Đảng mới của Elon Musk có thể xoay chuyển cuộc chơi 2026

Theo nhận định từ các chiến lược gia Dân chủ, "Đảng nước Mỹ" của tỷ phú Elon Musk có thể hút bớt cử tri bảo thủ, khiến phe Cộng hòa thêm chật vật ở các bang chiến địa.

Đảng dân chủ cho rằng đảng mới của Musk có thể làm tổn hại đến phe Cộng hòa nhiều hơn, khi thu hút lượng lớn cử tri bảo thủ bất mãn. Ảnh: Reuters.

Khi Elon Musk úp mở kế hoạch thành lập một chính đảng mới mang tên “Đảng nước Mỹ", giới phân tích chính trị lập tức nhận định đây có thể là “nhân tố gây nhiễu” lớn nhất với đảng Cộng hòa trong kỳ bầu cử giữa kỳ sắp tới.

Với ảnh hưởng và tài lực vượt trội, Musk không giống các đảng thứ ba như đảng Xanh hay đảng Tự do - những cái tên vốn hiếm khi gây đột biến trong bầu cử Mỹ, Politico cho biết.

Phe Dân chủ hân hoan

Theo Chủ tịch đảng Dân chủ bang Michigan, ông Curtis Hertel, việc Musk rút sự ủng hộ khỏi phe Cộng hòa và lập đảng riêng có thể vô tình tạo lợi thế lớn cho phe Dân chủ.

“Tôi cho rằng điều này sẽ giúp Dân chủ củng cố thêm vị thế vốn đã thuận lợi trước thềm bầu cử giữa kỳ năm 2026”, ông nói.

Trong chiến dịch bầu cử năm 2024, Elon Musk từng chi hàng trăm triệu USD để hỗ trợ ông Trump cùng nhiều ứng viên Cộng hòa. Tuy nhiên, sau khi xảy ra bất đồng với ông Trump, Musk đã công khai kêu gọi “lật đổ” các nghị sĩ Cộng hòa từng bỏ phiếu ủng hộ dự luật "to, đẹp" - một trong những di sản lập pháp lớn của ông Trump. Đồng thời, ông tuyên bố đang lên kế hoạch thành lập chính đảng riêng.

Tuy ý tưởng này vẫn còn nằm trên giấy và chưa có bước đi chính thức nào, các cuộc thăm dò gần đây cho thấy ảnh hưởng của nó không hề nhỏ.

Elon Musk đội một chiếc mũ hình phô mai khi phát biểu tại một cuộc mít tinh ở Green Bay, Wisconsin vào ngày 30/3. Ảnh: Reuters

Khảo sát từ Trường Luật Đại học Marquette chỉ ra rằng 40% cử tri Cộng hòa cho biết họ “có thể” hoặc “rất có thể” sẽ ủng hộ ứng viên từ “Đảng nước Mỹ” của Musk - một tỷ lệ cao gấp đôi so với tỷ lệ cử tri Dân chủ.

Ứng viên Dân chủ Christina Bohannan - người sẽ tái đấu với Hạ nghị sĩ Cộng hòa Mariannette Miller-Meeks tại bang Iowa - nhận định rằng chỉ một thay đổi nhỏ cũng có thể đảo chiều cuộc chơi. Cuộc đua giữa hai người vào năm 2024 từng chỉ cách nhau 799 phiếu trên tổng số hơn 413.000 phiếu bầu.

“Chỉ cần có thêm một ứng viên thứ ba, cục diện có thể thay đổi hoàn toàn”, Bohannan nói.

Nữ ứng viên Dân chủ Christina Bohannan. Ảnh: The Register.

Nếu thành lập chính thức, “Đảng nước Mỹ” nhiều khả năng sẽ tập trung vào một số ghế Thượng viện và khoảng 8 đến 10 ghế Hạ viện có tính cạnh tranh cao.

Theo giới quan sát, chiến lược “đánh vào điểm yếu” của Musk - vốn chỉ trích gay gắt các chính sách chi tiêu công của đảng Cộng hòa - có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho phe bảo thủ.

“Tiền của Elon Musk có thể làm lệch kết quả của không ít cuộc bầu cử”, Charlie Gerow - chuyên gia vận động hành lang của đảng Cộng hòa ở Pennsylvania - cảnh báo. Dẫu vậy, ông nhấn mạnh thành bại sẽ phụ thuộc vào từng ứng viên, chiến dịch cụ thể và thông điệp tranh cử.

“Tại thời điểm này, còn quá sớm để dự đoán”, ông nói.

Vũ khí của Elon Musk

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng nếu Elon Musk chính thức thành lập đảng, dù không đạt được nhiều ghế, ông vẫn có thể tạo ra “hiệu ứng domino” đối với các cuộc bỏ phiếu sát nút, nhất là tại các bang chiến địa như Arizona, Georgia hay Pennsylvania.

Heath Mayo - một nhà hoạt động bảo thủ chống Trump - cho rằng “Đảng nước Mỹ” sẽ không hấp dẫn nhiều cử tri độc lập hay cánh tả, nhưng lại dễ dàng hút được lượng lớn cử tri Cộng hòa vốn đang bất mãn.

“Tôi cho rằng đảng này chủ yếu nhắm vào cử tri bảo thủ không còn tin vào Cộng hòa truyền thống”, Mayo nhận định.

Dù một số đảng viên Dân chủ tỏ ra lạc quan trước kế hoạch của Musk, không ít người thận trọng nhắc rằng, với phong cách khó đoán và khả năng đầu tư gần như không giới hạn, Musk có thể gây ảnh hưởng ở cả hai phe.

Với nguồn lực tài chính dồi dào và sức ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội, Elon Musk có thể khiến nhiều ghế Quốc hội Cộng hòa lung lay với đảng mới. Ảnh: Reuters.

“Tại các bang dao động, một ứng viên mang tinh thần tự do, chống chính phủ như Musk có thể hút phiếu từ cả hai phía”, chuyên gia chiến lược Barrett Marson từ Arizona nhận xét. “Nếu có ai đủ tiềm lực để làm ‘kẻ phá bĩnh’ thực sự, thì đó là Elon Musk”.

Dù tỷ phú công nghệ vẫn chưa phản hồi về kế hoạch chính thức, giới phân tích cho rằng, dù đảng này không thành hình, chỉ riêng việc Elon Musk “cắt đứt” với ông Trump cũng đủ khiến phe Cộng hòa thiệt hại nặng về tài chính và truyền thông - những yếu tố từng giúp họ thắng lớn vào năm 2024.

Chủ tịch Đảng Dân chủ bang Georgia, ông Charlie Bailey, cũng cho rằng Musk khó lòng thu hút được cử tri ôn hòa hay trung dung.

“Có mác Elon Musk thì đừng mong thu hút cử tri Dân chủ, mà cũng không nhiều cử tri độc lập quan tâm”, ông nói. “Nhưng cử tri Cộng hòa cứng rắn lại có thể bị hút về phía đó. Và đó là điều không tệ với chúng tôi”.