Tại hội thảo khoa học Tác động của điện khí hóa giao thông tới giải quyết ô nhiễm không khí ở Việt Nam do Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Đại học VinUni tổ chức sáng 5/9, ông Phạm Hồng Quân, đại diện Cục Môi trường, cho biết cơ quan này đang triển khai nhiều biện pháp cấp bách để kiểm soát ô nhiễm không khí trong mùa cao điểm sắp tới.

Cụ thể, Cục Môi trường đang phối hợp với Cục Viễn thám quốc gia sử dụng thiết bị bay không người lái theo dõi tình trạng đốt rơm rạ tại vùng ven đô và phát tán bụi từ công trường xây dựng lớn ở Hà Nội. Kết quả được chuyển ngay cho chính quyền địa phương để xử lý và công bố trên phương tiện thông tin đại chúng.

Để thực hiện việc này, hiện Cục Viễn thám quốc gia xin giấy phép bay và dự kiến sử dụng hai máy bay không người lái giám sát điểm phát thải trọng điểm về đốt rơm rạ, xây dựng, giao thông, công nghiệp trong tháng 9-10. Các điểm giám sát cụ thể sẽ được công bố khi giấy phép bay được cơ quan có thẩm quyền cấp.

Cùng với đó, Cục Môi trường đang triển khai vận hành thử 125 bộ thiết bị cảm biến không khí tại Hà Nội, Hà Nam, Ninh Bình. Trong đó 65% đặt tại xã phường, 20% đặt tại trục giao thông, 15% đặt tại khu công nghiệp.

Cơ quan này cũng đang lắp bổ sung 32 thiết bị và 4 trạm tự động. "Mạng lưới này sẽ đưa ra dự báo mức độ ô nhiễm không khí trước hai ngày, cập nhật vào 17h hàng ngày", ông Quân nói và thêm đây là giải pháp cấp bách bên cạnh việc xây dựng kế hoạch hành động quốc gia về ô nhiễm không khí giai đoạn 2025-2030.

Một trong các giải pháp cải thiện chất lượng không khí đang được thực hiện là kiểm soát khí thải phương tiện giao thông. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết hiện dự thảo Quy chuẩn khí thải xe môtô, xe gắn máy được lấy ý kiến tại Bộ Khoa học và Công nghệ. Sau khi có kết quả, dự thảo tiếp tục được lấy ý kiến nhân dân. Quy chuẩn với bốn mức phát thải dự kiến được ban hành trong năm nay.

Tại dự thảo hồi tháng 5, dự kiến việc kiểm định khí thải xe máy thực hiện từ 1/7/2027, từ 1/1/2030 tất cả xe máy phải đạt mức hai trở lên. Tại Hà Nội, các phương tiện sẽ thuân thủ theo quy định về vùng phát thải thấp.

Theo Cục Môi trường, mức độ ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn đang gia tăng, đặc biệt là cuối năm 2024 khi số ngày có chất lượng không khí tốt chỉ chiếm 22% tổng số ngày trong năm, có những ngày chỉ số AQI lên 246. Riêng chỉ số bụi mịn PM 2.5 ở hầu hết điểm đo vượt quy chuẩn, trong đó tại Hà Nội cả ba điểm 556 Nguyễn Văn Cừ, Nhân Chính, Đại học Bách khoa Hà Nội đều vượt quy chuẩn gần hai lần.

Theo quy luật, thời điểm các tháng cuối và đầu năm khi điều kiện về khí tượng như gió, nhiệt độ không thuận lợi cho việc khuếch tán bụi thì mức độ ô nhiễm không khí, đặc biệt ở miền Bắc sẽ gia tăng.

Gia Chính