Đi ăn bánh tráng nhúng đường

Tại TP Đà Nẵng vẫn còn sót lại lò đường mía truyền thống, đây cũng là địa điểm thu hút đông đảo người dân, du khách đến tham quan, thưởng thức món ăn đặc sản tại lò đường.

Ở xã Quế Mỹ, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam (nay là xã Quế Sơn Trung, TP Đà Nẵng) vẫn còn đỏ lửa lò đường mía truyền thống, chắt chiu những giọt đường thủ công, tinh túy gửi đi muôn nơi.

Lò đường của ông Nguyễn Đình Hai (72 tuổi, trú xã Quế Sơn Trung, TP Đà Nẵng) đã có hàng chục năm đỏ lửa. Dù trải qua nhiều thăng trầm, đôi lúc lò đường tạm nghỉ nhưng hiện nay vẫn mở cửa phục vụ người dân mỗi độ cây mía vào mùa.

Trước đây, tại xã Quế Sơn Trung có hàng chục lò nấu đường nhưng hiện nay lò đường của ông Hai là lò đường hiếm hoi còn sót lại của vùng.

Lò đường hoạt động bắt đầu từ tháng 4 âm lịch đến khi người dân hết mía. Diện tích canh tác mía trên địa bàn đang dần thu hẹp, vì vậy lò đường của ông Hai chỉ thường hoạt động vào cuối tuần, nhằm phục vụ du khách đến tham quan và thưởng thức món ăn đã in sâu vào ký ức của nhiều người - món bánh tráng nhúng đường non.

Bánh tráng nhúng đường là món ăn dùng bánh tráng nướng vàng nhúng ngập trong thứ nước đường non sánh mịn trong quá trình nấu đường tán.

Để có được nước đường non ấy phải trải qua nhiều công đoạn. Đầu tiên, mía được ép lấy nước. Nước cốt mía được đem nấu ở nhiều chảo lớn nối tiếp nhau.

Càng về các chảo sau, đường càng sánh, ở chảo đường cuối cùng là loại nước đường dùng để nhúng bánh tráng và chiết rót làm đường tán.

Trong khi nấu, người thợ liên tục múc, khuấy, đảo để đường nhanh sánh lại. Khi đường đã đạt đến độ sánh nhất định, mà những người dân trong nghề thường gọi "tới đường", cũng là lúc những chiếc bánh tráng được "tắm mình" trong dòng đường ngọt ngào, thơm lừng.

Ông Nguyễn Đình Hai chia sẻ: "Chúng tôi cố gắng làm là để giữ gìn nghề truyền thống của quê hương. Nhiều khách phương xa đến, họ rất bất ngờ và thích thú khi bây giờ vẫn còn tồn tại lò đường. Vì vậy chúng tôi gìn giữ để mọi người được tham quan, tìm hiểu và ôn lại ký ức ngày xưa".

Với nhiều người, món bánh tráng nhúng đường non là thức quà quê gợi cho họ về những ngày tháng còn khốn khó. Món ăn này đã gắn bó với nhiều đứa trẻ vùng đất nghèo, để khi lớn lên, hương vị ngọt ngào ấy vẫn theo họ đến những vùng đất mới đầy hoài niệm.

Những ngày cuối tuần, lò đường mía của ông Hai tấp nập người ra vào, đa số là khách vãng lai tìm đến để trải nghiệm, tham quan và thưởng thức món bánh tráng nhúng đường non.

Lặn lội hàng chục km, ông Phạm Như Tuấn (65 tuổi) tìm đến lò đường với mong muốn tìm lại ký ức ngày xưa cũ của mình.

"Tôi già rồi, ăn uống không bao nhiêu, nhưng mong xuống lò đường để xem lại quy trình nấu đường truyền thống của cha ông ta. Hơn nữa là để thưởng thức món bánh tráng đường, món ăn đã gắn bó với tuổi thơ những đứa trẻ nghèo xứ Quảng", ông Tuấn nói.

Đối với ông Nguyễn Đức Thiệt (55 tuổi), bánh tráng đường là món ăn tuổi thơ mà ông nhung nhớ, khi biết tại xã Quế Sơn Trung còn tồn tại lò đường mía, ông đã đi 40km để tìm tới lò đường.

"Hương vị ngọt ngào của bánh tráng đường đã theo cả tuổi thơ của tôi. Giờ đây được thưởng thức lại, hình ảnh nghèo khó nhưng đầy niềm vui ngày xưa ùa về. Ăn bánh tráng như ăn cả ký ức vào lòng", ông Thiệt chia sẻ.