do yếu tố tâm lý khi thị trường tiêu thụ chính là Philippines ngưng nhập khẩu gạo từ đầu tháng 9. Trong khi đó phần lớn diện tích lúa đang xuống giống vụ 3 và khoảng 1,5 - 2 tháng nữa mới vào vụ thu hoạch rộ. Ở góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (TP.Cần Thơ), khẳng định từ cuối tháng 8 đến nay, công ty vẫn đang mua trung bình 500 tấn lúa tươi/ngày. Tuy nhiên, sản lượng lúa gạo hàng hóa trong dân không có nhiều do đang giai đoạn giáp vụ. Thời điểm này, giá nội địa đang rất tốt và doanh nghiệp nào cũng muốn tranh thủ mua vào để chuẩn bị cho mùa cao điểm cuối năm. "Sắp tới, Philippines mở cửa nhập khẩu trở lại, giá sẽ tăng. Việc này gần như chắc chắn vì nhu cầu của họ rất cao. Còn việc giá giảm so với cùng kỳ các năm trước là điều không thể tránh khỏi vì đó là xu hướng chung do thế giới đang dư cung", ông Bình giải thích.

CÁC NƯỚC CHÂU PHI TĂNG MUA

Theo ông Nguyễn Vĩnh Trọng, Giám đốc Công ty TNHH Việt Hưng (Đồng Tháp), sau khi sụt giảm trong những ngày đầu tháng 9, mấy ngày qua giá gạo đã tăng trở lại nhờ nhu cầu gia tăng từ các nước châu Phi. "Đầu tháng 9, Philippines tạm ngưng nhập khẩu nên các nhà nhập khẩu khác cũng dừng mua để theo dõi biến động giá cả. Nhưng gần đây, các nước châu Phi đã nhập hàng trở lại vì từ nay đến cuối năm nhu cầu của họ vẫn còn rất cao. Họ duy trì số lượng cố định hằng tháng nên buộc phải quay trở lại thị trường. Thêm một vài tuần nữa, Philippines mở cửa nhập khẩu gạo trở lại thì giá sẽ tăng cao. Thời gian qua công ty chúng tôi vẫn tăng cường mua hàng dự trữ để phục vụ thị trường mùa cao điểm cuối năm", ông Trọng lạc quan.

Ngày 15.9, Hiệp hội Lương thực VN (VFA) cũng cho biết giá gạo thơm tăng 5 USD/tấn lên mức phổ biến từ 445 - 500 USD/tấn, còn gạo Jasmine tăng 2 USD dao động từ 496 - 500 USD/tấn. Trong khi đó, giá gạo trắng 5% tấm của VN là 379 USD/tấn, cao nhất thế giới. So với gạo cùng phẩm cấp của Thái Lan thì gạo VN cao hơn 18 USD và cao hơn Ấn Độ 11 USD/tấn. Trong 8 tháng qua, xuất khẩu gạo của VN sang các nước châu Phi tăng mạnh, cụ thể như thị trường Ghana tăng 44%, đứng thứ 2 sau Philippines và chiếm thị phần gần 12% tổng xuất khẩu gạo của VN. Bờ Biển Ngà đứng thứ 3 với mức tăng trưởng đến 89%, chiếm thị phần gần 11%. Các doanh nghiệp nhận định thị trường Philippines trong những tháng cuối năm 2025 lượng gạo nhập khẩu ước tính lên tới 1 triệu tấn; đồng nghĩa với dư địa của hạt gạo VN trong những tháng cuối năm còn rất lớn và giai đoạn khó khăn hiện tại sẽ sớm kết thúc.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo Philippines vẫn sẽ là nước nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới trong năm 2025 với số lượng đến 4,9 triệu tấn. Trong 7 tháng qua, Philippines cũng là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của VN với thị phần chiếm đến 43%. Vì thế nếu nước này thực hiện ngưng nhập khẩu gạo hoàn toàn trong 60 ngày chỉ là giải pháp tạm thời để giữ giá lúa gạo nội địa trong thời gian thu hoạch rộ trong tháng 9 và 10. Mặt trái của việc này là khả năng gây thiếu hụt nguồn cung đáng kể cho Philippines trong những tháng cuối năm. Ngoài Philippines, các nước châu Phi như Ghana, Bờ Biển Ngà, Kenya... cũng có nhu cầu nhập khẩu gạo cao trong năm 2025 do thời tiết bất lợi. Vì thế về dài hạn, xuất khẩu gạo của VN không có gì đáng lo.