Cựu sao Trung Quốc đề xuất thay đổi sau vụ U21 bóng chuyền Việt Nam

Ngày 12/8, tại giải U21 nữ thế giới 2025 đang diễn ra ở Indonesia, FIVB bất ngờ ra tuyên bố một VĐV Việt Nam không đủ điều kiện thi đấu. Điều này dẫn đến việc Việt Nam bị xử thua 0-3 bốn trận đấu có VĐV này thi đấu, phải xuống đánh phân hạng 17-24, thay vì vào vòng 1/8.

Sự việc dẫn đến tranh cãi lớn, đặc biệt ở khu vực Đông Nam Á. Ở Trung Quốc, Hứa Nhược Kỳ cũng thể hiện sự quan tâm thông qua một bài đăng trên mạng xã hội Weibo.

"Chuyện này làm tôi nhớ lại lần đầu làm công tác kỹ thuật tại các giải", Nhược Kỳ viết. "Khi kiểm tra giấy tờ, tôi tự hỏi làm sao xác minh chính xác hồ sơ VĐV tham dự giải đấu".

Điều lệ dự giải của FIVB quy định các đội chỉ cần nộp giấy khai sinh là đủ để chứng minh lý lịch. Tuy nhiên, Nhược Kỳ cho rằng việc này đã không còn phù hợp. "Nhiều người đề xuất nên học theo điền kinh với việc xét nghiệm di truyền trước giải để đảm bảo công bằng", cựu VĐV sinh năm 1991 cho hay.

Biện pháp này được Liên đoàn điền kinh thế giới (World Athletics) chính thức áp dụng từ ngày 1/9/2025. Xét nghiệm này cho phép xác định sự hiện diện của nhiễm sắc thể Y của nam giới.

Phương pháp này từng được sử dụng ở Olympic 1992 và 1996. Sau đó, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) ngừng vì xét nghiệm này không hoàn toàn khẳng định được giới tính, đồng thời dẫn đến phân biệt đối xử với những phụ nữ mắc các rối loạn phát triển giới tính. Tuy nhiên, World Athletics đảm bảo xét nghiệm này có độ chính xác cao và nguy cơ âm tính giả hoặc dương tính giả cực kỳ thấp.

Các VĐV có quyền kháng cáo kết quả lên Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS). Những người từ chối sẽ bị cấm thi đấu ở các sự kiện xếp hạng, nhưng có thể tham gia các sự kiện không xếp hạng.

Dù vậy, Hứa Nhược Kỳ hiểu rằng xét nghiệm này không phải là tối ưu. Bên cạnh đó, cô đặt ra yếu tố đạo đức và sự bảo vệ dành cho các VĐV nữ bị nghi ngờ.

"Các vấn đề giới tính và điều kiện tham dự sẽ trở thành thách thức lớn về đạo đức thể thao và tác động xã hội", Kỳ cho hay. "Làm thế nào để xác định một cách khoa học, sắp xếp hợp lý quy định mà vẫn tôn trọng VĐV, nhưng lại phải duy trì công bằng cho giải đấu. Đó là một đề tài lớn của thể thao trong thời đại mới".

Hứa Nhược Kỳ là đối chuyền nổi danh và đội trưởng thứ 15 của đội tuyển bóng chuyền nữ Trung Quốc, giành HC vàng Olympic 2016. Năm 2018, cô giải nghệ ở tuổi 27, rồi chuyển sang công tác quản lý, trong đó có làm ở các giải đấu thuộc FIVB.

Trong khi đó, HLV đội tuyển nữ Thái Lan Kiattipong cho rằng những vấn đề về giới tính đã xảy ra từ 20 năm trước. Trường hợp người nam thi đấu ở môn nữ đã xảy ra. Mỗi đội có quyền quyết định riêng, nhưng FIVB cũng có cách nghĩ và quy định.

"Tôi hy vọng tất cả các VĐV có tinh thần vững vàng và thi đấu vì thể thao minh bạch", HLV Kiattipong nói với tờ Thairath. "Mỗi nước cần quản lý và chuẩn bị tốt cho đội tuyển, VĐV. Việc xử lý thế nào là tùy thuộc ở họ".

Sự việc của U21 Việt Nam vẫn đang trong quá trình xử lý. Liên đoàn bóng chuyền Việt Nam (VFV) phải gửi đơn khiếu nại trong 14 ngày, kể từ khi có quyết định phạt vào ngày 12/8.

Trung Thu