Đột quỵ trẻ hóa - Báo động dành cho thế hệ 8X, 9X

Không còn là căn bệnh của người già, đột quỵ đang gia tăng thế hệ 8X, 9X. Áp lực công việc, lối sống thiếu khoa học và thói quen hiện đại đang khiến nhiều người trẻ rơi vào nhóm nguy cơ cao, đặt ra yêu cầu cấp thiết về tầm soát sớm.

Anh Hoàng Long, 38 tuổi, lập trình viên ở TP.HCM, sau nhiều đêm thức trắng chạy dự án, bất ngờ thấy tay trái yếu đi, miệng méo. Nhờ cấp cứu kịp thời, anh qua cơn nguy kịch nhưng phải kiên trì phục hồi chức năng. Trường hợp của anh Long không còn cá biệt, bởi 5 năm trở lại đây, các ca đột quỵ ở người dưới 50 tuổi đang gia tăng đáng lo ngại.

Đột quỵ trẻ hóa do stress và lối sống hiện đại

Theo thống kê của Bộ Y tế, Việt Nam mỗi năm ghi nhận khoảng 200.000 ca đột quỵ, và tỷ lệ người trẻ tuổi mắc bệnh đang tăng trung bình khoảng 2% mỗi năm, trong đó nam giới cao gấp 4 lần nữ giới. Đáng chú ý, có tới gần 1/3 tổng số ca đột quỵ là người trẻ và trung niên.

Theo Tổ chức Đột quỵ Thế giới (World Stroke Organization - WSO), khoảng 16% ca đột quỵ mới mỗi năm trên toàn cầu xảy ra ở người từ 15 đến 49 tuổi. Đáng chú ý, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng gần 1/3 ca đột quỵ ở người trẻ không xuất phát từ các yếu tố truyền thống như tăng huyết áp hay đái tháo đường. Thay vào đó, căng thẳng tâm lý (stress) kéo dài, rối loạn giấc ngủ, chế độ ăn uống thất thường và ít vận động đang nổi lên như nguyên nhân chính.

Những dấu hiệu sớm thường bị bỏ qua ở người trẻ bao gồm: tê tay chân thoáng qua, nhức đầu dữ dội bất thường, méo miệng khi cười, nhìn mờ đột ngột hoặc nói ngọng tạm thời. Nếu được nhận diện và xử trí kịp thời, người bệnh có thể tránh được hậu quả nặng nề.

Tầm soát sớm - "Chìa khóa vàng" cho nhóm nguy cơ cao

Ghi nhận tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long, có đến 30% bệnh nhân đột quỵ được tiếp nhận điều trị là dưới 50 tuổi, một con số đáng báo động, chứng tỏ đột quỵ đang ngày càng "trẻ hóa", đe dọa trực tiếp nhóm tuổi lao động.

BS.CKII Nguyễn Hữu Thái - Trưởng khoa Nội Tim mạch - Can thiệp nội mạch, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long cho biết: "Căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ, hút thuốc, lạm dụng rượu bia, lối sống ít vận động… đang khiến nhiều người trẻ rơi vào nhóm nguy cơ mà không hề hay biết".

Trong bối cảnh này, tầm soát sớm là giải pháp then chốt, đặc biệt đối với những người mang yếu tố nguy cơ như thường xuyên căng thẳng, có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, thừa cân, hút thuốc lá. Chủ động tầm soát không chỉ giúp phát hiện bất thường tiềm ẩn mà còn mở ra cơ hội can thiệp và thay đổi lối sống kịp thời, ngăn chặn nguy cơ đột quỵ ngay từ giai đoạn sớm.

Việc tầm soát đột quỵ nên bắt đầu từ những bước cơ bản như khám lâm sàng và xét nghiệm máu. "Dựa trên kết quả ban đầu, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp tầm soát chuyên sâu phù hợp. Việc phát hiện sớm mảng xơ vữa hay bất thường mạch máu nhỏ giúp chúng ta can thiệp kịp thời, thay đổi lối sống và ngăn chặn đột quỵ," bác sĩ nhấn mạnh.

Hiện nay, các kỹ thuật hiện đại như chụp cộng hưởng từ (MRI) não đã trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp phát hiện sớm những bất thường tiềm ẩn. Trong một số tình huống cụ thể, bác sĩ cũng có thể chỉ định chụp CT mạch máu não (CTA) để đánh giá hệ thống mạch máu nhanh chóng và chi tiết hơn. Việc lựa chọn kỹ thuật nào sẽ được cá thể hóa, tùy thuộc tình trạng và nhu cầu của từng người bệnh.

Bên cạnh tầm soát, việc lựa chọn cơ sở điều trị uy tín, đạt chuẩn quốc tế là yếu tố sống còn. Tại Việt Nam, hai đơn vị đột quỵ của Hoàn Mỹ - Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn và Hoàn Mỹ Cửu Long - đã được WSO trao Chứng nhận Vàng (Gold Status), khẳng định năng lực đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế khắt khe về thời gian cấp cứu và quy trình điều trị.

Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn hiện nằm trong nhóm 5% trung tâm đột quỵ hàng đầu toàn cầu, với đội ngũ chuyên gia nội - ngoại thần kinh giàu kinh nghiệm. Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long là địa chỉ hàng đầu tại Đồng bằng sông Cửu Long, nổi bật cả ở cấp cứu, can thiệp lẫn phục hồi toàn diện, giúp bệnh nhân sớm trở lại cuộc sống.

Để đáp ứng nhu cầu bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ, nhiều cơ sở khác của Hoàn Mỹ cũng triển khai gói tầm soát chuyên biệt. Bệnh viện Hoàn Mỹ Thủ Đức cung cấp gói chuyên sâu với MRI mạch não kết hợp khám nội thần kinh, phù hợp người trẻ làm việc cường độ cao. Bệnh viện Thuận Mỹ TDM triển khai gói khám tầm soát đột quỵ, đánh giá đồng thời nguy cơ tắc hẹp mạch máu và phát hiện rối loạn nhịp. Hoàn Mỹ Minh Hải cung cấp gói tầm soát toàn diện, kết hợp xét nghiệm chuyên sâu, chẩn đoán hình ảnh và tư vấn chuyên gia.

Đột quỵ không báo trước, đặc biệt ở người trẻ đang cuốn vào nhịp sống gấp gáp. Đừng đợi cơ thể lên tiếng bằng những tín hiệu muộn màng. Chủ động tầm soát, khám định kỳ và thay đổi lối sống chính là cách bảo vệ sức khỏe, tương lai và cả những người thân yêu.