Đảng Komeito rút khỏi liên minh cầm quyền ở Nhật, tương lai nữ thủ tướng gặp khó

Đảng Komeito rút khỏi liên minh với đảng Dân chủ Tự do (LDP), khiến tương lai của tân lãnh đạo LDP Sanae Takaichi gặp khó khăn trong bối cảnh bà đang trên đường trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.

Hãng Kyodo ngày 10.10 đưa tin đảng Komeito, đối tác nhỏ hơn trong liên minh cầm quyền của Nhật Bản, tuyên bố sẽ chấm dứt liên minh với đảng cầm quyền do bất đồng trong cách xử lý bê bối quỹ chính trị.

Dù dự kiến đảng Komeito sẽ tiếp tục hợp tác với đảng Dân chủ Tự do (LDP) trên cơ sở chính sách, động thái này vẫn là một đòn giáng mạnh vào tân lãnh đạo LDP Sanae Takaichi.

Bà Takaichi vừa kế nhiệm vai trò lãnh đạo LDP của Thủ tướng Shigeru Ishiba và đang trên đường trở thành thủ tướng tiếp theo của Nhật, với kỳ vọng trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của nước này.

"Komeito muốn khép lại mối quan hệ này", ông Tetsuo Saito, lãnh đạo đảng Komeito nói với các phóng viên sau cuộc gặp với bà Takaichi lần thứ hai kể từ khi bà đảm nhận vị trí đứng đầu LDP. Komeito được hậu thuẫn bởi tổ chức Phật giáo tại gia lớn nhất Nhật Bản là Soka Gakkai.

Liên minh cầm quyền đã đánh mất đa số trong cả hai viện của quốc hội qua hai cuộc tổng tuyển cử gần đây, kể từ khi ông Ishiba nhậm chức vào tháng 10 năm ngoái. Những thất bại phần nào bắt nguồn từ bê bối gây quỹ chính trị liên quan các phe chủ chốt trong LDP.

Ngay cả khi không có Komeito, LDP vẫn là lực lượng lớn nhất trong Hạ viện và Thượng viện. Tuy nhiên, nếu trở thành thủ tướng, bà Takaichi sẽ phải đối diện ngày càng nhiều thách thức trong việc điều hành chính phủ thiểu số và việc thỏa hiệp với các đảng đối lập để thông qua ngân sách, dự luật sẽ là điều không thể tránh khỏi.

Những rạn nứt trong liên minh bắt đầu lộ rõ sau khi bà Takaichi được bầu làm lãnh đạo LDP và bổ nhiệm ông Koichi Hagiuda, một nghị sĩ kỳ cựu có liên quan vụ bê bối, vào vị trí then chốt trong đảng.

Bà Takaichi và ông Saito đã thảo luận về khuôn khổ liên minh dựa trên quan điểm về lịch sử, mối lo ngại của Komeito về các chính sách có thể mang tính loại trừ người nước ngoài và cải cách tài trợ chính trị.

Tuy nhiên, hai bên không đạt được đồng thuận về vấn đề thứ ba, khi Komeito yêu cầu phải nỗ lực hơn để làm sáng tỏ bê bối quỹ chính trị và siết chặt kiểm soát các khoản quyên góp chính trị từ doanh nghiệp cũng như tổ chức.

Komeito tự gọi mình là "đảng vì hòa bình" và nổi tiếng với lập trường ôn hòa trong các vấn đề quốc phòng. Trong khi đó, bà Takaichi được biết đến là một nhân vật bảo thủ và có lập trường cứng rắn về an ninh.

Komeito thành lập chính phủ liên minh với LDP từ năm 1999 đến năm 2009, sau đó hai đảng cùng giành lại quyền lực vào năm 2012 và duy trì cho đến nay. Trong giai đoạn 2009-2012, liên minh này mất vị trí cầm quyền vào tay phe đối lập, đánh dấu quãng gián đoạn duy nhất trong hơn hai thập niên hợp tác.