Ấn Độ tố Mỹ và EU 'tiêu chuẩn kép' trong thương mại với Nga

Bị đe dọa áp thuế vì mua dầu từ Nga, Ấn Độ phản công mạnh mẽ, tố ngược Mỹ và EU vẫn nhập khí đốt, uranium và phân bón từ Moscow giữa lúc chiến sự chưa hạ nhiệt.

Tàu chở dầu thô SCF Surgut, thuộc sở hữu của tập đoàn vận tải biển hàng đầu Nga Sovcomflot, di chuyển qua eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 4/4.

Bộ Ngoại giao Ấn Độ hôm 4/8 ra tuyên bố, nhấn mạnh rằng: “Thật đáng lưu ý khi chính những quốc gia chỉ trích Ấn Độ lại tiếp tục duy trì hoạt động thương mại với Nga. Việc đơn phương nhắm vào Ấn Độ là vô lý”.

Theo tuyên bố này, EU đã giao thương với Nga tổng cộng 67,5 tỷ euro (tương đương 78 tỷ USD) trong năm 2024, trong đó có khối lượng nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) đạt mức kỷ lục 16,5 triệu tấn. Trong khi đó, Mỹ vẫn tiếp tục nhập khẩu uranium hexafluoride từ Nga để phục vụ ngành công nghiệp hạt nhân, cùng với các mặt hàng như palladium, phân bón và hóa chất. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Ấn Độ không tiết lộ nguồn gốc cụ thể của các số liệu trên.

Tuyên bố được đưa ra chỉ một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ áp thuế bổ sung lên hàng hóa Ấn Độ nhằm phản đối việc New Delhi tiếp tục mua dầu Nga - động thái khiến căng thẳng thương mại giữa hai nước thêm phần leo thang.

Trong một động thái hiếm hoi thể hiện sự đồng thuận, cả đảng cầm quyền Bharatiya Janata (BJP) của Thủ tướng Narendra Modi và đảng đối lập Quốc Đại (Congress) đều lên tiếng phản đối gay gắt phát biểu của ông Trump.

“Những lời lẽ miệt thị của ông Trump là sự xúc phạm tới lòng tự tôn và phẩm giá của người dân Ấn Độ”, nghị sĩ Manish Tewari, lãnh đạo đảng Quốc Đại, nhấn mạnh. “Đã đến lúc chúng ta phải thẳng thắn phản ứng với sự bắt nạt và áp đặt liên tục này”.

Rạn nứt trong quan hệ Ấn Độ - Mỹ bất ngờ sâu sắc hơn kể từ ngày 31/7, khi Tổng thống Trump tuyên bố áp mức thuế 25% đối với hàng hóa xuất khẩu từ Ấn Độ và lần đầu tiên đưa ra đe dọa mơ hồ về việc trừng phạt nước này vì tiếp tục mua dầu Nga.

Ấn Độ hiện là một trong những khách hàng lớn nhất của dầu Nga, với mức nhập khẩu trung bình khoảng 1,75 triệu thùng/ngày trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 6/2025 - tăng 1% so với cùng kỳ năm trước.

Công ty lọc dầu Nayara Energy - một trong những nhà nhập khẩu dầu Nga lớn nhất tại Ấn Độ, với phần lớn cổ phần thuộc sở hữu của các tập đoàn Nga bao gồm Rosneft, đã trở thành mục tiêu của các lệnh trừng phạt mới của EU nhằm vào ngành năng lượng Nga hồi tháng 7.

Ấn Độ tái khẳng định lập trường không ủng hộ bất kỳ lệnh trừng phạt đơn phương nào từ phía EU, cho rằng điều đó đi ngược lại nguyên tắc thương mại công bằng.

Các chuyên gia thương mại cảnh báo rằng đòn áp thuế mới từ Mỹ có thể giáng đòn mạnh vào nền kinh tế Ấn Độ. Ông Ajay Srivastava, chuyên gia tại Sáng kiến Nghiên cứu Thương mại Toàn cầu (New Delhi), dự báo kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Ấn Độ sang Mỹ trong năm tài chính hiện tại (kết thúc ngày 31/3/2026) sẽ giảm 30%, còn khoảng 60,6 tỷ USD so với 86,5 tỷ USD của năm tài chính trước. Hiện cả Đại sứ quán Mỹ và phái đoàn EU tại New Delhi đều chưa đưa ra phản hồi chính thức.Lý giải vận mệnh của các nền kinh tếMục Thế giới giới thiệu cuốn “Quốc gia thăng trầm: Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế” được NXB Thế giới cho ra mắt vào năm 2018. Tác phẩm làm rõ sự phát triển và đi xuống của nền kinh tế thế giới từ cuối thập niên 1990 đến đầu những năm 2000. Cuốn sách vạch ra 10 quy luật để nhận diện về chu kỳ kinh tế dẫn đến vận mệnh tăng trưởng hay suy thoái của một quốc gia.> Độc giả có thể xem thêm tại đây.