Doanh nhân gốc Trung bỏ học, sáng lập hai công ty smartphone

Sinh tại Bắc Kinh năm 1989, Carl Pei là con đầu lòng trong một đại gia đình có cha mẹ đều là nhà nghiên cứu bệnh Alzheimer. "Tôi rất may mắn, giống như con cưng của mọi người. Họ rất hay mua quà cho tôi", Pei nhớ lại.

Năm 1993, cha Pei chuyển đến Mỹ để theo đuổi công việc nghiên cứu. Một năm sau, Pei và mẹ cũng chuyển theo. Tuy nhiên, gia đình gặp nhiều khó khăn khi Pei bị bắt nạt ở trường còn cha mẹ chật vật về tài chính. "Chúng tôi bắt đầu từ con số không ở một đất nước mới. Hồi đó Trung Quốc rất nghèo nên chúng tôi chẳng có nhiều tiền", ông chia sẻ với Mint.

Ba năm sau, gia đình ông trải qua một sự thay đổi văn hóa khác khi chuyển đến Stockholm (Thụy Điển), nơi ông cảm thấy được đối xử bình đẳng hơn.

Mọi chuyện bắt đầu khi một giáo viên ở trường dạy Pei về HTML. Trong khi những người khác tạo ra website đơn giản với ảnh động GIF và dịch vụ lưu trữ web GeoCities, Pei lập trang web đầu tiên khi mới 12 tuổi, giúp chỉ dẫn người chơi vượt qua trò Pokémon. Ông lấy các bản hướng dẫn tiếng Nhật, dịch chúng nhờ công cụ tìm kiếm AltaVista rồi biên tập lại.

Pei cũng được truyền cảm hứng từ cuộc cách mạng công nghệ tiêu dùng diễn ra chóng mặt thời đi học, là học sinh đầu tiên trong trường mua iPod khi mẫu máy nghe nhạc này ra mắt. Trong số bạn bè, ông cũng sở hữu iPhone sớm nhất và là người đầu tiên tham gia YouTube, Facebook, Twitter. "Tôi thường tiếp nhận mọi thứ rất sớm. Khi còn nhỏ, tôi cảm thấy mọi thứ liên tục cải tiến, khiến tôi lạc quan rằng tương lai sẽ còn tốt đẹp hơn nhiều", ông nói.

Đây cũng là giai đoạn thú vị của Internet khi Sergey Brin và Larry Page bắt đầu dự án Google, Internet Archive được thành lập, Sony tham gia thị trường máy tính cá nhân bằng việc phát hành Vaio và định dạng tệp PNG ra đời.

Tham vọng kinh doanh

Pei mong muốn kiếm tiền từ sớm. "Tôi có một khao khát mãnh liệt là kiếm tiền", ông chia sẻ.

Dù xa quê hương, ông luôn tò mò về kinh tế Trung Quốc. Ông đọc báo và biết đất nước đang phát triển chóng mặt. Năm 15 tuổi, sau khi tốt nghiệp trung học, ông tới tỉnh Quảng Đông, một trung tâm sản xuất thiết bị điện tử và viễn thông của Trung Quốc, để khám phá thị trường.

"Tôi đến ATM rút tiền (kiếm được từ quảng cáo trên website), bỏ đống tiền vào túi và tới chợ máy tính để mặc cả đồ điện tử rồi tạo trang sản phẩm", Pei kể lại. "Chúng tôi bắt đầu bán hàng trên phiên bản Thụy Điển của eBay, sau đó là chính eBay - bán hàng sang Mỹ và châu Âu".

Dù vậy, cha mẹ Pei không tin đó là "công việc thực sự" mà muốn ông hoàn thành việc học. Pei trở về Thụy Điển, đăng ký học Trường Kinh tế Stockholm (2008-2011), nhưng nhanh chóng thấy thất vọng. "Chúng tôi chỉ học những môn cũ như kinh tế vĩ mô, kinh tế vi mô, thống kê... Trong ba năm ở đó, tôi không được dạy về thương mại điện tử hay giao dịch toàn cầu", ông nói. Pei qua tất cả các môn, nhưng không làm luận văn để nhận bằng tốt nghiệp. Do đó, hồ sơ LinkedIn của ông ghi là bỏ học đại học.

Sáng lập OnePlus

Năm 2010, khi đang học đại học, Pei làm cho Nokia khoảng ba tháng. Trong thời gian này, ông xây dựng một diễn đàn toàn cầu dành cho người hâm mộ hãng điện thoại Meizu, thu hút 70.000 người tham gia. Diễn đàn được chi nhánh công ty tại Hong Kong chú ý và đến 2011, ông được mời làm trong nhóm marketing.

Năm 2012, Pei gia nhập Oppo, trở thành giám đốc thị trường quốc tế, làm việc trực tiếp dưới quyền Pete Lau. Khoảng một năm sau, ông cùng Lau thành lập công ty điện tử tiêu dùng OnePlus tại Quảng Đông nhằm đối đầu với mô hình kinh doanh hoàn toàn trực tuyến của Xiaomi khi đó. Trong khi Oppo theo đuổi mô hình phân phối truyền thống, sản phẩm của OnePlus sẽ được phân phối trên Internet. Cả hai công ty đều thuộc sở hữu của tập đoàn BBK Electronics.

Thiết bị đầu tiên của OnePlus là điện thoại thông minh OnePlus One thành công nhanh chóng, bán được gần một triệu chiếc năm 2014, vượt xa mục tiêu ban đầu là 50.000. Năm 2015, Pei tiếp tục thu hút sự chú ý khi công bố OnePlus 2 thông qua video thực tế ảo trên YouTube. OnePlus dần trở thành nhà sản xuất điện thoại hàng đầu với những chiếc smartphone chất lượng cao, giá rẻ.

"OnePlus là công việc thực sự đầu tiên của tôi. Tôi rất may mắn. Ở đó có văn hóa sản phẩm tuyệt vời. Chúng tôi luôn nói điều quan trọng nhất là sản phẩm tốt. Ngay cả khi mọi chuyện không suôn sẻ, ưu tiên số một vẫn là tập trung tạo ra sản phẩm tốt hơn. Đó là bài học vô cùng quý giá", ông chia sẻ.

Sáng lập Nothing

Dù ca ngợi OnePlus, Pei cảm thấy không thể tạo ra đột phá lớn nếu tiếp tục ở lại. Ông thừa nhận việc rời công ty rất khó khăn và phải suy nghĩ rất lâu. "Tôi muốn thử thay đổi thế giới theo cách mình hình dung, không bị ràng buộc bởi một tổ chức lớn hơn, không bị công ty mẹ chỉ đạo phải làm gì", ông nói trên Medium.

Pei được truyền cảm hứng sau khi nghe tỷ phú Jack Ma phát biểu rằng ở độ tuổi 20 nên tìm một người để học hỏi, còn độ tuổi 30 nên tự mình thử sức. Lúc đó, ông đã 30 tuổi và không còn nhiều thời gian. "Sinh nhật lần thứ 31 của tôi cũng là ngày cuối tại OnePlus. Điều đó giống như một món quà sinh nhật cho chính mình", ông kể lại.

Ban đầu, Pei dự định du lịch vòng quanh thế giới nửa năm, nhưng sau một tuần đã thấy chán. Ông quyết định bắt đầu kế hoạch tiếp theo sớm hơn. Tháng 1/2021, Pei đồng sáng lập công ty điện tử tiêu dùng Nothing, với mục tiêu mang đến làn gió mới, "xóa bỏ rào cản giữa con người và công nghệ để tạo tương lai kỹ thuật số liền mạch".

Sản phẩm đầu tiên của công ty là tai nghe không dây Nothing Ear (1), trình làng ngày 27/7/2021. Theo Phone Arena, mẫu tai nghe này được đánh giá hấp dẫn với thiết kế độc đáo. Smartphone đầu tiên Nothing Phone (1) ra mắt ngày 23/3/2022 nhận được nhiều lời khen về thiết kế sáng tạo, hệ thống đèn glyph ấn tượng, màn hình tốt và giá hợp lý. Máy gặp một số vấn đề về thời lượng pin và chất lượng camera, nhưng các bản cập nhật phần mềm đã giúp cải thiện vấn đề.

Theo Business Insider, Nothing hiện có khoảng 900 nhân viên và đang trên đà đạt doanh thu một tỷ USD năm nay. Dù smartphone là lĩnh vực khó với startup và nhiều công ty thất bại, Pei cho rằng có thể mình đã tìm ra cách.

"Người dùng của chúng tôi rất trẻ", Pei nói trên podcast Access của Alex Heath giữa tháng 10. "Được mọi người trên thế giới ưa chuộng ngay từ đầu là điều gần như bất khả thi, nên chúng tôi phải chọn hướng đi riêng". Nothing nhận thấy sản phẩm của họ phù hợp với người tiêu dùng trẻ tuổi, muốn trở nên khác biệt và có bản sắc riêng khi lựa chọn thiết bị. Do đó, công ty tập trung vào Gen Z.

Pei cho biết, Nothing có một phương châm đơn giản: "Nếu bạn chỉ làm công việc giống như mọi người khác thì chẳng có gì vui cả. Với chúng tôi, sự sáng tạo cực kỳ quan trọng".

Thu Thảo tổng hợp