Đột phá dạy và học tiếng Anh bằng AI và công nghệ

Năm học 2025 - 2026, việc học tiếng Anh tại TP.HCM sẽ có những đột phá mới bằng cách áp dụng AI và công nghệ. Đáp ứng định hướng đột phá này như thế nào?

Áp dụng AI sâu rộng

Ngày 20.8, Sở GD-ĐT TP.HCM tổng kết năm học 2024-2025 và triển khai nhiệm vụ năm học mới 2025-2026 đối với bậc phổ thông.

Phát biểu tại buổi tổng kết, lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết năm học 2025-2026, TP.HCM sẽ ứng dụng công nghệ thông tin, tích hợp sâu rộng AI, thực tế ảo (VR/AR) vào quá trình dạy và học tiếng Anh trên nền tảng học tập trực tuyến, tạo môi trường học tập cá nhân hóa. Điều này nhằm từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Đây là một trong những giải pháp nhằm thực hiện Kết luận 91- KL/TW ngày 12.8.2024 của Bộ Chính trị và Quyết định 1600/QĐ-TTg ngày 19.12.2024 của Thủ tướng Chính phủ.

Dựa trên thực tế của các trường học tại TP.HCM, quyết định này là hết sức tham vọng nhưng lại rất cần thiết trong thời điểm này.

Trước đó, khảo sát 11.000 học sinh về sự sẵn sàng sử dụng AI trong nhà trường của Viện Khoa học giáo dục Việt Nam cũng cho thấy về mức độ ủng hộ sử dụng, 21,19% học sinh hoàn toàn đồng ý; 40,85% đồng ý và 36,35% đang phân vân. Tỷ lệ không đồng ý rất thấp. Trong đó, nam sinh có xu hướng ủng hộ nhiều hơn nữ sinh. Về mục đích sử dụng, 31,39% học sinh sử dụng AI cho việc học ở trường; 54,12% sử dụng AI tự học.

Tuy nhiên, có một số liệu từ khảo sát rất đáng suy nghĩ. Đó là phần lớn học sinh tiếp cận AI qua truyền thông, chiếm tới 77,5%; còn qua thầy cô và nhà trường chỉ 28,14%... Điều này cho thấy sự cần thiết của việc triển khai AI vào trong nhà trường đi cùng với những phương pháp áp dụng khoa học và phù hợp.

Dựa vào đơn vị hỗ trợ?

Có thể nói định hướng của Sở GD-ĐT TP.HCM là hết sức đúng đắn và cần thiết. Tuy nhiên, song song với việc đào tạo và hỗ trợ phát triển năng lực AI cho đội ngũ giáo viên và học sinh cũng cần đi kèm với những nguồn lực từ bên ngoài của các đơn vị có thế mạnh trong việc áp dụng AI trong giáo dục.

Chẳng hạn, trong các đơn vị đang dạy Toán và Khoa học bằng tiếng Anh trong các trường phổ thông tại TP.HCM hiện nay, iSMART là đơn vị có quá trình áp dụng công nghệ vào việc dạy và học lâu dài và sâu rộng. Năm 2011, khi khái niệm áp dụng công nghệ vào giáo dục vẫn còn rất xa vời với đông đảo trường học tại Việt Nam, những người lãnh đạo của đơn vị này đã nghĩ đến viễn cảnh của 10 năm sau, nơi công nghệ hiện diện trong mọi ngõ ngách của lớp học.

Trong hơn một thập kỷ, iSMART đã kiên trì xây dựng một hệ sinh thái giáo dục công nghệ toàn diện, với sự đầu tư nghiêm túc và bài bản cho từng giải pháp. Từ nền tảng số hóa nội dung học tập đến các mô hình lớp học hiện đại, tất cả đều được phát triển hướng tới mục tiêu gắn kết công nghệ với sư phạm. Đến nay, hệ sinh thái ấy đã được nâng tầm khi tích hợp AI, tạo nên một cấu trúc vận hành liền mạch, nơi nội dung, công nghệ, dữ liệu và phương pháp giảng dạy thống nhất và bổ trợ cho nhau.

Theo thầy Ernesto Bombarda, giáo viên tại iSMART, nền tảng áp dụng công nghệ vào giáo dục của iSMART giúp tăng mức độ tương tác vượt xa những gì một bài học chỉ dựa vào sách giáo khoa có thể làm được. Nó mang đến cho giáo viên nhiều công cụ đa dạng hơn - như quiz, mô phỏng, bài tập kéo-thả, khảo sát và trò chơi - để giáo viên có thể thiết kế hoạt động phù hợp với mục tiêu bài học và nhu cầu của học sinh. Sự kết hợp giữa hình ảnh, âm thanh, vận động và chữ viết hỗ trợ nhiều kiểu học khác nhau: thị giác, thính giác, vận động và đọc/viết, đồng thời khuyến khích cả những học sinh thụ động tham gia tích cực hơn.

"Công nghệ đang thay đổi giáo dục bằng cách khiến nó trở nên dễ tiếp cận và hấp dẫn hơn bao giờ hết. Các công cụ tương tác và nền tảng số mang bài học đến gần học sinh theo những cách mà sách giáo khoa không thể làm được, giúp các em nắm bắt cả khái niệm cơ bản lẫn kiến thức nâng cao qua hình ảnh trực quan, chuyển động và tương tác. Điều này khiến những nội dung khó trở nên dễ hiểu và đáng nhớ hơn. Đồng thời, công nghệ cũng định hình lại trải nghiệm học tập. Các bài học trò chơi hóa và nội dung tương tác thúc đẩy học sinh tham gia tích cực, khuyến khích tinh thần hợp tác và kỹ năng giải quyết vấn đề vượt ra ngoài phạm vi học thuật", thầy Ernesto Bombarda chia sẻ.

Nếu như ở một số nơi, việc ứng dụng công nghệ mới chỉ dừng ở mức hỗ trợ một vài khâu dạy học, thì tại iSMART, công nghệ, đặc biệt là AI, đã được tích hợp để mang lại giá trị thiết thực cho học sinh và giáo viên. Hệ thống quản lý học tập (LMS) được đấu nối đồng bộ với các bài giảng số, giúp mỗi học sinh có một tài khoản cá nhân, tự đăng nhập để làm bài tập, kiểm tra, nhận phản hồi ngay tức thì.

Ở chiều ngược lại, công nghệ cũng trở thành "cánh tay nối dài" cho giáo viên. Thay vì dành nhiều thời gian cho việc chấm bài hay nhập điểm, giáo viên có ngay dữ liệu trực quan về tiến trình của từng học sinh, biết em nào cần bổ trợ, em nào đã vượt chuẩn, để điều chỉnh phương pháp kịp thời. Sự hỗ trợ ấy không thay thế vai trò sư phạm, mà giúp thầy cô có nhiều thời gian hơn cho việc tương tác, khơi gợi hứng thú học tập và đồng hành cá nhân hóa.

Định hướng đúng đắn, cách triển khai phù hợp, tận dụng được các nguồn lực bên trong và bên ngoài nhà trường, việc ứng dụng công nghệ và AI vào giáo dục tại TP.HCM chắc chắn sẽ thành công và trở thành địa phương đột phá trong cả nước.