Cuộc đại phẫu chuyển giới của TikToker triệu view

Vài tiếng sau, Linh, 27 tuổi, một beauty blogger và Tiktoker, được đưa vào phòng mổ, hồi cuối tháng 2. Cô kể ánh đèn sáng trưng rọi thẳng vào mắt, tiếng dao kéo va chạm sột soạt. Toàn thân Linh run lên vì lạnh, tim đập nhanh, khó thở. Linh hít thở sâu, thầm cầu nguyện bản thân vượt qua cuộc đại phẫu tái tạo bộ phận sinh dục.

Ca mổ kéo dài 13 tiếng - thời gian dài nhất trong đời, Linh nhớ lại. Các bác sĩ thực hiện loạt thủ thuật phức tạp, tỉ mỉ rạch vùng bìu, cắt bỏ tinh hoàn, sau đó khâu lại để tạo hình âm hộ. Mục đích nhằm đảm bảo sinh hoạt sau này và giúp người chuyển giới có cảm giác làm phụ nữ trọn vẹn. Thao tác cắt kẽm cố định vùng âm đạo khiến Linh đau như "chết đi sống lại".

Hậu phẫu, Linh tuân thủ yêu cầu bác sĩ, nằm bất động trên giường, không dám cử động hay gãi ngứa ở vùng da non. Vết thương không may bị hở hai lần, buộc cô phải quay lại bệnh viện để bác sĩ dùng phần da hai bên đùi đắp vào xử lý. "Tôi trải qua hai lần tiền mê vì sự cố, dùng hàng loạt thuốc, chưa bao giờ cảm nhận sức khỏe yếu đi rõ rệt như thế", cô kể.

Khi vết thương lành, Linh phải nong âm đạo nhân tạo bằng ba khúc gỗ kích thước từ nhỏ đến lớn trong thời gian dài, đồng thời truyền kháng sinh liều cao. Quá trình hồi phục kéo dài với nhiều khó khăn từ đi đứng, ngồi đến vệ sinh cá nhân. Vết mổ viêm nhiễm 3-4 lần, khiến da và tóc khô, rụng nhiều hơn.

Phẫu thuật chuyển giới từ nam sang nữ là một quá trình phức tạp và kéo dài, bao gồm nhiều giai đoạn khác nhau. Trước phẫu thuật chính, người chuyển giới thường phải trải qua thời gian dài trị liệu hormone và tư vấn tâm lý để chuẩn bị tinh thần, thể chất.

Cuộc mổ chính sẽ tập trung vào việc tạo hình các đặc điểm cơ thể nữ tính, bao gồm phẫu thuật ngực, tạo hình khuôn mặt và quan trọng nhất là phẫu thuật tái tạo bộ phận sinh dục. Quá trình này bao gồm việc loại bỏ dương vật và tinh hoàn, sau đó sử dụng các mô da để tạo hình âm đạo, môi lớn, môi nhỏ, đảm bảo cả về thẩm mỹ và chức năng. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần tuân thủ chế độ chăm sóc hậu phẫu nghiêm ngặt và tiếp tục sử dụng hormone suốt đời để duy trì các đặc điểm nữ tính, hướng tới một cuộc sống trọn vẹn và đúng với bản dạng giới của mình.

Bác sĩ Nguyễn Minh Mẫn, Trưởng Đơn vị Tâm lý Lâm sàng, Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM, giải thích cuộc phẫu thuật chuyển giới là phẫu thuật xâm lấn lớn, nhiều nguy cơ, ảnh hưởng lớn đến cuộc đời còn lại của một con người. Các nguy cơ có thể là nhiễm trùng, mất máu, dị ứng với thuốc gây tê, sưng đau, xuất hiện vết sẹo dài sau phẫu thuật. Một số nghiên cứu cho thấy người chuyển giới có thể mất 15 năm tuổi thọ sau cuộc đại phẫu. Do đó, trước khi thực hiện, ngoài khám nội tiết, khám tổng quát, người có nhu cầu cần được bác sĩ tâm lý tư vấn kỹ càng.

Với gần 600.000 người theo dõi trên TikTok dưới tên Yul Daily, Linh không còn xa lạ trong cộng đồng mạng xã hội Việt Nam. Tháng 7 vừa qua, cô xuất hiện với diện mạo hoàn toàn mới, đánh dấu sự kết thúc của hành trình nhiều năm tìm câu trả lời cho câu hỏi: "Tôi là ai?".

Theo Hiệp hội Chuyên gia Tâm thần Thế giới (WPATH), khoảng 0,3-0,5% dân số toàn cầu có thể trải qua rối loạn nhận dạng giới. Tại Việt Nam, con số này vẫn chưa được thống kê chính thức, nhưng các chuyên gia ước tính có hàng nghìn người đang sống trong thân thể không phù hợp với tâm hồn.

"Từ lớp ba, tôi đã biết mình khác biệt", Linh kể. "Khi các bạn trai chơi bóng, tôi chỉ muốn chơi búp bê và may quần áo".

Hành trình trưởng thành của Linh đầy những vết thương từ định kiến xã hội. Từ tiểu học, cô thường bị bắt nạt bằng những từ ngữ như "bê đê" hay "bóng lẽo". Một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Chuyển giới Quốc gia Mỹ năm 2015 cho thấy 54% học sinh LGBTQ+ từng bị bắt nạt ở trường, tỷ lệ cao gần gấp đôi so với học sinh khác.

Áp lực xã hội tiếp tục bám theo Linh khi bước vào đời. "Nhiều lần tôi bị từ chối công việc với lý do sản phẩm này chỉ nữ mới review được'', cô chia sẻ.

Bước ngoặt đến khi Linh 25 tuổi. Sau 6 tháng tham vấn tâm lý - một bước bắt buộc theo tiêu chuẩn chăm sóc của WPATH - cô quyết định bắt đầu hành trình chuyển giới. Quyết định này không hề dễ dàng khi chi phí chuyển giới tại Thái Lan dao động từ 200-500 triệu đồng, tương đương thu nhập trung bình 5-10 năm của một người lao động Việt Nam.

"Tôi phải làm đủ nghề trong 8 năm ở TP HCM", Linh nhớ lại. "Từ bán yến, nhân viên bán hàng đến review mỹ phẩm trên TikTok, tôi dành dụm từng đồng cho ước mơ này". Cô cũng trả nợ và xây lại căn nhà cho gia đình trước khi tiến hành phẫu thuật.

Giai đoạn đầu là liệu pháp hormone, kéo dài một năm với chi phí khoảng 2-3 triệu đồng mỗi tháng. "Hormone rất quan trọng nhưng có thể ảnh hưởng đến gan, thận nếu không được giám sát chặt chẽ", Linh giải thích.

Cuối 2023, Linh thực hiện phẫu thuật ngực tại TP HCM với chi phí khoảng 80-100 triệu đồng. "Lúc đó tôi biết mình đã đi được 50% chặng đường", cô nói.

Theo thống kê của Hiệp hội Phẫu thuật Chỉnh hình Thái Lan, tỷ lệ thành công của phẫu thuật chuyển giới nam sang nữ đạt 95%, nhưng biến chứng xảy ra ở khoảng 10-15% ca. Linh không tránh khỏi những rủi ro này.

"Mỗi lần nhìn cơ thể mình, tôi biết mình đã gần hơn với phiên bản thật", Linh chia sẻ.

Thái độ của xã hội đối với cộng đồng chuyển giới đang dần thay đổi. Bộ luật Dân sự 2015 đã công nhận quyền được chuyển đổi giới tính, một cột mốc pháp lý quan trọng. Tuy nhiên, các quy định chi tiết về đối tượng, cơ sở y tế được phép thực hiện phẫu thuật, quy trình cũng như thủ tục thay đổi giấy tờ tùy thân vẫn chưa được ban hành. Điều này khiến việc công nhận người chuyển đổi giới tính trên thực tế gần như không thể, gây ra nhiều rào cản trong cuộc sống của họ.

Hiện, chỉ những trường hợp có đặc điểm cơ thể đặc thù (như nam có tử cung), bác sĩ chỉ định mới được phẫu thuật trong nước và thay đổi giấy tờ. Do đó, phần lớn người chuyển giới Việt Nam vẫn phải ra nước ngoài phẫu thuật, dẫn đến tình trạng bất cập khi giới tính trên giấy tờ không khớp với ngoại hình thực tế, gây ra nhiều khó khăn trong cuộc sống hàng ngày.

"Tôi hy vọng người chuyển giới không phải sang nước ngoài để phẫu thuật. Với những ai đang cân nhắc chuyển giới, nên chuẩn bị kỹ lưỡng về sức khỏe và tài chính. Đây không phải quyết định vội vàng", Linh bày tỏ.

Giờ đây, với gần 600.000 người theo dõi, Linh tiếp tục sử dụng nền tảng mạng xã hội để chia sẻ câu chuyện của mình. "Tôi muốn truyền cảm hứng cho cộng đồng. Mỗi người đều xứng đáng được sống đúng với bản thân mình", cô tâm sự.

Mỹ Ý