Giá gạo Việt Nam biến động lạ sau lệnh ngưng nhập khẩu của Philippines

Giá gạo trong nước giảm nhẹ sau khi có thông tin Philippines thông báo ngừng nhập khẩu gạo trong 2 tháng, kể từ 1-9

Thương lái lo lắng khi nghe Philippines ngừng nhập khẩu gạo

Ngày 8-8, một số thương lái mua gạo tại ĐBSCL cho biết họ đang rất dè dặt trong việc thu mua gạo của nông dân vì sợ khó khăn đầu ra, thị trường trầm lắng. Điều này khiến giá lúa gạo đảo chiều đi xuống. 

Nguyên nhân chính đến từ thông tin Philippines sẽ cấm nhập khẩu gạo trong hai tháng, bắt đầu từ 1-9. Đây là thị trường số một của gạo Việt Nam, chiếm gần 43% kim ngạch xuất khẩu trong nửa đầu năm 2025, nên thông tin này lập tức tạo ra tâm lý lo ngại. 

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Phước Thành IV (Vĩnh Long), tác động thực tế từ quyết định này không lớn. 

Ông cho rằng đây chủ yếu là phản ứng tâm lý của thị trường. Bởi, trong nhiều năm qua, chính sách nhập khẩu của Philippines thường xuyên thay đổi và doanh nghiệp Việt đã quen ứng phó. 

"Về bản chất, quốc gia này thiếu gạo và vẫn phải nhập khẩu số lượng lớn để bảo đảm an ninh lương thực, chỉ là họ áp dụng những giai đoạn hạn chế nhập nhằm bảo vệ nông dân khi vào vụ thu hoạch" - ông Thành giải thích. 

Theo ông Thành, hiện tại, doanh nghiệp vẫn còn 3 tuần để xuất khẩu gạo sang Philippines nhưng vẫn có rủi ro hàng đến sau ngày 1-9, có thể không thông quan được.

Ông thông tin thêm từ Việt Nam, các lô hàng vận chuyển sang Philippines từ 2-10 ngày, tùy tỉnh gần hay xa nên đa số các hợp đồng đã ký sẽ ưu tiên giao trước, các hợp đồng mới sẽ không kịp.

"Hiện tại, vụ hè thu thu hoạch và tiêu thụ gần hết, vụ tới là hàng gạo đặc sản phục vụ thị trường trong nước, áp lực xuất khẩu không có nhiều" – ông Thành nhận định.

Ngoài yếu tố thị trường, vướng mắc về chính sách thuế GTGT áp dụng từ 1-7 cũng khiến giao dịch chậm lại. Khi mua qua hợp tác xã, doanh nghiệp phải xuất hóa đơn 5% thuế GTGT, trong khi mua trực tiếp từ nông dân thì thuế bằng 0%. 

Điều này tạo ra chênh lệch giá và khiến thương lái, vốn có thể mua trực tiếp từ nông dân, dễ cạnh tranh hơn so với doanh nghiệp.

Giá gạo trắng thường 5% tấm bật tăng

Trong khi đó, website Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) lại đưa tin sau lệnh cấm nhập khẩu gạo của Philippines, giá gạo 5% tấm của Việt Nam tăng 4 USD/tấn, lên 395 USD/tấn trong khi gạo cùng phẩm cấp của Thái Lan, Pakistan, Ấn Độ lại giảm từ 1-6 USD/tấn, còn 362-379 USD/tấn.

Lãnh đạo VFA cho biết 70% gạo của Việt Nam xuất khẩu là gạo thơm, giá hơn 500 USD/tấn. Việt Nam hiện có rất ít thông dụng như trên, chủ yếu là gạo IR50404 nhập từ lúa Campuchia về.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, xuất khẩu gạo của Việt Nam 7 tháng đầu năm đạt 5,5 triệu tấn, tăng 3,1% so với cùng kỳ nên tồn kho của doanh nghiệp không đáng kể.